Συνέντευξη του Παντελή Κολάκη (Azamara Club Cruises) στον Ηλία Παρθένη
Ποιοι είναι οι λόγοι που σας ώθησαν να επιλέξετε το επάγγελμα του αξιωματικού περιβάλλοντος;
Μετά την αποφοίτηση από το Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρησιακών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου στην Χίο ξεκίνησα να εργάζομαι στην εταιρεία Dynamarine ως σύμβουλος. Tο 2017 εργάστηκα ως δόκιμος σε δεξαμενόπλοιο με σκοπό την εξοικείωσή μου με όλες τις λειτουργίες ενός δεξαμενοπλοίου καθώς και με τη ζωή του ναυτικού εν πλω. Ωστόσο, το ενδιαφέρον μου για την προστασία του περιβάλλοντος και η πρόκληση του επαγγέλματος αυτού είναι οι λόγοι που με ώθησαν στο να σταδιοδρομήσω ως αξιωματικός περιβάλλοντος.
Ποιά είναι τα καθήκοντα και οι ευθύνες ενός αξιωματικού περιβάλλοντος;
Ο αξιωματικός περιβάλλοντος ανήκει στο Marine Department του πλοίου. Κύρια ευθύνη του είναι να ελέγχει ότι το κρουαζιερόπλοιο συμμορφώνεται με τους διεθνής κανονισμούς και με τις πολιτικές των διαφόρων λιμένων, έτσι ώστε να καταναλώνει το «σωστό» καύσιμο και να κάνει τις απορρίψεις των αποβλήτων (black και gray waters), στις επιτρεπόμενες περιοχές από την MARPOL.
Κατά την διαδικασία του προγραμματισμού πλεύσης ο αξιωματικός περιβάλλοντος είναι υπεύθυνος να μεταφέρει στο Navigation Officer όλες τις πληροφορίες αναφορικά με τους κανονισμούς και άδειες στα διάφορα λιμάνια που θα επισκεφτεί το πλοίο με σκοπό το σωστό προγραμματισμό. Ο αξιωματικός περιβάλλοντος έχει προφανώς μεγάλες ευθύνες, καθώς η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί ζήτημα υψηλής προτεραιότητας για τις εταιρείες κρουαζιερόπλοιων.
Ο αξιωματικός είναι επίσης υπεύθυνος για την εκπαίδευση όλου του πληρώματος σχετικά με περιβαλλοντικά θέματα και της ακολουθούμενης από την εταιρεία πολιτικής. Επίσης, ενημερώνει για την διαχείριση των ειδικών χημικών καθαριότητας του πλοίου τα οποία είναι εγκεκριμένα από την εταιρεία. Ευθύνη έχει ακόμη και για την επιθεώρηση όλων των χώρων του πλοίου ανά τακτά χρονικά διαστήματα για να αποτρέψει τυχόν ρύπανση. Υπάρχουν και προσωπικές συζητήσεις με τους επιβάτες αλλά και ξεναγήσεις με σκοπό να ευαισθητοποιηθούν και να παρατηρήσουν από κοντά τις διαδικασίες προστασίας του περιβάλλοντος που ακολουθούνται από τις εταιρείες. Εν τέλει, ο αξιωματικός περιβάλλοντος αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ γέφυρας και μηχανοστασίου ενός πλοίου και οφείλει να πετύχει την μεταξύ τους αρμονική συνεργασία.
Ποιες σπουδές είναι απαραίτητο να παρακολουθήσει κανείς που ενδιαφέρεται να σταδιοδρομήσει επαγγελματικά στον συγκεκριμένο χώρο;
Αποφοίτησα από το Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών του Πανεπιστήμιου Αιγαίου στη Χίο. Στη συνέχεια εργάστηκα ως δόκιμος σε δεξαμενόπλοιο και ενημερώθηκα, λόγω προσωπικού μου ενδιαφέροντος, σχετικά με τα περιβαλλοντολογικά ζητήματα. Κατά την άποψή μου είναι σημαντικό κανείς να διαθέτει γνώσεις σχετικά με την ναυτιλιακή βιομηχανία, καθώς ο συνδυασμός σπουδών περιβάλλοντος και ναυτιλίας είναι ο καταλληλότερος, για την άσκηση του επαγγέλματος αυτού.
Σε ποιά τμήματα μπορεί να εργαστεί ένας αξιωματικός περιβάλλοντος;
Ως αξιωματικός περιβάλλοντος μπορεί κανείς να εργαστεί εν πλω ή στο περιβαλλοντικό τμήμα μιας ναυτιλιακής εταιρίας. Δυστυχώς, δεν υπάρχει η θέση του αξιωματικού περιβάλλοντος στη ποντοπόρο ναυτιλία. Οι γνώσεις και η εμπειρία που αποκτά κάποιος εργαζόμενος ως αξιωματικός περιβάλλοντος είναι πολύτιμες και θα μπορούσε να εργαστεί σε επαγγελματικούς χώρους ακόμα και εκτός ναυτιλίας.
