Γράμμα Ανθυποπλοιάρχου στην Isalos.net
Μία από τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο αξιωματικός στη γέφυρα ενός πλοίου είναι η ναυσιπλοΐα σε πυκνή ομίχλη. Η ομίχλη αποτελεί ένα φυσικό φαινόμενο που συμβαίνει στην ατμόσφαιρα πολύ κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας ή της ξηράς και αποτελείται από μικρά υδροσταγονίδια, που προέρχονται από τη συμπύκνωση των υδρατμών της ατμόσφαιρας.
Το πλοίο μας βρισκόταν ανοιχτά της Νότιας Κορέας και πλέαμε με προορισμό τη Σιγκαπούρη. Με τη νηνεμία να επικρατεί και με τον ορίζοντά μας καθαρό, κρατούσαμε την πορεία σταθερή, ώστε να περάσουμε έπειτα νότια της Ταϊβάν. Με βάση τις υποδείξεις του πλοιάρχου και τις δικές μας εμπειρίες είχαμε αποφασίσει ότι θα ήταν προτιμότερο να αποφύγουμε να περάσουμε βόρεια της Ταϊβάν, δηλαδή από τα στενά της Ταϊβάν, καθώς εκεί, λόγω της παρουσίας των αναρίθμητων ψαράδικων στον ορίζοντα και των αβαθών νερών της περιοχής, θα αντιμετωπίζαμε αρκετές δυσκολίες.
Αν και παρακολουθούμε τακτικά τις μετεωρολογικές προβλέψεις για τις γύρω περιοχές, όπως πάντα, δεν μας είχε έρθει κάποια μετεωρολογική προειδοποίηση για την εμφάνιση ομίχλης. Έτσι, ενώ η ορατότητα στην αρχή της βάρδιας που είχα παραλάβει ήταν καλή, έπειτα από περίπου δύο ώρες, ξαφνικά, η έντονη παρουσία της ομίχλης καθιστούσε σχεδόν αδύνατο τον εντοπισμό στόχων πέραν της πλώρης, η οποία είχε απόσταση 240 μ. από τη γέφυρα. Τηρώντας τις προβλεπόμενες διαδικασίες σχετικά με τη ναυσιπλοΐα σε περιορισμένη ορατότητα, εκτός από τη σήμανση των ηχητικών σημάτων που ήμουν υποχρεωμένος να σημάνω, σύμφωνα με τους ΔΚΑΣ, μεταξύ άλλων ενημέρωσα πάραυτα τον πλοίαρχο, ο οποίος κατέφθασε στη γέφυρα και ήταν παρών, αλλά και την ομάδα στο μηχανοστάσιο, ώστε η μηχανή να βρίσκεται σε λειτουργία stand by και να ανταποκριθεί άμεσα σε όποια ανάγκη προέκυπτε έως τη βελτίωση της κατάστασης. Επίσης, αν και Κυριακή και έπειτα από ένα απαιτητικό 48ωρο εκφόρτωσης, η παρουσία ενός οπτήρα/πηδαλιούχου στη γέφυρα ήταν απαραίτητη.
Σε κρίσιμες στιγμές, κρίνεται απαραίτητο όλη η ομάδα στη γέφυρα να βρίσκεται σε εγρήγορση και να διαθέτει «situational awareness», δηλαδή επίγνωση των συνθηκών που επικρατούν γύρω τη δεδομένη χρονική στιγμή. Ενώ είχα προσαρμόσει σωστά τις ρυθμίσεις των ραντάρ για συνθήκες ομίχλης, ορισμένες φορές στην οθόνη εμφανίζονταν οι λεγόμενοι «ήχοι-φαντάσματα», όπου λανθασμένα δίνουν την εντύπωση ενός στόχου-πλοίου. Με λίγη εκπαίδευση και με την εμπειρία, μετά την αλλαγή των ρυθμίσεων και με την παρακολούθηση των στόχων, εύκολα γίνεται αντιληπτό εάν όντως πρόκειται για παραπλέον πλοίο ή για «ήχο-φάντασμα».
Ενώ λοιπόν εμείς πλέαμε και αν και το AIS δεν έδειχνε την παρουσία κάποιου πλοίου πλησίον μας, ο ύποπτος ήχος στα αριστερά μας, σε απόσταση ελάχιστων ναυτικών μιλίων, ξαφνικά εμφανίστηκε στον ορίζοντά μας ‒ ήταν ένα πλοίο car carrier, το οποίο είχε αγκυροβολήσει.
Αναμφίβολα, ο αξιωματικός φυλακής εκείνου του πλοίου είχε σφάλει πολλαπλά. Έχοντας το AIS του ανενεργό και μην έχοντας μεριμνήσει για τη σήμανση ηχητικών σημάτων, αποτελούσε έναν πλωτό κίνδυνο στη θάλασσα.
Ευτυχώς, η απόσταση ήταν σχετικά μεγάλη ώστε να μη χρειαστεί ο πλοίαρχος στη γέφυρα να πάρει το «con» να εκτελέσει μανούβρα με τον ναύτη στο τιμόνι. Ευτυχώς, όπως μας είχε μάθει η καλή ναυτική πρακτική, εάν έχουμε αμφιβολία για την ύπαρξη ή όχι ενός κινδύνου, θα πρέπει να θεωρηθεί πως ο κίνδυνος είναι υπαρκτός και θα πρέπει να ενεργήσουμε κατάλληλα εκ των προτέρων, γι’ αυτό άλλωστε και είχαμε μεταβάλει την πορεία μας νωρίτερα ώστε να κρατήσουμε ασφαλή απόσταση από τον ήχο.
Εάν ωστόσο δεν είχαμε ενεργήσει προληπτικά και δεν είχαμε εφαρμόσει τις πολιτικές του SMS της εταιρείας, ίσως η κατάληξη να ήταν διαφορετική. Ακόμα και σε στιγμές που θεωρούμε πως ο κίνδυνος είναι ανύπαρκτος, θα πρέπει πάντοτε να είμαστε σε ετοιμότητα. Όπως μας λένε και στην αρχή της εκπομπής τους οι μετεωρολογικές προβλέψεις μέσω των VHF-MF/HF: «Expect the unexpected».
Φωτό: StockSnap/ Pixabay
