Οι νέες τεχνολογίες βελτίωσης του ελέγχου και της διαχείρισης των λειτουργιών επί του πλοίου εξελίσσονται ταχύτατα. Παρότι τα νέα συστήματα θα είναι εγκατεστημένα σε νεόκτιστα πλοία και σε πλοία νέου σχεδιασμού, τελικά θα επηρεαστούν όλα τα πλοία, καθώς οι μετασκευές θα φέρουν τα νέα αυτά εργαλεία και στα ήδη υπάρχοντα πλοία. Αυτό σημαίνει ότι όλα τα μέλη του πληρώματος πιθανόν να καταλήξουν να εργάζονται με έξυπνα συστήματα.
Του Henrik Jensen, Founder του Danica Group και Managing Director της Danica Maritime Services
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα big data, τα έξυπνα συστήματα και η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) θα βελτιώσουν όλες τις λειτουργίες των πλοίων, καθιστώντας τες πιο αποτελεσματικές, πιο οικονομικά αποδοτικές και πιο φιλικές προς το περιβάλλον – φυσικά, μόνο εάν τα συστήματα αυτά σχεδιαστούν και χρησιμοποιηθούν με τον σωστό τρόπο.
Επίσης, αναπτύσσονται νέες λειτουργικές έννοιες, με τα κέντρα ελέγχου των πλοίων στην ξηρά στα γραφεία ναυτιλιακών εταιρειών να στελεχώνονται από ναυτικούς, μηχανικούς και εμπορικούς εμπειρογνώμονες, οι οποίοι θα επιβλέπουν την απόδοση ενός στόλου.
Λέγεται ότι τα έξυπνα πλοία απαιτούν ένα διαφορετικό σύνολο προσόντων από την πλευρά των ναυτικών. Προσωπικά θεωρώ ότι απαιτούν επιπρόσθετα προσόντα. Παρά τα big data και την ΤΝ ‒τα οποία ασφαλώς θα παρέχουν καλύτερα εργαλεία για την πρόβλεψη μελλοντικών γεγονότων, τον προγραμματισμό, αλλά και τη μείωση των κινδύνων‒, τα πλοία θα συνεχίσουν να εκτίθενται σε καταστάσεις όπως οι απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες. Τα πλοία θα εξακολουθήσουν να διαθέτουν σχετικά πολύπλοκο τεχνικό εξοπλισμό, πράγμα που σημαίνει ότι θα συνεχίσουν να εμφανίζονται ζημιές και βλάβες και θα χρειαζόμαστε πλήρωμα επί του πλοίου με πρακτική εμπειρία και ενεργό ρόλο στην αντιμετώπιση προβλημάτων όπως οι ρωγμές σε ένα χιτώνιο ή οι χαλαροί ιμάντες. Ο κλάδος θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει την ανάγκη για τέτοιου είδους έκτακτες επισκευές (εκτός εάν προχωρήσουμε σε ένα σύστημα μείωσης των κινδύνων όπως αυτό της βιομηχανίας αεροσκαφών, το οποίο είναι ένα εντελώς διαφορετικό σύστημα όχι μόνο όσον αφορά τη συνεχή συντήρηση, αλλά και τον σχεδιασμό και την υποστήριξη των κρίσιμων συστημάτων). Αυτό θα απαιτήσει μια εντελώς διαφορετική νοοτροπία, η οποία θα ξεκινά από το στάδιο του σχεδιασμού κάθε εξαρτήματος του πλοίου, θα φτάνει έως το στάδιο της συναρμολόγησης και θα συμπεριλαμβάνει τον τρόπο λειτουργίας και συντήρησής τους. Δεδομένου ότι το κόστος για όλα αυτά υπερτερεί κατά πολύ της εξοικονόμησης κόστους που σχετίζεται με το πλήρωμα, αλλά και των δαπανών και των ζημιών που αφορούν τις βλάβες, είναι πολύ απίθανο η ναυτιλιακή βιομηχανία να κινηθεί γρήγορα προς αυτή την κατεύθυνση.