Πόσο απαιτητική είναι η επαγγελματική ζωή για έναν αξιωματικό περιβάλλοντος και πόσο διαφορετική είναι η ζωή εν πλω σε ένα κρουαζιερόπλοιο σε σχέση με ένα πλοίο της ποντοπόρου ναυτιλίας;
Ο τρόπος με τον οποίο ένας αξιωματικός εκτελεί τα καθήκοντά του εξαρτάται από την πολιτική της εταιρείας, ενδέχεται όμως, να πάρει ο ίδιος ορισμένες πρωτοβουλίες, για να καταστεί το πλοίο ακόμα πιο «πράσινο». Ένας αξιωματικός περιβάλλοντος πραγματοποιεί απευθείας αναφορά στον πλοίαρχο καθώς και στο γραφείο. Η θέση αυτή απαιτεί να υπάρχει επαφή με όλο το πλήρωμα.
Η συνεχής εκπαίδευσης αποτελεί πρόκληση, λόγω του μεγάλου αριθμού ατόμων με διαφορετικά επίπεδα εκπαίδευσης και γνώσεων αναφορικά με το περιβάλλον.
Σε ό,τι αφορά τώρα την ζωή εν πλω, αυτή διαφέρει σημαντικά στα κρουαζιερόπλοια και στα πλοία της ποντοπόρου ναυτιλίας, με δεδομένο ότι στα πλοία της ποντοπόρου ναυτιλίας επιβαίνει πολύ μικρός αριθμός ατόμων, σε σχέση με ένα κρουαζιερόπλοιο και κατ’ επέκταση είναι πιο διαχειρίσιμο το ζήτημα αποθήκευσης και απόρριψης απορριμμάτων. Επιπροσθέτως η συνεχής αλλαγή κανονισμών και συχνών επιθεωρήσεων λόγω προσέγγισης λιμένων από τα κρουαζιερόπλοια καθιστά την εργασία του αξιωματικού πιο απαιτητική.
Ποιά προσόντα πρέπει να διαθέτει ένας αξιωματικός περιβάλλοντος;
Το σημαντικότερο κατά την άποψή μου είναι να διαθέτει αγάπη για τη ζωή εν πλω. Στο συγκεκριμένο επάγγελμα πρέπει να είναι κανείς δυναμικός και να έχει στοχοπροσήλωση, ειλικρίνεια και υπευθυνότητα. Επιπλέον, πρέπει να ακολουθεί το πρόγραμμα του πλοίου, να διαθέτει υπομονή, δυνατή προσωπικότητα και την ικανότητα να εργάζεται υπό πίεση. Άλλωστε, ένας αξιωματικός περιβάλλοντος ενδέχεται να χρειαστεί να παρέχει τις υπηρεσίες του για εικοσιτέσσερις ώρες την ημέρα, επτά ημέρες την εβδομάδα. Στην πραγματικότητα εργάζεται ασταμάτητα κατά την διάρκεια της σύμβασής του όπως κάθε ναυτικός. Επίσης, πρέπει να διαθέτει όλες τις απαραίτητες γνώσεις σχετικά με τους κανονισμούς και την πολιτική της εταιρείας καθώς και να διαθέτει πολύ καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας.
Ποιά είναι η πρακτική συνεισφορά επαγγελμάτων, όπως του αξιωματικού περιβάλλοντος, στην προστασία του περιβάλλοντος;
Η εταιρεία Azamara Club Cruises στην οποία εργάζομαι είναι πολύ ευαίσθητη σε ζητήματα περιβάλλοντος, καθώς ακολουθεί το πρόγραμμα της Royal Caribbean «save the waves», ενώ διαθέτει συνεργασία και με την WWF.
Το συγκεκριμένο επάγγελμα συμβάλλει σημαντικά στην προστασία του περιβάλλοντος, κυρίως, διότι εξασφαλίζει και βεβαιώνει πως τα κρουαζιερόπλοια σέβονται και συμμορφώνονται με τους εν ισχύ διεθνείς περιβαλλοντικούς κανονισμούς. Οι εταιρείες διαχείρισης κρουαζιερόπλοιων είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες ως προς το περιβάλλον, καθώς συχνά ακολουθούν διαδικασίες αυστηρότερες από τις απαιτήσεις που θέτουν οι ίδιοι οι περιβαλλοντικοί κανονισμοί. Tα κρουαζιερόπλοια οφείλουν να είναι Energy Efficient και να έχουν όσο το δυνατόν μικρότερες εκπομπές διοξειδίου το άνθρακα (CO2). Τέλος καταβάλλεται μεγάλη προσπάθεια για ανακύκλωση των απορριμμάτων που δημιουργούνται στο πλοίο και η ελαχιστοποίηση της χρήσης χωματερών.