O κ. Μιχαήλ Σέρβος, Head of Energy Efficiency της Minerva Marine Inc. μιλά για την μεγάλη αλλαγή που έχει επέλθει τα τελευταία χρόνια στη ναυτιλιακή βιομηχανία, λόγω των νέων τεχνολογιών και των έξυπνων λύσεων σε πλοία και γραφεία.
Πώς αντιλαμβάνεστε τον όρο «έξυπνη ναυτιλία»;
Αναγνωρίζοντας ότι μακροπρόθεσμα οδηγούμαστε σε μια έξυπνη ναυτιλία, όπου αυτόνομα πλοία με χρήση τεχνητής νοημοσύνης θα είναι σε θέση να επιχειρούν χωρίς πλήρωμα, στην παρούσα φάση και για αρκετά χρόνια ακόμα ο όρος «έξυπνη ναυτιλία» θα ενσωματώνει και τους ναυτικούς.
Η έξυπνη ναυτιλία προϋποθέτει πλοία εφοδιασμένα με κατάλληλο εξοπλισμό, που επιτρέπει την αυτόματη καταγραφή δεδομένων από όλα τα κύρια μηχανήματα του πλοίου και την προώθηση αυτών σε πραγματικούς ή σε σχεδόν πραγματικούς χρόνους στη στεριά. Μέρος της ανάλυσης αυτών των δεδομένων, στα οποία θα έχουν ενσωματωθεί πληροφορίες για τον καιρό και τις θαλάσσιες διαδρομές, θα πρέπει να πραγματοποιείται σε πραγματικό χρόνο πάνω στο πλοίο, ούτως ώστε να επιλέγονται αυτόματα οι καλύτερες δυνατές πορείες με γνώμονα την ασφάλεια και την εξοικονόμηση ενέργειας. Ταυτόχρονα, η πρώτη αυτή ανάλυση θα πρέπει να επιτρέπει την έγκαιρη αναγνώριση μη ορθής λειτουργίας του κύριου εξοπλισμού του πλοίου.
Η ανάλυση αυτών των δεδομένων δεν θα πρέπει να σταματά εκεί, καθώς η μεταφορά τους στη στεριά ή σε εφαρμογές cloud θα πρέπει να επιτρέπει την περαιτέρω ανάλυσή τους μέσω διασύνδεσης με βάσεις δεδομένων κατασκευαστών και ειδικών, παρέχοντας σημαντικές πληροφορίες για τη λήψη αποφάσεων πάνω στο πλοίο αλλά και στη στεριά· αποφάσεις που μπορεί να σχετίζονται είτε με τη συντήρηση είτε με την εμπορική διαχείριση των πλοίων.
Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει αντιληπτή η στρατηγική εστίαση ορισμένων κατασκευαστριών εταιρειών στην προώθηση έξυπνων προϊόντων και υπηρεσιών. Ποιες από αυτές τις τεχνολογίες έχουν διευκολύνει την καθημερινότητά σας;
Η μεγάλη αλλαγή που έχει επέλθει τα τελευταία χρόνια είναι η εισαγωγή του VSAT στη ναυτιλία και μαζί του η δυνατότητα υποστήριξης ευρυζωνικών εφαρμογών, με σχετικά μεγάλες ταχύτητες δεδομένων σε χαμηλό κόστος. Η εξέλιξη αυτή έχει κάνει δυνατή την απομακρυσμένη πρόσβαση σε συστήματα του πλοίου, αλλά και τη μεταφορά μεγάλου όγκου ψηφιακών δεδομένων υψηλής συχνότητας που αφορούν την απόδοσή τους, επιτρέποντας την ανάλυσή τους και την υιοθέτηση πολιτικών πρόληψης σε τομείς όπως η ενεργειακή και περιβαλλοντολογική απόδοση, η ναυσιπλοΐα και η συντήρηση.
Σε ποιους τομείς νομίζετε πως πρέπει να δοθεί επιπλέον έμφαση για έξυπνες λύσεις;
Οι έξυπνες λύσεις θα πρέπει κατ’ αρχάς να παρέχουν στους εμπλεκομένους με τη διαχείριση των πλοίων, είτε αυτοί βρίσκονται πάνω σε αυτά είτε στη στεριά, την ευχέρεια να μειώσουν τον καθημερινό φόρτο εργασίας τους που σχετίζεται με την κάλυψη τυπικών ημερήσιων αναγκών. Ένα παράδειγμα είναι η αυτόματη δημιουργία αρχείων καταγραφής πάνω στο πλοίο.