Ποιες επιπλέον δεξιότητες και ικανότητες απαιτούνται λοιπόν;
Για να υπάρξει προσαρμογή στα νέα έξυπνα συστήματα, χρειαζόμαστε ανθρώπους οι οποίοι είναι ικανοί να προσαρμόζονται και να αντιμετωπίζουν τις αλλαγές. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι απαιτείται ένα ορισμένο IQ, καθώς και ανοιχτό μυαλό.
Καθώς το σύστημα ελέγχου γίνεται πιο σύνθετο και ενοποιημένο με την αυτοματοποιημένη λήψη αποφάσεων, θα χρειαστούμε επίσης ναυτικούς που μπορούν να επαληθεύουν τα δεδομένα. Αυτό απαιτεί εμπειρία, αλλά και υψηλό βαθμό επίγνωσης των καταστάσεων και καλή αντιληπτική ικανότητα.
Θα απαιτηθεί επίσης ανεπτυγμένη ικανότητα διαισθητικής σκέψης. Ωστόσο, αυτό θα είναι αντιφατικό κατά κάποιον τρόπο, αφού οι ναυτιλιακές εταιρείες θα θέλουν ναυτικούς οι οποίοι δεν θα βγαίνουν εκτός γραμμής, αλλά αντιθέτως θα τηρούν μια στάση συμμόρφωσης με τις διαδικασίες και τις προδιαγραφές.
Οι κοινωνικές δεξιότητες θα είναι εξίσου σημαντικές. Οι έξυπνοι ναυτικοί θα χρειάζεται να επικοινωνούν και να συνεργάζονται με διάφορους συναδέλφους, οι οποίοι θα έχουν διαφορετικό επαγγελματικό υπόβαθρο, καθώς και να έχουν τη δυνατότητα να αλληλεπιδρούν με τα επιχειρησιακά κέντρα στην ακτή.
Έξυπνη αξιολόγηση
Για να βρούμε έξυπνα πληρώματα για τα έξυπνα πλοία, χρειάζεται να ενισχύσουμε τη διαδικασία αξιολόγησης και διαλογής υποψηφίων. Η επαγγελματική επίδοση του καθενός από εμάς μπορεί να αποδοθεί σε πέντε βασικές ομάδες ικανοτήτων: Ταλέντο/IQ, Προσωπικά Χαρακτηριστικά, Δεξιότητες, Γνώσεις και Συμπεριφορά. Αυτό το ονομάζω «τρίγωνο ικανότητας». Το ταλέντο/IQ και τα προσωπικά χαρακτηριστικά είναι στοιχεία προγραμματισμένα από τη γέννηση ή τα πρώτα χρόνια της ζωής μας και είναι δύσκολο (αλλά όχι αδύνατο) να τα αλλάξουμε. Οι δεξιότητες και η γνώση είναι στοιχεία που αναπτύσσουμε μέσω της μάθησης και της εμπειρίας, ενώ η συμπεριφορά είναι η ικανότητά μας να αλληλεπιδρούμε με τους άλλους ανθρώπους – ικανότητα γνωστή και ως «κοινωνικές δεξιότητες».
Οι περισσότερες αξιολογήσεις σήμερα επικεντρώνονται μόνο στον έλεγχο των δεξιοτήτων και των γνώσεων μέσω της εξέτασης των πιστοποιητικών και της εμπειρίας. Για να βρούμε έξυπνα πληρώματα, χρειαζόμαστε μια έξυπνη αξιολόγηση μέσω μιας πολύ πιο ολιστικής προσέγγισης.
Η έξυπνη αξιολόγηση πρέπει αναμφίβολα να περιλαμβάνει IQ τεστ και ψυχομετρικά τεστ. Η πρόκληση εδώ είναι να επιλέξουμε ένα τεστ με τεκμηριωμένη υψηλή συσχέτιση των αποτελεσμάτων του τεστ και της πραγματικής απόδοσης. Δυστυχώς, δεν υπάρχει τέτοιο τεκμηριωμένο τεστ ειδικά για τους ανώτερους αξιωματικούς του εμπορικού ναυτικού, επομένως χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε τεστ που έχουν αποδειχθεί κατάλληλα σε άλλες παρόμοιες εργασιακές καταστάσεις.
