Του καπτ. Γεώργιου Γεωργούλη
Το υπό την διαχείριση της εταιρίας Viking Ocean Cruises κρουαζιερόπλοιο Viking Sky, ενώ ολοκλήρωνε το ταξίδι του από το Tromso στο Stavanger (και τα δύο λιμάνια της Νορβηγίας), στο ύψος των λιμανιών Kristiansund και Molde στην θαλάσσια περιοχή της Hustadvika σε πολύ κακές καιρικές συνθήκες ανέμου (45 κόμβοι) και κυματισμού (7-8 μέτρα), το πλοίο τέθηκε σε ακυβερνησία καθώς οι τέσσερις μηχανές του πλοίου σταμάτησαν.
Το πλοίο και οι επιβάτες του βρέθηκαν σε άμεσο κίνδυνο. Τελικά μετά από 24 ώρες και με τη βοήθεια ρυμουλκών το πλοίο πρόσδεσε ασφαλώς στο λιμάνι Molde δίνοντας τέλος στην περιπέτεια των 915 επιβατών και στα 458 μέλη του πληρώματος.
Ας δούμε όμως αναλυτικότερα το χρονικό του περιστατικού που πιθανά να επηρεάσει την αγορά της κρουαζιέρας στην Αρκτική και να θέσουμε στη συνέχεια τους προβληματισμούς μας για συζήτηση.
- Στις 23 Μαρτίου 2019 το κρουαζιερόπλοιο ταξίδευε στην θαλάσσια περιοχή της Hustadvika στη Νορβηγία με προορισμό το Stavanger λιμάνι στη νότια Νορβηγία .Το πλοίο αντιμετωπίζει ανέμους των 45 κόμβων και ύψος κύματος 8 μέτρων με αποτέλεσμα να υποφέρει από ισχυρούς διατοιχισμούς και προνευστασμούς, όμως το μέγεθος του και ο σχεδιασμός σκάφους και μηχανών μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια του ταξιδιού του.
- Περίπου στις 13:50 το πλοίο έχασε και τις τέσσερις μηχανές του με αποτέλεσμα να μείνει ακυβέρνητο. Η έρευνα αργότερα έδειξε ως πρωταρχική αιτία την χαμηλή πίεση λαδιού στους κινητήρες με αποτέλεσμα λόγω της μη λίπανσης, αυτόματα οι κινητήρες σταμάτησαν. Η χαμηλή πίεση ήταν αποτέλεσμα της χαμηλής στάθμης ελαίου και στις τέσσερις δεξαμενές λόγω των διατοιχισμών.
- Στις 14:00 της ίδιας μέρας το πλοίο εκπέμπει σήμα κινδύνου (MAY DAY) με αποτέλεσμα την κινητοποίηση των πλοίων που πλέουν στην περιοχή και όλων των μέσων έρευνας και διάσωσης, ενώ το πλοίο παρασύρεται προς τις βραχώδεις ακτές.
- Το πλήρωμα του πλοίου κατεβάζει τις άγκυρες με στόχο όταν αυτές συναντήσουν τον πυθμένα να σταματήσουν το πλοίο στη θάλασσα κρατώντας το μακριά από τα βράχια.
- Στις 14:35 οι άγκυρες πράγματι σταματούν το πλοίο περίπου τριακόσια μέτρα από τους υφάλους όμως κρίνεται εξαιρετικά επισφαλής η θέση του με αποτέλεσμα την απόφαση από τον πλοίαρχο της εκκένωσης του πλοίου.
- Στις 15:30 η μία από τις τέσσερις μηχανές ξεκίνησε, ωστόσο η εκκένωση ξεκίνησε στις 16:00 και μισή ώρα αργότερα 87 άνθρωποι είχαν μεταφερθεί στην ξηρά από το πλοίο.
- Τα μεσάνυχτα τρεις από τις τέσσερις μηχανές είναι σε λειτουργία αλλά η εκκένωση συνεχίζεται με τα εναέρια μέσα και ενώ το πλοίο είναι σε κίνηση η εκκένωση δεν σταματά ακόμα και όταν δύο ρυμουλκά στις 08:00 το πρωί της επομένης μέρας (24/3) κατάφεραν να δέσουν στο πλοίο. Τελικά η εκκένωση διακόπτεται αργότερα στις 10:00 όταν το πλοίο ρυμουλκούμενο κατευθύνεται στο λιμάνι του Molde όπου και έφθασε στις 16:20 με 436 επιβάτες και 458 μέλη του πληρώματος ενώ οι υπόλοιποι 479 επιβάτες είχαν μεταφερθεί νωρίτερα στην ξηρά με τα εναέρια μέσα.
