Χρόνια Πολλά, Καλά Χριστούγεννα και καλές θάλασσες σε όλους τους ναυτικούς μας

0

Η διεύθυνση και το δημοσιογραφικό προσωπικό των Ναυτικών Χρονικών και της εκπαιδευτικής πρωτοβουλίας Isalos.net εύχονται σε όλους τους αναγνώστες τους Χρόνια Πολλά και Καλά Χριστούγεννα και ιδιαιτέρως προς τους ναυτικούς μας στέλνουν τις πιο θερμές ευχές τους για καλά ταξίδια και ήρεμες θάλασσες.

Με μία ναυτική παράδοση αιώνων για πολλούς Έλληνες, κυρίως στις ναυτομάνες πατρίδες του Αιγαίου και του Ιονίου, το παραδοσιακό έθιμο ήθελε να στολίζεται τις γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων ένα καραβάκι.

Το καραβάκι ήταν φωτισμένο και χειροποίητο, φτιαγμένο είτε από χαρτί είτε από ξύλο, και μπορούσε να φτάσει ακόμα και τα τρία μέτρα μήκος. Το κατάρτι του ήταν στολισμένο και είχε την ελληνική σημαία.

Και με το καραβάκι στα χέρια τα παιδιά στα νησιά και τις παραθαλάσσιες περιοχές της χώρας, με χαρούμενες φωνές, πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι για να πουν τα κάλαντα στους νοικοκυραίους και να ευχηθούν υγεία και χαρά στα σπιτικά που έμπαιναν. Μέσα στο καραβάκι τα παιδιά φύλαγαν τα κάθε λογής γλυκίσματα και τα χριστόψωμα που έπαιρναν ως φίλεμα από τις νοικοκυρές, αφού βέβαια τους είχαν πρώτα τραγουδήσει τα κάλαντα.

Και γιατί στολίζουμε το καράβι; Γιατί το καράβι συμβολίζει την αρχή της νέας πορείας που πήρε η ζωή των ανθρώπων μετά την γέννηση του Χριστού, ενώ αποτελεί και ένα είδος τιμής και καλωσορίσματος στους ναυτικούς, που επέστρεφαν από τα μακρινά ταξίδια τους. Μολονότι είναι ένα έθιμο που υποχώρησε σταδιακά με το πέρασμα των χρόνων, εντούτοις σε πολλούς ναυτότοπους και σε πολλά νησιά μας αρκετοί θαλασσινοί και μη επιμένουν να το διατηρούν ζωντανό.

Στη Χίο, για παράδειγμα την παραμονή της Πρωτοχρονιάς υπάρχει ένα έθιμο, τα αγιοβασιλιάτικα καραβάκια. Όποιες ενορίες επιθυμούν κατασκευάζουν, με βάση μια μακέτα, πολεμικά ή εμπορικά πλοία σε σμίκρυνση. Αυτά συναγωνίζονται μεταξύ τους ως προς την ποιότητα κατασκευής και την ομοιότητα με τα πραγματικά πλοία, ενώ οι ομάδες, που αποτελούν το πλήρωμα κάθε πλοίου, τραγουδούν κάλαντα

Και οι ευχές των Ναυτικών Χρονικών κλείνουν με κάλαντα θαλασσινά, που τραγουδούν τα παιδιά στα Κυκλαδονήσια:

 

“Σένα σου πρέπει αφέντη μου, καράβι ν’ αρματώσεις

και τα σκοινιά του καραβιού, να τα μαλαματώσεις.

Σένα σου πρέπει αφέντη μου, καράβι από την Πόλη,

όντας το φέρεις στο νησί, να το ζηλεύουν όλοι…

Να έχει απάνω το Σταυρό, και την Αγία Σοφία

όντας γυρνάς στα πέλαγα, να έχεις ευλογία…

Να έχει πάνω την ευχή, απ’ το Πατριαρχείο

και από τον «Άγιο Δέσποτα, να μην δουγιάς θηρίο…

Σένα σου πρέπει αφέντη μου, καράβι από την Μάλτα

τσαι κείνο που ‘χεις στο νησί, να το τραβάς για βάρκα…”