Κανένα τεστ δεν είναι 100% ακριβές, επομένως το προσωπικό το οποίο είναι υπεύθυνο για την αξιολόγηση θα χρειαστεί να εκπαιδευτεί και σε τεχνικές συνέντευξης, οι οποίες θα του επιτρέπουν να επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα του τεστ.
Πολλές ναυτιλιακές εταιρείες χρησιμοποιούν σήμερα πολλαπλές πηγές πληρωμάτων, οι οποίες περιλαμβάνουν διάφορα πρακτορεία επάνδρωσης πλοίων, γεγονός που καθιστά περίπλοκο το ζήτημα της εφαρμογής και της λειτουργίας μιας εξειδικευμένης διαδικασίας αξιολόγησης. Προβλέπω ότι αυτό θα οδηγήσει στην αναδιάρθρωση των πηγών των πληρωμάτων και στη μετάβαση σε συνεργάτες εύρεσης πληρωμάτων, οι οποίοι θα διαθέτουν την ικανότητα και τη γνώση να διαχειρίζονται τέτοια ενισχυμένα καθεστώτα αξιολόγησης.
Οι έξυπνοι ναυτικοί θα είναι ένα ακριβό περιουσιακό στοιχείο
Η έξυπνη αξιολόγηση δεν θα είναι πανάκεια. Στην πραγματικότητα, οι υψηλότερες απαιτήσεις θα περιορίσουν το πεδίο των υποψηφίων οι οποίοι θα τις πληρούν. Κατά συνέπεια, αυτό θα οδηγήσει σε έλλειψη προσωπικού και οι ναυτιλιακές εταιρείες θα αναγκαστούν να εξετάζουν υποψηφίους οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται πλήρως στις απαιτήσεις και να τους παρέχουν πρόσθετη εκπαίδευση. Επίσης, οι ναυτικοί οι οποίοι πληρούν τις προϋποθέσεις θα χρειαστεί να εκπαιδευτούν στον χειρισμό έξυπνων συστημάτων.
Γενικά, οι ναυτιλιακές εταιρείες θα πρέπει να παράσχουν περισσότερη εκπαίδευση στους ναυτικούς. Συνεπώς, η ενδεχόμενη αποχώρηση ενός ναυτικού αντιπροσωπεύει μια απώλεια ‒ όχι μόνο της επένδυσης που έχει γίνει στην εκπαίδευση του ναυτικού, αλλά και του συγκαλυμμένου κόστους της αντικατάστασης αυτού του ναυτικού με έναν νεοπροσληφθέντα, ο οποίος θα χρειαστεί κάποιον χρόνο να γίνει πλήρως αποτελεσματικός σε αυτόν τον ρόλο.
Αυτό σημαίνει ότι οι εργοδότες θα πρέπει να προσφέρουν συνθήκες οι οποίες δεν θα περιορίζονται μόνο στην άμεση αμοιβή, αλλά θα προσφέρουν και ελκυστικά εργασιακά περιβάλλοντα τα οποία θα διαχειρίζονται με τον σωστό τρόπο.
Όχι επανάσταση, αλλά εξέλιξη
Το καλό είναι ότι, παρόλο που τα πράγματα θα αλλάξουν γρήγορα, δεν πρόκειται περί επανάστασης ή καταστροφής, αλλά μάλλον περί εξέλιξης. Για την πλειοψηφία των ναυτιλιακών εταιρειών, τα έξυπνα πλοία που χρειάζονται έξυπνα πληρώματα θα έλθουν μετά από ένα χρονικό διάστημα, επομένως θα έχουμε τον χρόνο να προσαρμοστούμε ‒ αλλά πρέπει να αρχίσουμε να προετοιμαζόμαστε τώρα!
Απόσπασμα από το άρθρο του Henrik Jensen με τίτλο «Η έξυπνη ναυτιλία απαιτεί έξυπνη αξιολόγηση των ναυτικών», Ναυτικά Χρονικά, Οκτώβριος 2019
