Παρότι τείνει να καταργηθεί, δεν είναι λίγες οι φορές που οι άνθρωποι της θάλασσας χρησιμοποιούν αντωνυμία θηλυκού γένους όταν αναφέρονται σε ένα πλοίο. Τους τίτλους τέλους, ωστόσο, σε αυτήν τη συνήθεια αποφάσισε πρώτο να βάλει το Ναυτικό Μουσείο της Σκωτίας ύστερα από βανδαλισμό που σημειώθηκε στους χώρους του. Ήταν η δεύτερη φορά φέτος που κάποιος επισκέπτης, εκφράζοντας προφανώς τη δυσαρέσκειά του, χάραξε με αιχμηρό αντικείμενο τη λέξη «she» πάνω σε πινακίδα που εξηγούσε την ιστορία ενός πλοίου-εκθέματος.
Πού έχει όμως τη ρίζα της αυτή η παράδοση;
Σύμφωνα με τη «γλωσσολογική» θεωρία, τόσο η ελληνική (ναῦς) όσο και η λατινική λέξη (navis) για το καράβι είναι γένους θηλυκού. Με το πέρασμα των χρόνων και ενώ σε πολλές γλώσσες το γένος άλλαξε, στους αγγλόφωνους λαούς έχει επικρατήσει η χρήση του «she» (αυτή), όταν γίνεται αναφορά σε πλοίο.
Φυσικά, μεταξύ των ναυτικών, υπάρχει η άποψη -την οποία αρκετοί αντιμετωπίζουν με χιουμοριστική διάθεση και άλλοι όχι- ότι, όπως ακριβώς συμβαίνει με μία γυναίκα, έτσι και ένα πλοίο «περιτριγυρίζεται» από πολλούς άνδρες, χρειάζεται πολλή μπογιά για να είναι εμφανίσιμο, η συντήρησή του είναι πολυέξοδη και χρειάζεται έναν έμπειρο άνδρα για να το καθοδηγεί.
Υπάρχει, ωστόσο, και μια πιο «ρομαντική» εξήγηση: σε έναν αυστηρά ανδροκρατούμενο χώρο εργασίας, ανέκαθεν οι πλοιοκτήτες επέλεγαν για το σκαρί τους γυναικείο όνομα (της μητέρας, της συζύγου, της θυγατέρας τους ή της αγαπημένης τους), εκφράζοντας έτσι εμπράκτως τον συναισθηματικό δεσμό τους με το συγκεκριμένο πρόσωπο.
Επίσης, πολύ διαδεδομένη ήδη από την αρχαιότητα ήταν η αφιέρωση του σκάφους σε μια γυναικεία θεότητα και αργότερα σε μία Αγία. Επρόκειτο για μια αφιέρωση η οποία «λειτουργούσε» ως παράκληση προστασίας από τους κινδύνους της θάλασσας. Εξίσου συχνή ήταν και η χρήση θηλυκών ονομάτων ιστορικής σημασίας (όπως π.χ. βασιλισσών). Υπάρχουν τέλος και οι αποκαλούμενες «πατριωτικές επιλογές» για την ονοματοδοσία των πλοίων, όπου επιλέγονταν ονομασίες κρατών συνοδευόμενες από τα επίθετα «ένδοξη», «μεγάλη», «κραταιά», «μητέρα» κ.ο.κ.
Πηγή: Ναυτικά Χρονικά
