του Καπτ. Γεώργιου Γεωργούλη
Ως αποτέλεσμα των πολιτικών αναταραχών σε ολόκληρη τη Βενεζουέλα, ειδικά μετά την ανακοίνωση της πιθανής άφιξης ανθρωπιστικής βοήθειας στις 23 Φεβρουαρίου 2019, η κυβέρνηση της χώρας έλαβε μέτρα με στόχο το κλείσιμο των θαλάσσιων συνόρων. Στα μέτρα αυτά συμπεριλαμβάνεται και ο περιορισμός της θαλάσσιας κυκλοφορίας που επιβάλλεται από τις τοπικές αρχές λιμένα ως εξής:
1. Τα πλοία που φτάνουν/αναχωρούν από/προς τα νησιά Αρούμπα, Μπονέρ και Κουρασάο (Ολλανδικές Αντίλλες) και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν και δεν υπάρχει επίσημη έγγραφη οδηγία ‒ή, και αν υπάρχει, δεν έχει δημοσιευτεί μέχρι στιγμής‒, ο αντιπρόεδρος Delcy Rodriguez ανακοίνωσε την εφαρμογή τέτοιων μέτρων σε μία από τις δημόσιες εμφανίσεις του. Αναλυτικότερα, αναφέρθηκε ότι οι περιορισμοί στη θαλάσσια κυκλοφορία συνιστούν μέτρα που πρόκειται να διασφαλίσουν τα θαλάσσια σύνορα της χώρας στην προσπάθεια της κυβέρνησης να εμποδίσει την άφιξη της ανθρωπιστικής βοήθειας, μιας πρωτοβουλίας υπό τον συντονισμό της αντιπολίτευσης.
Στην περίπτωση που ζητηθεί άδεια απόπλου (port clearance) για λιμάνια των Ηνωμένων Πολιτειών, σύμφωνα με τις νέες κυρώσεις κατά των ΗΠΑ που ανακοινώθηκαν στις 28 Ιανουαρίου 2019, έχουν δοθεί οδηγίες στις κατά τόπους αρχές των λιμανιών να παραπέμψουν κάθε αίτηση αναχώρησης στην εθνική ναυτιλιακή αρχή (INEA Caracas) για μεταγενέστερη έγκριση.
2. Σε όλα τα ιδιωτικά ‒και όχι εμπορικά‒ πλοία αναψυχής, θαλάσσιου τουρισμού, αθλητισμού και τέλος αλιευτικά, σύμφωνα με την ανακοίνωση της εθνικής ναυτιλιακής αρχής με ημερομηνία 19 Φεβρουαρίου 2019, που βρίσκονται στην περιοχή του Tucacas, Falcon State, όλες οι εγκρίσεις ή οι εντολές αναχώρησης αναστέλλονται μέχρι νεωτέρας.
Νεότερες πληροφορίες αναφέρονται σε μια απόφαση της κυβέρνησης της Βενεζουέλας να προχωρήσει σε κράτηση όλων των πλοίων που βρίσκονται ήδη σε λιμένες της χώρας, ωστόσο η πληροφορία δεν έχει διασταυρωθεί, ούτε υπάρχει επίσημη τοποθέτηση από κυβερνητικούς αξιωματούχους, και θα μπορούσε να οφείλεται σε παρανόηση της εντολής που αφορά τα μικρά ιδιωτικά/αλιευτικά σκάφη. Όπως διευκρινίστηκε από την κυβέρνηση, η ναυσιπλοΐα απαγορεύτηκε μόνο για τις περιπτώσεις που εμπίπτουν στις παραγράφους 1 και 2 και δεν επηρεάζει τα πλοία με άλλους προορισμούς, όπως αυτά που φορτώνουν με προορισμό ευρωπαϊκά λιμάνια.
Παράλληλα, η εθνική ναυτιλιακή αρχή (INEA), η οποία είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή του κώδικα ISPS σε όλους τους εσωτερικούς λιμένες, εξέδωσε εγκύκλιο την 21η Φεβρουαρίου 2019, ενημερώνοντας το εθνικό λιμενικό σύστημα ότι ισχύει άμεσα η αναβάθμιση της ασφάλειας στο επίπεδο 3, σε εκείνες τις λιμενικές εγκαταστάσεις που παρέχουν υπηρεσίες σε πλοία τα οποία εκτελούν διεθνείς πλόες, ζητώντας από αυτά τα λιμάνια την εφαρμογή πρόσθετων ειδικών μέτρων ασφαλείας.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της κυβέρνησης της Βενεζουέλας, η απόφαση και τα μέτρα ασφαλείας που τη συνοδεύουν ελήφθησαν λόγω του οικονομικού πολέμου που δέχεται η χώρα και της προσπάθειας ανατροπής της νόμιμης κυβέρνησης, με πιθανή την ένοπλη παρέμβαση από ξένες δυνάμεις.
Πραγματικά, η κατάσταση στη Βενεζουέλα και η αντίδραση της κυβέρνησης δημιουργούν προβλήματα στα πλοία που δραστηριοποιούνται στα λιμάνια της. Η Βενεζουέλα είναι μια μεγάλη χώρα με πολλά λιμάνια, με μεγάλη εμπορική κίνηση από τη λίμνη του Μαρακαΐμπο έως τα λιμάνια στον ποταμό Ορινόκο. Τα λιμάνια της εξυπηρετούν ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, όπως πετρέλαιο, σιδηρομετάλλευμα κ.ά. Τα πλοία που φορτώνουν από τα λιμάνια της έχουν διάφορους προορισμούς, σε ό,τι αφορά όμως το αργό πετρέλαιο τα λιμάνια που χρησιμοποιούνται είναι αυτά των Ολλανδικών Αντιλλών, με τελικό προορισμό του φορτίου τις Ηνωμένες Πολιτείες. Πολλά πλοία, συνεπώς, βρίσκονται σε καθεστώς κράτησης, ουσιαστικά με μόνη αιτία το λιμάνι προορισμού. Από αυτή τη δυσάρεστη συνέπεια είναι βέβαιο ότι θα προκύψουν απαιτήσεις από ναυλωτές και παραλήπτες, ειδικά αν οι φορτωτικές έχουν εκδοθεί και η αξία τους έχει κατατεθεί στις τράπεζες. Τα παραπάνω μέτρα που ελήφθησαν από την κυβέρνηση της χώρας ενισχύουν την απομόνωσή της και «στραγγαλίζουν» περισσότερο την ήδη βυθισμένη οικονομία της.
Τέλος, τα μέτρα θα αποτελέσουν αποτρεπτικό παράγοντα για τους διαχειριστές πλοίων όσον αφορά τη ναύλωση για φορτίο από τη Βενεζουέλα με οποιονδήποτε προορισμό, λόγω της ανασφάλειας που δημιουργεί η σπασμωδική αντίδραση της κυβέρνησης στις δήθεν εξωτερικές απειλές. Οι διαχειριστές των πλοίων δεν είναι καθόλου βέβαιοι ότι μια γενίκευση της κράτησης των πλοίων δεν θα είναι η επόμενη απόφαση της κυβέρνησης.
Απόσπασμα από τo άρθρο του καπτ. Γεώργιου Γεωργούλη, με τίτλο «Βενεζουέλα: η πολιτική αστάθεια στη χώρα επηρεάζει τις λειτουργίες των πλοίων», Ναυτικά Χρονικά, Απρίλιος 2019, σ. 42
