Του Κώστα Βλάχου, COO της Latsco Marine Management Inc.
Η διάρκεια της κρίσης και ο τρόπος που τα διάφορα κράτη θα αποφασίσουν να την αντιμετωπίσουν σε βάθος χρόνου είναι άγνωστοι παράγοντες προς το παρόν και δεν μας επιτρέπουν να έχουμε μια καθαρή εικόνα για το μέλλον.
Δυστυχώς, η παγκόσμια κοινότητα δεν είχε σχέδιο έκτακτης ανάγκης (contingency plan) απέναντι σε μια πανδημία όπως αυτή που αντιμετωπίσαμε. Πολλά πράγματα αφέθηκαν στην τύχη τους, ενώ ήταν πρόδηλο πως ένας ιός θα μπορούσε να οδηγήσει σε ξέσπασμα πανδημίας, καθώς οι άνθρωποι σήμερα ταξιδεύουν περισσότερο παρά ποτέ.
Αντιθέτως, στη ναυτιλία έχουμε συνηθίσει να αντιμετωπίζουμε τους κινδύνους με σχέδια έκτακτης ανάγκης, τα οποία μάλιστα δοκιμάζουμε ανά τακτά διαστήματα, προκειμένου να αντιμετωπίζουμε τυχόν ατέλειες και να τα αναπροσαρμόζουμε.
Η παγκόσμια ναυτιλιακή κοινότητα αντιμετώπισε, λοιπόν, την κρίση που προέκυψε από το ξέσπασμα της πανδημίας αποτελεσματικά, θέτοντας όρους και έχοντας πλήρη επίγνωση της αναγκαιότητας για λήψη άμεσων μέτρων. Θα μπορούσα να πω πως η ναυτιλιακή κοινότητα αγκάλιασε κυριολεκτικά τη μετάλλαξη, η οποία, λόγω των συνθηκών, συντελέστηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και προσαρμόστηκε απόλυτα. Επομένως αντιμετωπίζουμε, ως κλάδος, την πρόκληση της πανδημίας με ταχύτητα, ρεαλισμό και ευελιξία. Όλοι οι φορείς, συμπεριλαμβανομένων των νηολογίων και των νηογνωμόνων, έδωσαν τη δυνατότητα της επέκτασης της ισχύος των πιστοποιητικών των πλοίων και των πιστοποιητικών ναυτικής ικανότητας, ενώ κατέστησαν δυνατές τις επιθεωρήσεις εξ αποστάσεως, σε αρκετά σύντομο χρονικό διάστημα.
Τα παραπάνω βέβαια δεν σημαίνουν πως οι ναυτιλιακές εταιρείες δεν αντιμετώπισαν δυσκολίες ή πως δεν χρειάστηκε να αναθεωρήσουν πολλές υφιστάμενες διαδικασίες και πρακτικές. Κάθε άλλο. Θα έλεγα πως η συγκεκριμένη κρίση επέτρεψε στη ναυτιλία να δει με ρεαλισμό και πλήρη συνείδηση τη μετάλλαξη (transformation) που επέρχεται στις μεθόδους λειτουργίας του κλάδου. Παράλληλα, όμως, η κρίση βοήθησε στο να δώσουμε ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα στον ανθρώπινο παράγοντα και να βοηθήσουμε καθολικά, ώστε ο άνθρωπος επάνω στο πλοίο και στην εταιρεία να βελτιώσει το «resilience».
Όλα τα παραπάνω ενδεχομένως στο μέλλον να οδηγήσουν σε δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στον κλάδο και σε υιοθέτηση νέων εργασιακών μεθόδων, οι οποίες θα αφορούν τη μείωση του χρόνου απασχόλησης των ναυτικών, μειώνοντας τα επίπεδα κόπωσης, παρουσιάζοντας νέες ευκαιρίες και προοπτικές για τις διαχειρίστριες εταιρείες.
Ως εταιρεία, η πανδημία μάς ώθησε στη δραστική αλλαγή του management της εταιρείας μας, καθώς εφαρμόσαμε νέες μεθόδους και πρακτικές, αναπροσαρμόσαμε τα safety check lists, ενώ ελαττώσαμε τον απαιτούμενο χρόνο εργασίας των ανθρώπων μας στα πλοία. Πιο συγκεκριμένα, η τηλεργασία έγινε καθημερινή πρακτική και υλοποιήθηκε μέσα από την εγκατάσταση νέου λογισμικού. Οι εξ αποστάσεως επιθεωρήσεις άλλαξαν εντελώς τον τρόπο με τον οποίο κρατούν τα records τους οι αρχιμηχανικοί και οι αρχικαπετάνιοι, ενώ εφαρμόστηκαν νέες μέθοδοι monitoring με ειδικές κάμερες, έτσι ώστε να δοθεί στους ναυτικούς η δυνατότητα να λάβουν εξιδεικευμένη καθοδήγηση, δίχως την ανάγκη φυσικής επίσκεψης πάνω στα πλοία.
Ταυτόχρονα, έγινε περισσότερο ξεκάθαρο παρά ποτέ πως η προτεραιότητά μας πρέπει να είναι ο άνθρωπος πάνω στο πλοίο. Γι’ αυτόν τον λόγο, δημιουργήσαμε προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης για τους ανθρώπους που βρίσκονται πάνω στα πλοία, ανταμείβοντάς τους για την παραμονή τους στα πλοία για πάνω από 8-9 μήνες, λόγω της αδυναμίας αλλαγής πληρωμάτων. Παράλληλα προσφέραμε βοήθεια και στο προσωπικό ξηράς προκειμένου οι άνθρωποι να είναι σίγουροι ότι μια εταιρεία είναι στο πλευρό τους σε αυτές τις δύσκολες στιγμές.
Το συγκεκριμένο άρθρο με τίτλο “Η ναυτιλιακή κοινότητα αντιμετωπίζει την πρόκληση της πανδημίας με ταχύτητα και ρεαλισμό” δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιουνίου-Ιουλίου των Ναυτικών σελ. 44. Μπορείτε να διαβάσετε το τεύχος των Ναυτικών Χρονικών εδώ.
