Σύμφωνα με τον Standard Club, κατά τη διάρκεια του 2019 μεταφέρθηκαν συνολικά 226 εκατ. εμπορευματοκιβώτια συνολικής αξίας 4 τρισ. δολαρίων.
Παρόλο που ο κλάδος της θαλάσσιας μεταφοράς των εμπορευματοκιβωτίων έχει αναπτυχθεί τεχνολογικά, παρατηρείται τα τελευταία έτη πως το φαινόμενο της απώλειάς τους κατά τη μεταφορά έχει ενταθεί.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το World Economic Council, μεταξύ των ετών 2008 και 2019, κατά μέσο όρο χάθηκαν στη θάλασσα 1.382 εμπορευματοκιβώτια ετησίως. To Standard Club επιβεβαιώνει το παραπάνω, καθώς τα claims από τα μέλη του οργανισμού τα τελευταία πέντε έτη έχουν αυξηθεί, φτάνοντας το 1 εκατ. δολάρια από δεκατρία συμβάντα το 2019.
Η ανάπτυξη του παραπάνω φαινομένου μπορεί να αποτραπεί εφόσον το πλήρωμα δώσει περισσότερη προσοχή κατά τη διάρκεια της φορτοεκφόρτωσης και της έχμασης των εμπορευματοκιβωτίων, ωστόσο ορισμένα από τα αίτια που έχουν καθοριστικό ρόλο είναι τα εξής:
· Τα μεγαλύτερα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων: Με το μέγεθος των συγκεκριμένων πλοίων να αυξάνεται, το μεγάλο μετακεντρικό ύψος οδηγεί σε απότομες κινήσεις rolling όταν το πλοίο βρίσκεται σε κακοκαιρία.
· Πιο ισχυρές μηχανές πλοίων: Η πίεση των αγορών οδηγεί τα πλοία να φορτώνονται στο μέγιστο επιτρεπτό όριο και να αναπτύσσουν μεγάλες ταχύτητες ακόμα και σε κακοκαιρίες, με αποτέλεσμα η έχμαση των εμπορευματοκιβωτίων να δέχεται δυνάμεις και να ταλαιπωρείται.
· Οι δυνατοί άνεμοι: Τα εμπορευματοκιβώτια που στοιβάζονται σε υψηλά επίπεδα άνω του καταστρώματος (άνω των 25 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας) συναντούν δυνατότερους ανέμους, καθώς λειτουργούν ως πανιά, καταπιέζοντας ακόμα περισσότερο την έχμαση των εμπορευματοκιβωτίων.
· Τα φαινόμενα «parametric rolling» και «synchronous rolling» των πλοίων: Ορισμένες φορές, στα πλοία με μεγάλες επιφάνειες στην πλώρη και στην πρύμνη, η κλίση λόγω του parametric rolling μπορεί να ξεπεράσει τις 30 μοίρες, ενώ σε άλλες περιπτώσεις ο συγχρονισμός της περιόδου του κυματισμού και του μεγέθους του πλοίου μπορεί να οδηγήσει σε ανάλογες κλίσεις. Στις παραπάνω περιπτώσεις προστίθεται το ενδεχόμενο η θάλασσα να φτάσει στο κατάστρωμα και να προκαλέσει ζημιές στα εμπορευματοκιβώτια.
· Επαφή του πλοίου με τον πυθμένα: Τα μεγαλύτερα πλοία έχουν και μεγαλύτερα βυθίσματα. Η ενδεχόμενη επαφή τους με τον πυθμένα μπορεί να οδηγήσει σε ζημιές στη γάστρα και στην έχμαση των εμπορευματοκιβωτίων.
· Εσφαλμένη στοιβασία των εμπορευματοκιβωτίων: Η κατανομή των εμπορευματοκιβωτίων επηρεάζει την ευστάθεια και θα πρέπει να ακολουθεί τις οδηγίες του εγχειριδίου έχμασης φορτίου (cargo securing manual), όπου συνήθως προτείνεται τα εμπορευματοκιβώτια να φορτώνονται βάσει του βάρους τους, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι δυνάμεις στον εξαρτισμό έχμασης.
· Συσκευασία προϊόντων και κατασκευαστική αντοχή των εμπορευματοκιβωτίων: Το περιεχόμενο των εμπορευματοκιβωτίων συσκευάζεται από τους αποστολείς και θα πρέπει να ακολουθεί τις οδηγίες που περιλαμβάνονται στο Code of Practice for the Packing of Cargo Transport Units (CTU Code), όπου διασφαλίζεται η ασφαλής έχμαση των φορτίων εντός των εμπορευματοκιβωτίων. Το φορτίο θα πρέπει να συσκευάζεται ομοιόμορφα και στατικά, με αρκετά μέσα έχμασης εσωτερικά. Τα εμπορευματοκιβώτια θα πρέπει να έχουν επαρκή κατασκευαστική αντοχή, χωρίς ζημιές που να εκθέσουν το φορτίο ή να οδηγήσουν σε ρήξη το εμπορευματοκιβώτιο. Η στοιβασία των εμπορευματοκιβωτίων θα πρέπει να είναι αποτελεσματική και να στηρίζεται στην ανθεκτικότητα των άκρων.
· Ανεπαρκής έχμαση των εμπορευματοκιβωτίων: Η αποτελεσματική έχμαση επιτυγχάνεται με τη σωστή χρήση εξοπλισμού έχμασης, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων twistlocks, lashing rods και turnbuckles. Η απώλεια ενός ή περισσότερων εμπορευματοκιβωτίων ενδέχεται να οφείλεται στη χρήση εξοπλισμού έχμασης με ζημιά ή σε ανεπαρκή ή μη δυνατή χρήση του εξοπλισμού, όπως στις υψηλότερες στοίβες, άνω του καταστρώματος.
Συμπερασματικά, γίνεται αντιληπτό πως τα αίτια των ατυχών συμβάντων των απωλειών των εμπορευματοκιβωτίων οφείλονται σε ένα πλήθος παραγόντων. Αποτελεί καθήκον των ναυτικών να διαφυλάσσουν την ασφαλή μεταφορά του φορτίου, να μην υποκύπτουν σε τυχόν πιέσεις που δέχονται από τριτογενείς παράγοντες, θέτοντας σε κίνδυνο τους εαυτούς τους, το περιβάλλον και το φορτίο. Η ασφαλής ναυσιπλοΐα υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες και άλλους ναυτιλιακούς κινδύνους, ο αποτελεσματικός εντοπισμός της ελλιπούς έχμασης, η σωστή στοιβασία και ο ποιοτικός έλεγχος των εμπορευματοκιβωτίων αποτελούν μερικά από τα σημεία στα οποία οι ναυτικοί καλούνται να δίνουν την προσοχή τους.
Πηγή: Standard Club
Φωτό: Nlcg-Phcgn/AΠΕ-ΜΠΕ