Ακόμα μεγαλύτερης σημασίας, βέβαια, είναι η δυνατότητα έγκαιρης αναγνώρισης βλαβών των μηχανημάτων του πλοίου και η αποκατάστασή τους, όσο αυτό είναι δυνατό, μέσω απομακρυσμένης σύνδεσης.
Πιστεύετε ότι το ανθρώπινο δυναμικό των πλοίων είναι έτοιμο να εφαρμόσει έξυπνες λύσεις και να εκμεταλλευτεί πλήρως τις δυνατότητες που αυτές παρέχουν;
Σε έναν μεγάλο βαθμό, ναι. Αυτό που πρέπει να εξασφαλίσουμε είναι ότι οι έξυπνες λύσεις παρέχουν στοχευμένα την απαιτούμενη πληροφορία, κατάλληλα φιλτραρισμένη ούτως ώστε να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά από τους ναυτικούς σε τομείς όπως είναι η ναυσιπλοΐα και η συντήρηση του εξοπλισμού του πλοίου.
Πέρα από αυτό, λαμβάνοντας υπόψη και τις αυξημένες ανάγκες συμμόρφωσης με κανονισμούς, η βοήθεια των έξυπνων λύσεων μπορεί να αποβεί καταλυτική είτε στο κομμάτι της εφαρμογής και πρόληψης είτε στο κομμάτι των απαραίτητων εγγραφών που απαιτούνται από αυτούς, μειώνοντας τον σχετικό φόρτο εργασίας και ελαχιστοποιώντας πιθανά λάθη, που μπορεί να έχουν καταστροφικές συνέπειες.
Δεδομένου ότι η έξυπνη ναυτιλία προϋποθέτει (στις περισσότερες περιπτώσεις) τη συνδεσιμότητα στο διαδίκτυο, πιστεύετε πως υπάρχει σήμερα ένα ικανοποιητικό επίπεδο κυβερνοασφάλειας για τα δεδομένα που παράγουν τα πλοία;
Θεωρώ ότι η ναυτιλία στο σύνολό της δεν έχει ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της κυβερνοασφάλειας. Οι τεχνικές κυβερνοεπιθέσεων βελτιώνονται συνεχώς, οπότε για την αντιμετώπισή τους χρειάζεται συνεχής ενημέρωση και αντίστοιχες προσαρμογές. Είναι γεγονός ότι τα πλοία μετατρέπονται σε πλωτά δίκτυα υπολογιστών, και αυτό τα κάνει ευάλωτα. Η πράξη όμως έχει δείξει ότι ο αδύναμος κρίκος της αλυσίδας είναι οι χρήστες και όχι τα συστήματα, άρα χρειάζεται περαιτέρω προσπάθεια στο να εξασφαλίσουμε ότι τα πληρώματα των πλοίων είναι σωστά εκπαιδευμένα και στο κατάλληλο επίπεδο επιφυλακής.
Σε μια περίοδο με αρκετές προκλήσεις για τη διεθνή ναυτιλία, λόγω των επερχόμενων κανονισμών και της ασταθούς αγοράς, θεωρείτε ότι είναι η κατάλληλη στιγμή ώστε οι διαχειρίστριες εταιρείες να επενδύσουν σε έξυπνες λύσεις για τα πλοία τους;
Τουναντίον, οι συνθήκες αυτές είναι που επιβάλλουν την επένδυση σε έξυπνες λύσεις, κυρίως στο κομμάτι της παρακολούθησης, καθώς η προσθήκη scrubbers, συστημάτων διαχείρισης θαλάσσιου έρματος, υδροδυναμικών βοηθημάτων με σκοπό τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, αλλά και η χρήση των καινούργιων καυσίμων, αλλάζουν δραστικά το ενεργειακό προφίλ των πλοίων και ταυτόχρονα δημιουργούν την ανάγκη για έγκαιρη αναγνώριση αποκλίσεων από την προβλεπόμενη συμπεριφορά αυτών.
Απόσπασμα από τη συνέντευξη του κ. Μιχαήλ Σέρβου, Head of Energy Efficiency της Minerva Marine Inc. με τίτλο «Tα πλοία μετατρέπονται σταδιακά σε πλωτά δίκτυα υπολογιστών», Ναυτικά Χρονικά, Οκτώβριος 2019
