Του Καπτ. Γ. Γεωργούλη
Η απώλεια των εμπορευματοκιβωτίων στη θάλασσα λόγω πολύ κακών καιρικών συνθηκών (τροπικοί τυφώνες και καταιγίδες) μπορεί να συμβεί ακόμα και όταν η στοιβασία και η έχμαση του φορτίου διεκπεραιωθούν σύμφωνα με τους προβλεπόμενους κανόνες, ειδικότερα όταν το πλοίο είναι εκτεθειμένο στις συνθήκες αυτές για μεγάλο χρονικό διάστημα (πάνω από 48 ώρες), οπότε τα συστήματα έχμασης λόγω των κλυδωνισμών του πλοίου χαλαρώνουν και είναι επικίνδυνη για το πλήρωμα διαδικασία επαναφοράς των συστημάτων στην αρχική θέση. Από την απώλεια όμως των εμπορευματοκιβωτίων, εκτός από το πλοίο που τα χάνει και το οποίο εκτίθεται στον κίνδυνο της απώλειας μέρους της ευστάθειας αλλά και της αλλαγής της διαγωγής (trim), κίνδυνο αποτελούν για τη ναυσιπλοΐα και τα ίδια τα εμπορευματοκιβώτια, τα οποία πλέουν ανεξέλεγκτα στη θάλασσα χωρίς φωτισμό και με μικρή επιφάνεια πάνω από το νερό όταν είναι φορτωμένα, με αποτέλεσμα να μην είναι ορατά από τα ραντάρ των άλλων πλοίων τη νύχτα αλλά και με γυμνό μάτι κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Κάθε χρόνο (διάγραμμα) σχεδόν χίλια εμπορευματοκιβώτια χάνονται στη θάλασσα, σύμφωνα με την καταγραφή του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ασφαλείας (World Shipping Council – WSC), με εξαίρεση το 2013, οπότε τα εμπορευματοκιβώτια έφτασαν τον αριθμό των 5.600 λόγω της ολικής απώλειας και βύθισης του πλοίου «M/V MOL Comfort» (4.293 εμπορευματοκιβώτια), παρουσιάζοντας όμως μια πτωτική τάση το 2019. Το 2020 ωστόσο δεν άρχισε καλά, παρά την αισιοδοξία του WSC και τον περιορισμό του θαλάσσιου μεταφορικού έργου λόγω του Covid-19.
Διάγραμμα: Εμπορευματοκιβώτια που χάνονται στη θάλασσα
Πηγή: World Shipping Council
Πιο συγκεκριμένα, στις 15 Ιουλίου 2020, η Αρχή για την Ασφάλεια στη Θάλασσα της Νοτίου Αφρικής δήλωσε ότι διερευνά την απώλεια 23 εμπορευματοκιβωτίων από το «MSC Palak» στον κόλπο Algoa κοντά στο Port Elizabeth, που βρίσκεται στο ανατολικό ακρωτήριο της Νότιας Αφρικής.
Το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων «MSC Palak» κατέπλευσε από το λιμάνι του Ngqura στις 12:00 στις 13 Ιουλίου 2020 και, λόγω των πολύ ισχυρών ανέμων που επικρατούσαν, αγκυροβόλησε στο αγκυροβόλιο αριθ. 2, περιμένοντας βελτίωση για να αποπλεύσει. Στις 13 και 14 Ιουλίου 2020, η ισχυρή καταιγίδα πέρασε τις ακτές της Νοτίου Αφρικής, προκαλώντας έντονα καιρικά φαινόμενα στον κόλπο Algoa. Το ύψος του κύματος από το φουσκοθάλασσο (heavy swell) έφτασε στον κόλπο Algoa περίπου τα 3,5 μ., σύμφωνα με τοπικό μετεωρολογικό σταθμό. Στις 23:37, στις 14 Ιουλίου 2020, το Port Control ανήγγειλε ότι το «MSC Palak» είχε χάσει εμπορευματοκιβώτια ενώ ήταν αγκυροβολημένο.