Από τη στιγμή της κράτησης των μηχανών μέχρι την πρόσδεση του πλοίου σε ασφαλές λιμάνι δημιουργούνται αρκετά ερωτήματα και προβληματισμοί σχετικά με την αιτία που έθεσε σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών αλλά και την εκκένωση του πλοίου τα οποία και παραθέτουμε:
- Πόσο πιθανό είναι λόγω των ισχυρών διατοιχισμών του πλοίου και κατ’ επέκταση στις δεξαμενές ελαίου λίπανσης και ενώ είναι όλες στη χαμηλή στάθμη να διακοπεί και στις τέσσερις αντλίες ελαίου η τροφοδοσία;
- Αν πράγματι αυτό συνέβη δεν έπρεπε να ληφθεί μέριμνα οι δεξαμενές να είναι γεμάτες ώστε παρά τους διατοιχισμούς να υπάρχει τροφοδοσία ελαίου; Η συμπλήρωση των δεξαμενών με έλαιο λίπανσης ανήκει στην προσήκουσα επιμέλεια του μεταφορέα να διατηρεί την αξιοπλοΐα του πλοίου του.
- Η μία μηχανή τέθηκε σε λειτουργία δύο ώρες περίπου μετά την κράτηση. Οι υπόλοιπες γιατί άργησαν τόσο αν η αιτία της κράτησης και των τεσσάρων μηχανών ήταν η ίδια;
- Αρχικά και εφόσον το πλοίο κατευθύνονταν στα βράχια ακόμα και όταν αυτή η πορεία σταμάτησε λόγω των αγκυρών η απόφαση της εκκένωσης είναι σωστή γιατί η θέση του πλοίου είναι ακόμα επισφαλής. Βέβαια στη λήψη της απόφασης εκκένωσης πρέπει να αξιολογηθούν οι δυσκολίες που ανακύπτουν λόγω της ηλικίας των επιβατών και τον κίνδυνο να τραυματισθούν κατά την επιχείρηση.
- Το τελευταίο ερώτημα που προκύπτει στη συνέχεια είναι γιατί η εκκένωση συνεχίστηκε ενώ το πλοίο είχε ανακτήσει την κίνηση του στο νερό με την εκκίνηση μιας εκ των μηχανών του και πόσο μάλλον όλη τη νύχτα όταν είχε από τα μεσάνυχτα εκκινήσει τρεις από τις τέσσερις μηχανές. Αν η επιχείρηση εκκένωσης την ημέρα έχει έστω και μικρό βαθμό επικινδυνότητας πόσο μάλλον την νύχτα όταν μάλιστα το πλοίο δεν αντιμετωπίζει πλέον άμεσο κίνδυνο.
Τα παραπάνω ερωτήματα πρέπει να μας προβληματίσουν ώστε ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα να βελτιωθούν οι επιχειρησιακές διαδικασίες και να επανασχεδιαστούν ώστε με το μικρότερο βαθμό κινδύνου να πετυχαίνουμε το μεγαλύτερο βαθμό ασφάλειας ακόμα και στις περιπτώσεις που είναι σχεδόν απίθανο να συμβούν.
Τέλος αν σκεφτεί κανείς το νέο της ηλικίας (3 ετών) του πλοίου, τον τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμό που έχει εγκατασταθεί στη γέφυρα και τις μηχανές του, κανείς δεν φανταζόταν ότι μπορεί να συμβεί κάτι και να το θέσει σε κίνδυνο.
Καιρός είναι να καταλάβουμε ότι και το τελειότερο πλοίο να έχουμε υπό τη διαχείριση μας καλό είναι να μην το δρομολογούμε να κάνει κρουαζιέρα στη Αρκτική το χειμώνα όπου η πιθανότητα να αντιμετωπίσει την αγριότητα της θάλασσας στο ζενίθ της είναι αρκετά υπολογίσιμη. Φοβερό το πλοίο μας αλλά σεβασμό στη θάλασσα επιτέλους.
