Του Καπτ. Γ. Γεωργούλη
Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη ναυτιλία είναι η εισαγωγή των εφαρμογών υψηλής τεχνολογίας σε όλο το φάσμα των λειτουργιών του πλοίου, όπως συστήματα πλοήγησης από απόσταση, διεξαγωγής επιθεωρήσεων κλάσης από απόσταση, η σύνδεση όλων των εμπλεκομένων στη διαδικασία των θαλάσσιων μεταφορών με την τεχνολογία blockchain, καθώς και η έκδοση και η διαπραγμάτευση όλων των επίσημων ναυτιλιακών εγγράφων, όπως τα πιστοποιητικά του πλοίου και οι φορτωτικές.
Μπορεί όμως η συγκεκριμένη τεχνολογία να εγγυηθεί την ασφαλή διαχείριση εγγράφων των οποίων η αξία μπορεί να ξεπερνάει τα 100.000.000$; Είναι τελικά δυνατό να αντικαταστήσουμε τη σημερινή χρονοβόρα διαδικασία έκδοσης και υπογραφής της φορτωτικής με ένα δίκτυο χρηστών συνδεδεμένων με τη συγκεκριμένη τεχνολογία;
Η πρόσφατη δοκιμή, βασισμένη στην έκδοση έξυπνης φορτωτικής (Smart bill of lading) και μεταφοράς της μέσω δικτύου blockchain, δείχνει τις δυνατότητες της τεχνολογίας στην έκδοση, στην ασφαλή μεταφορά και στη διαχείριση αξιογράφων υψηλής αξίας.
Η δοκιμασία διεξήχθη με τη συμμετοχή δύο εταιρειών. Από τη μία πλευρά η ναυτιλιακή εταιρεία G2 Ocean ‒μια κοινοπραξία των Grieg Star, Gear Bulk και Manucar NV‒ ως ο χρήστης της εφαρμογής και, από την άλλη η εταιρεία Cargo X, η οποία ειδικεύεται στην έκδοση ηλεκτρονικών εγγράφων και έξυπνων φορτωτικών μέσω τεχνολογίας blockchain, ως ο διαχειριστής της εφαρμογής.
Σύμφωνα με τη ναυτιλιακή εταιρεία, η έγγραφη φορτωτική σήμερα πρέπει να αποτελεί ιστορικό κειμήλιο. Η έξυπνη φορτωτική (Smart B/L) θα μειώσει το κόστος και τις καθυστερήσεις (demurrages) στη διαδικασία υπογραφής και αποστολής των κλασικών εγγράφων φορτωτικών. Η αξιοπιστία των συναλλαγών του εγγράφου σε αυτό το σύστημα είναι αδιαμφισβήτητη, σύμφωνα με τους ανθρώπους της ναυτιλιακής εταιρίας G2 Ocean.
Το Smart B/L είναι μια λύση για την ψηφιακή μεταφορά φορτωτικών, που μπορεί να εκδοθεί από οποιονδήποτε φορτωτή (shipper) σε όλο τον κόσμο. Η εφαρμογή ολοκληρώνει τη μεταφορά κυριότητας εγγράφων με ασφάλεια και αξιοπιστία μέσα σε λίγα λεπτά, σε αντίθεση με τη σημερινή συμβατική διαδικασία, κατά την οποία χρειάζονται ημέρες και κάποιες φορές εβδομάδες για να αποσταλεί ένα έγγραφο με ασφάλεια μέσω τακτικών υπηρεσιών ταχυμεταφορών.
Σύμφωνα με την G2 Ocean, η νέα εφαρμογή αποτρέπει τις καθυστερήσεις, την επιχειρηματική ζημία ή απώλεια, επισταλίες και άλλα κόστη. Επιπλέον, παρέχει ασφάλεια και αξιοπιστία στους χρήστες.
Οι δύο εταιρείες δοκίμασαν πιλοτικά την εφαρμογή Smart B/L, βασισμένη στην τεχνολογία blockchain, τον περασμένο Απρίλιο. Κατά τη διάρκεια της δοκιμής, μεταβιβάστηκε η κυριότητα των αγαθών σε ταξίδι από την Κίνα στο Περού. Συνολικά οι δύο εταιρείες εξέδωσαν πέντε ξεχωριστές έξυπνες φορτωτικές.
