Τι πρέπει να γνωρίζετε για το SART

Το SART (Search and Rescue Transponder) είναι μια συσκευή που χρησιμοποιείται για τη διάσωση ανθρώπων στη θάλασσα. Αποτελεί τμήμα του εξοπλισμού του GMDSS και, σύμφωνα με τον κανονισμό SOLAS (International Convention for the Safety of Life at Sea), o αριθμός των SART σε κάθε πλοίο καθορίζεται από το μέγεθος και το είδος του πλοίου.

Πιο συγκεκριμένα, οι κανονισμοί απαιτούν ένα SART για τα πλοία μεταξύ των 300 GRT (Gross Tonnage) και 500 GRT, και δύο SART για τα πλοία άνω των 500 GRT. Επιπρόσθετα, όλα τα πλοία τύπου Ro-Ro/επιβατηγά θα πρέπει να διαθέτουν επαρκή SART, ώστε για κάθε τέσσερις σωσίβιες σχεδίες που διαθέτει το πλοίο να αντιστοιχεί μία συσκευή SART. Το SART θα πρέπει να είναι ικανό να λειτουργήσει standby για 96 ώρες και σε λειτουργία εκπομπής για 8 ώρες. Υπάρχουν δύο είδη SART: εκείνα τα οποία είναι εξοπλισμένα και με AIS (τα επικρατέστερα) και εκείνα τα οποία δεν περιλαμβάνουν AIS στη συσκευή τους.

Τα SART μεταφέρονται στις σωσίβιες λέμβους ή σχεδίες, τοποθετούνται σε ύψος τουλάχιστον ενός μέτρου και ενεργοποιούνται άμεσα σε λειτουργία standby (standby mode). Μόλις η συσκευή αναγνωρίσει την παρουσία ενός X-band radar (με μήκος κύματος 3 εκ.) από ένα πλοίο/ελικόπτερο/αεροπλάνο, τότε θα σημάνει με μια φωτεινή ένδειξη τα άτομα που κινδυνεύουν και θα ενεργοποιηθεί σε λειτουργία εκπομπής (transponder mode).

Το SART ανταποκρίνεται στα X-band radars και εμφανίζει στις οθόνες των ραντάρ μια σειρά από 12 κουκκίδες/τόξα/κύκλους ίσης αποστάσεως μεταξύ τους με διόπτευση προς την τοποθεσία του SART στην οθόνη. Όταν η απόσταση radar-SART είναι μεγαλύτερη του 1 ν.μ. στην οθόνη του ραντάρ, τότε εμφανίζεται μια σειρά από 12 κουκκίδες. Όταν η παραπάνω απόσταση γίνει μικρότερη του 1 ν.μ., τότε οι 12 κουκκίδες εμφανίζονται στην οθόνη του ραντάρ σταδιακά σε όλο και μεγαλύτερα 12 κυκλικά τόξα, ενώ, όταν η απόσταση εκμηδενιστεί, τότε τα 12 τόξα μετατρέπονται σε 12 κύκλους.

Το SART/AIS-SART λειτουργεί συνήθως ως συμπληρωματικός εξοπλισμός για τη διευκόλυνση των ομάδων έρευνας και διάσωσης, ώστε να μπορέσουν να εντοπίσουν ευκολότερα μια σωσίβια λέμβο/σωσίβια σχεδία που κινδυνεύει στη θάλασσα. Με το ενσωματωμένο GPS που διαθέτει, η ακριβής τοποθεσία του εντοπίζεται ευκολότερα από τις ομάδες.

Πιο συγκεκριμένα, μόλις ενεργοποιηθεί το AIS-SART, επιπρόσθετα στέλνει ένα μήνυμα AIS με στοιχεία της τοποθεσίας του και έπειτα κάθε τέταρτο λεπτό στέλνει ένα μήνυμα AIS στα πλοία με το περιεχόμενο «AIS SART», το οποίο λαμβάνεται από τα περιπλέοντα πλοία. Η εμβέλειά του είναι 7-10 ν.μ. για παραπλέοντα πλοία, ενώ ξεπερνά τα 40 ν.μ. για δέκτες AIS που βρίσκονται σε αεροπλάνα.

Τα SART ελέγχονται από τον υπεύθυνο αξιωματικό ανά τακτικές περιόδους, οπότε επιβεβαιώνεται η ακεραιότητά τους χωρίς να φέρουν φθορές ή ζημιές και ελέγχεται η σωστή λειτουργία τους μέσω του test mode που διαθέτουν.