Του Καπτ. Γεώργιου Γεωργούλη
Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός ανακοίνωσε στις 16 Σεπτεμβρίου 2021 ότι το σχέδιο των προσωρινών οδηγιών που έχουν στόχο την παροχή διεθνών τυποποιημένων διατάξεων για πλοία που χρησιμοποιούν κυψέλες καυσίμων για την πρόωση και την παροχή ενέργειας συμφωνήθηκε στην υποεπιτροπή του ΙΜΟ για τη μεταφορά φορτίων και εμπορευματοκιβωτίων (IMO’s Sub-Committee on Carriage of Cargoes and Containers).
Τo σχέδιο των παραπάνω ενδιάμεσων οδηγιών καλύπτει, μεταξύ άλλων, και ζητήματα που περιλαμβάνουν συστήματα πυρκαγιάς και ανίχνευσης αερίων (gases) / ατμών (vapours). Οι οδηγίες έχουν στόχο την ασφαλή διαχείριση της παροχής ηλεκτρικής ή/και θερμικής ενέργειας μέσω της χρήσης τεχνολογίας κυψελών καυσίμου.
Οι κυψέλες καυσίμου είναι μια πηγή ηλεκτρικής ενέργειας, στην οποία η χημική ενέργεια ενός καυσίμου μετατρέπεται απευθείας σε ηλεκτρική και θερμική ενέργεια με ηλεκτροχημική οξείδωση. Οι κυψέλες καυσίμου μπορούν να λειτουργούν χρησιμοποιώντας υδρογόνο (το οποίο είναι εξαιρετικά εκρηκτικό) ως πηγή καυσίμου. Το σχέδιο των οδηγιών θα διαβιβαστεί στην Επιτροπή Θαλάσσιας Ασφάλειας (Maritime Safety Committee ‒ MSC) για έγκριση κατά την 105η σύνοδό της, η οποία έχει προγραμματιστεί για τον Απρίλιο του 2022.
Η ανάγκη για την ανάπτυξη οδηγιών για την ασφάλεια των πλοίων που χρησιμοποιούν κυψέλες καυσίμου δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της ανάγκης της ναυτιλίας για νέα καύσιμα στα συστήματα προώθησης στον δρόμο για την απανθρακοποίηση που καθορίζονται στη στρατηγική του IMO για την αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου.
Μέχρι τώρα, η υποεπιτροπή του ΙΜΟ για τη μεταφορά φορτίων και εμπορευματοκιβωτίων έχει εκδώσει οδηγίες που αφορούν τα κάτωθι:
- Θέματα που σχετίζονται με νεότερους τύπους καυσίμων και εμπεριέχονται στον Διεθνή Κώδικα Ασφάλειας για τα πλοία που χρησιμοποιούν αέρια ή άλλα καύσιμα χαμηλής ανάφλεξης (International Code of Safety for Ship Using Gases or Other Low-flashpoint Fuels – IGF Code). Ο κώδικας IGF, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ το 2017, στοχεύει στην ελαχιστοποίηση του κινδύνου για τα πλοία, τα πληρώματά τους και το περιβάλλον, δεδομένης της φύσης των καυσίμων που εμπλέκονται. Αρχικά επικεντρώθηκε στο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), αλλά τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη η εξέταση και άλλων σχετικών τύπων καυσίμων.
- Οι οδηγίες για την ασφάλεια των πλοίων που χρησιμοποιούν μεθυλική/αιθυλική αλκοόλη ως καύσιμο έχουν ήδη αναπτυχθεί από την Υποεπιτροπή και έχουν εγκριθεί από την MSC το 2020 (MSC.1/Circ.1621).
- Η υποεπιτροπή συμφώνησε σε τροποποιήσεις των οδηγιών και του κώδικα IGF για τα πλοία που χρησιμοποιούν ή μεταφέρουν καύσιμα, όπως υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), το οποίο ψύχεται σε πολύ χαμηλές (κρυογονικές) θερμοκρασίες. Οι τροποποιήσεις αφορούν τη χρήση ειδικού ενισχυμένου κράματος ανοξείδωτου χάλυβα με μαγγάνιο, για ελεχιστοποίηση της πιθανότητας διάβρωσης των δεξαμενών κατάλληλων και για την αποθήκευση αμμωνίας.
Στις επόμενες διεργασίες της επιτροπής, εξετάζεται η ανάπτυξη οδηγιών για την ασφάλεια των πλοίων που χρησιμοποιούν ως καύσιμο το υδρογόνο και την αμμωνία, ενώ παράλληλα εξετάζονται τροποποιήσεις του κώδικα IGF για το υγροποιημένο αέριο πετρελαίου (Liquefied Petroleum Gas) και το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), με μεγάλη υποστήριξη από τα κράτη-μέλη και τους διεθνείς οργανισμούς.
Η υποεπιτροπή συμφώνησε, επίσης, την επόμενη σειρά τροποποιήσεων στον Διεθνή Ναυτιλιακό Κώδικα Επικίνδυνων Φορτίων (International Maritime Dangerous Goods ‒ IMDG) και στον Διεθνή Ναυτιλιακό Κώδικα για τα στερεά χύδην φορτία (International Maritime Solid Bulk Cargoes Code ‒ IMSBC), οι οποίοι θα υποβληθούν στη συνεδρίαση της MSC 105 για υιοθέτηση.
Συμφωνήθηκε επίσης η προσθήκη νέων ορισμών σχετικά με τον δυναμικό διαχωρισμό του φορτίου (dynamicseparation), το φυσικό φαινόμενο δηλαδή κατά το οποίο σχηματίζεται υγρός πολτός (νερό και λεπτά στερεά) πάνω από το στερεό φορτίο, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ελεύθερων επιφανειών που μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια ευστάθειας και ανατροπή του πλοίου.
Τέλος, η υποεπιτροπή θα προχωρήσει σε αναθεώρηση των προγραμμάτων επιθεώρησης των εμπορευματοκιβωτίων και γενικότερα των μοναδοποιημένων φορτίων που μεταφέρουν επικίνδυνα εμπορεύματα. Στόχος της τροποποίησης των οδηγιών και του κώδικα είναι να συμβάλουν στην εφαρμογή ενός ομοιόμορφου και ασφαλούς προγράμματος επιθεώρησης για πλοία που μεταφέρουν μοναδοποιημένα φορτία στην ποντοπόρο ναυτιλία, σύμφωνα με τις ισχύουσες συμβάσεις και κώδικες του ΙΜΟ, όπως:
· Διεθνής Σύμβαση για την Ασφάλεια της Ζωής στη Θάλασσα (SOLAS)
· Κώδικας IMDG
· Διεθνής Σύμβαση για Ασφαλή Εμπορευματοκιβώτια (CSC) και συναφείς συστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του Κώδικα Πρακτικής για τη Συσκευασία Μονάδων Μεταφοράς Φορτίου (MO/ILO/UNECE Code of Practice for Packing of Cargo Transport Units ‒ CTU Code)
Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύθηκε στο τεύχος Οκτωβρίου 2021 των Ναυτικών Χρονικών