Τα αγαθά έφυγαν από το λιμάνι φόρτωσης του Xingang στην Κίνα στις 5 Απριλίου 2019 και έφτασαν στο λιμάνι παραλαβής Καγιάο στο Περού στις 26 Μαΐου 2019. Ο παραλήπτης έλαβε τις έξυπνες φορτωτικές ύστερα από μερικά λεπτά.
Οι άνθρωποι της ναυτιλιακής G2 Ocean θεωρούν ότι έξυπνα έγγραφα που βασίζονται σε δίκτυα blockchain είναι μια μοναδική ευκαιρία να ψηφιοποιηθούν και να αυτοματοποιηθούν οι διεργασίες μεταξύ των εμπλεκομένων στις λειτουργίες των πλοίων. Η φορτωτική είναι ένας από τους δύο τομείς προτεραιότητας για το 2019 χρησιμοποιώντας τεχνολογία blockchain. Με βάση αυτά τα επιτυχημένα πιλοτικά αποτελέσματα, το επόμενο βήμα θα είναι η κλιμάκωση της τεχνολογίας σε όλο το φάσμα της ναυτιλιακής δραστηριότητας, όπως τα ναυλοσύμφωνα και τα πιστοποιητικά.
Η παραπάνω εφαρμογή τροφοδοτείται από την τεχνολογία του συστήματος συναλλαγών εγγράφων blockchain (Blockchain Document Transaction System ‒ BDTS). Σε σύγκριση με τα κλασικά συστήματα πληροφορικής, το Smart B/L επιτρέπει στους χρήστες να δηλώνουν και να μεταφέρουν την κυριότητα, να δημιουργούν φορτωτικές και, επίσης, να επισυνάπτουν όλα τα άλλα συνοδευτικά έγγραφα σε ηλεκτρονική μορφή. Τα έγγραφα μπορούν να μεταφερθούν μεταξύ των συμβαλλομένων σε μια συγκεκριμένη διαδικασία κατά τρόπο παρόμοιο με μια τραπεζική συναλλαγή. Μπορούν επίσης να τροποποιηθούν ή να ακυρωθούν, εάν χρειαστεί.
Μετά την επιτυχημένη δοκιμή από τις δύο εταιρείες, ανοίγει ο δρόμος για την έκδοση έξυπνων εγγράφων, για τα οποία σήμερα απαιτείται χρόνος και συντονισμός μεταξύ των φορτωτών, των μεταφορέων και των παραληπτών.
Για την επίσπευση των διαδικασιών είχε εφευρεθεί, ιδιαίτερα για τα δεξαμενόπλοια, η διαδικασία εσπευσμένου απόπλου, όπου, προς αποφυγή των καθυστερήσεων, το πλοίο απέπλεε από το λιμάνι φόρτωσης μετά από έναν πρόχειρο υπολογισμό του φορτίου του και ενώ το πλοίο ταξίδευε στον προορισμό του έφταναν οι ποσότητες της φορτωτικής στον πλοίαρχο, ο οποίος με τη σειρά του εξουσιοδοτούσε τον πράκτορα να υπογράψει τις φορτωτικές για λογαριασμό του.
Εφόσον η εφαρμογή της τεχνολογίας blochchain επιβεβαιωθεί και ξεκινήσει να λειτουργεί σε μεγάλη κλίμακα, οι παραπάνω διαδικασίες θα αποτελέσουν ιστορία, απαλείφοντας όλες τις καθυστερήσεις ή τους ενδεχόμενους κινδύνους στη διαδικασία υπογραφής της φορτωτικής.
Με την ελπίδα ότι η τεχνολογία δεν θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από όσα θα λύσει, αναμένουμε την εφαρμογή του blockchain σε ευρεία κλίμακα.
Απόσπασμα από το άρθρο του καπτ. Γέωργιου Γεωργούλη με τίτλο «Blockchain: Νέα εποχή στην έκδοση ναυτιλιακών εγγράφων», Ναυτικά Χρονικά, Ιούνιος- Ιούλιος 2019, σ. 57
Φωτο: ΑΠΕ ΜΠΕ
