Του καπτ. Γεώργιου Γεωργούλη
Οι επιστημονικές έρευνες έδειξαν ότι τα καύσιμα που μπορούν, μετά από έρευνα και επεξεργασία, να έχουν μηδενικές εκπομπές καυσαερίων στο περιβάλλον είναι οι αλκοόλες, το βιομεθάνιο και η αμμωνία.
Σύμφωνα με νέα μελέτη, που διεξήχθη με χρηματοδότηση του δανικού ναυτιλιακού κολοσσού Maersk και του αγγλικού νηογνώμονα Lloyd’s Register, οι μεγαλύτερες δυνατότητες της ναυτιλίας στην απαλλαγή της από καύσιμα του άνθρακα βρίσκονται στην εξεύρεση νέων πηγών βιώσιμης ενέργειας.
Η ενεργειακή απόδοση θεωρείται ότι αποτελεί σημαντικό εργαλείο για τη μείωση της εκπομπής CO2, όμως για την επίτευξη μηδενικών εκπομπών απαιτείται μια συνολική αλλαγή στην προσέγγιση του τρόπου με τον οποίο κινούνται τα ποντοπόρα πλοία. Η ναυτιλιακή βιομηχανία πρέπει να υιοθετήσει καύσιμα χωρίς άνθρακα και νέες τεχνολογίες πρόωσης.
«Οι τεχνολογικές αλλαγές στα πλοία είναι μικρές σε σύγκριση με τις νέες τεχνολογίες που πρέπει να αναπτυχθούν και τα καύσιμα που πρέπει να παραχθούν και να μπορέσουν να καλύψουν με πηγές βιώσιμης ενέργειας την παγκόσμια ζήτηση. Χρειάζεται να έχουμε ένα εμπορικά βιώσιμο πλοίο ουδέτερου άνθρακα σε υπηρεσία έντεκα χρόνια από τώρα», σύμφωνα με τη Maersk.
Τα τρία καύσιμα που αναφέρθηκαν παραπάνω έχουν περίπου την ίδια πρόβλεψη κόστους, αλλά με διαφορετικά εμπόδια και ευκαιρίες. Αναλυτικότερα: Οι αλκοόλες δεν είναι εξαιρετικά τοξικό καύσιμο, με διάφορους πιθανούς τρόπους παραγωγής, όπως απευθείας από βιομάζα, μέσω ανανεώσιμου υδρογόνου σε συνδυασμό με άνθρακα, από βιομάζα και από δέσμευση άνθρακα. Οι υπάρχουσες λύσεις για τον χειρισμό του χαμηλού σημείου ανάφλεξης (flash point) για την καύση αλκοολών έχουν αποδειχθεί και σήμερα στο εμπόριο. Η αιθανόλη και η μεθανόλη αναμειγνύονται πλήρως στις δεξαμενές καυσίμων, μειώνοντας τις εκπομπές στα καύσιμα.
Ωστόσο, η μετάβαση της βιομηχανίας σε λύσεις με βάση το αλκοόλ δεν έχει ακόμη καθοριστεί. Το βιομεθάνιο, από την άλλη πλευρά, έχει μια πιθανή ομαλή μετάβαση, δεδομένης της υπάρχουσας τεχνολογίας και υποδομής. Η απειλή, ωστόσο, είναι η εκπομπή αδιάλυτου μεθανίου.
Η αμμωνία δεν περιέχει άνθρακα και μπορεί να παραχθεί από ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια. Ο ρυθμός μετατροπής ενέργειας αυτού του συστήματος είναι υψηλότερος από αυτόν των συστημάτων που βασίζονται σε βιοϋλικά. Η κύρια πρόκληση για την αμμωνία είναι ότι είναι ιδιαίτερα τοξική και ακόμα και μικρά ατυχήματα μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρούς κινδύνους για το πλήρωμα και το περιβάλλον. Η μετάβαση από τις σημερινές σε μελλοντικές εφαρμογές αποτελεί επίσης τεράστια πρόκληση για την αμμωνία.
Σύμφωνα επίσης με τις εταιρείες Maersk και Lloyd’s Register, οι μπαταρίες και οι κυψέλες καυσίμου είναι απίθανο να διαδραματίσουν άμεσο ρόλο στην εφαρμογή εμπορικά βιώσιμων, ουδέτερων από άνθρακα, λύσεων για τα ποντοπόρα πλοία.
Η ναυτιλία είναι υπεύθυνη για το 2-3% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG), επομένως η βιομηχανία στην ξηρά, και μάλιστα σε χώρες όπου ο άνθρακας χρησιμοποιείται ως βασική πηγή ενέργειας, πρέπει σε πρώτο χρόνο να βρει τις απαιτούμενες λύσεις για την απαλλαγή από τον άνθρακα των πηγών ενέργειας, που με τη σειρά τους θα υιοθετήσουν τα πλοία μέσα στα επόμενα τριάντα χρόνια.
Απόσπασμα από το άρθρο του καπτ. Γέωργιου Γεωργούλη με τίτλο «Μηδενικές εκπομπές καυσαερίων: Η περίπτωση των αλκοολών, του βιομεθανίου και της αμμωνίας», Ναυτικά Χρονικά, Δεκέμβριος 2019