Η αρχική εκτίμηση ήταν ότι έξι εμπορευματοκιβώτια είχαν πέσει στη θάλασσα και βυθίστηκαν. Κατόπιν έρευνας από αέρος από την ακτοφυλακή στο πρώτο φως την επόμενη ημέρα, επιβεβαιώθηκε ότι 23 εμπορευματοκιβώτια χάθηκαν στη θάλασσα.
Ένα αλιευτικό σκάφος ανέφερε την Τετάρτη 15 Ιουλίου ότι εντοπίστηκαν εμπορευματοκιβώτια να παρασύρονται περίπου 7 ναυτικά μίλια νότια από το σημείο αγκυροβολίας του «MSC Palak».
Στο λιμάνι του Ngqura έκλεισε η θαλάσσια κυκλοφορία στον δίαυλο μέσω του οποίου τα πλοία προσεγγίζουν το λιμάνι λόγω του κινδύνου τα εμπορευματοκιβώτια να έχουν βυθιστεί κατά μήκος του διαύλου. Η εταιρεία διαχείρισης του πλοίου ανέλαβε την πρωτοβουλία της επιχείρησης εντοπισμού από αέρος τυχόν παρασυρόμενων εμπορευματοκιβωτίων, ενώ οι αρχές έχουν ζητήσει από τα παραπλέοντα πλοία να αναφέρουν τυχόν εντοπισμό επικίνδυνων για τη ναυσιπλοΐα εμπορευματοκιβωτίων. Η εταιρεία επίσης ανέφερε ότι τα απολεσθέντα εμπορευματοκιβώτια δεν περιέχουν επικίνδυνα φορτία για την υγεία και το θαλάσσιο περιβάλλον.
Το περιστατικό του «MSC Palak» αποτελεί το τελευταίο από μια σειρά συμβάντων απώλειας εμπορευματοκιβωτίων από πλοίο που σημειώθηκαν τους τελευταίους δύο μήνες και έχουν καταγραφεί ως εξής:
· Στα τέλη Μαΐου, το «APL England» έχασε περίπου 50 εμπορευματοκιβώτια στη θάλασσα από την ακτή του Σίδνεϊ της Αυστραλίας, με αποτέλεσμα να κατηγορηθεί ο πλοίαρχος του πλοίου.
· Περίπου έναν μήνα αργότερα, ένα κοντέινερ με σημαία της Λιβερίας έχασε τρία εμπορευματοκιβώτια κατά μήκος των ακτών της Δυτικής Αυστραλίας.
· Στις 22 Ιουνίου, μια φορτηγίδα εσωτερικών υδάτων στη Χαβάη έχασε περισσότερα από 20 εμπορευματοκιβώτια κατά μήκος των ακτών του Χίλο.
Η απώλεια όμως των εμπορευματοκιβωτίων, η οποία μπορεί να οφείλεται σε κακή έχμαση ή κακή εκτίμηση των καιρικών συνθηκών ή σε πραγματικά πολύ κακές καιρικές συνθήκες, δεν έχει μόνο οικονομικό αντίκτυπο για τις διαχειρίστριες και τις ασφαλιστικές εταιρείες φορτίων και πλοίων, αλλά ενέχει και μεγάλο κίνδυνο για τη ναυτιλία. Καλό είναι λοιπόν τα εμπορευματοκιβώτια να είναι εξοπλισμένα με συσκευές αναγνώρισης όμοιες με αυτές των πλοίων (AIS), ώστε να είναι ορατά στις οθόνες των ραντάρ των άλλων πλοίων που ναυσιπλοούν στην περιοχή και να ενεργοποιούνται με την πτώση τους στο νερό.
Το συγκεκριμένο άρθρο με τίτλο “Απώλεια εμπορευματοκιβωτίων στη θάλασσα” δημοσιεύθηκε στο τεύχος Αυγούστου των Ναυτικών σελ. 92-94. Μπορείτε να διαβάσετε το τεύχος των Ναυτικών Χρονικών εδώ.
Φωτό: NLCG-PHCGN/ΑΠΕ-ΜΠΕ
