Το SIRE (Ship Inspection Report Programme) αποτελεί μια πρωτοβουλία του OCIMF (Oil Companies International Marine Forum). Το συγκεκριμένο πρόγραμμα τέθηκε σε εφαρμογή το 1993 και αποσκοπεί στην ενίσχυση της ασφάλειας των δεξαμενόπλοιων. Η εφαρμογή του προγράμματος αποτελεί ένα εργαλείο διαχείρισης και αξιολόγησης κινδύνου για τους ναυλωτές, τις διαχειρίστριες εταιρείες πλοίων, τους διαχειριστές των terminals και τους κυβερνητικούς οργανισμούς.
Από την εφαρμογή του προγράμματος έως σήμερα έχουν ολοκληρωθεί τουλάχιστον 180.000 έλεγχοι πλοίων.
Οι έλεγχοι SIRE εκτελούνται εναρμονισμένα και με διαφάνεια μέσω των εντύπων και των ερωτηματολογίων που προβλέπονται για κάθε τύπο πλοίου. Για τα δεξαμενόπλοια χρησιμοποιούνται τα VIQ (Vessel Inspection Questionnaire) και τα VPQ (Vessel Particular Questionnaire), αντίστοιχα για τις μπάριζες τα BIQ (Barge Inspection Questionnaire) και τα BPQ (Barge Particulars Questionnaire).
Το πρόγραμμα SIRE αποτελεί πλέον βασική πηγή τεχνικών και λειτουργικών πληροφοριών για τους πιθανούς ναυλωτές ενός πλοίου και τους υπόλοιπους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα, καθώς τα αποτελέσματα των επιθεωρήσεων και οι τυχόν παρατηρήσεις τους αποτελούν βασικό κριτήριο επιλογής πλοίου προς ναύλωση, εφόσον διασφαλίζονται η αξιοπλοΐα του, η ικανότητα ασφαλούς μεταφοράς του φορτίου και, σε γενικότερο πλαίσιο, η άρτια διαχείριση και συντήρηση του πλοίου.
Τα αποτελέσματα των επιθεωρήσεων SIRE παραμένουν προσβάσιμα για δώδεκα μήνες από την ημερομηνία καταχώρισής τους και για δύο έτη στα αρχεία του προγράμματος.
Οι επιθεωρήσεις SIRE πραγματοποιούνται στα πλοία κατά την παραμονή τους στους λιμένες, στα terminals ή και στα αγκυροβόλια, ιδανικά ωστόσο κατά τη διάρκεια της εκφόρτωσης ή της φόρτωσης του πλοίου, οπότε οι επιθεωρητές μπορούν να σχηματίσουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για τον εξοπλισμό των πλοίων και τις γνώσεις του πληρώματος.
Η διαδικασία της επιθεώρησης του επιθεωρητή κατά την παραμονή του στο πλοίο ακολουθεί τις οδηγίες που περιλαμβάνονται στο VIQ. Κατά τη διάρκεια αυτής, επισκέπτεται και ελέγχει τη σωστή λειτουργία, τις γνώσεις του πληρώματος και τις διαδικασίες που εφαρμόζονται σε κάθε τμήμα του πλοίου, όπως μεταξύ άλλων στη γέφυρα, στο CCR (Cargo Control Room), στο κατάστρωμα, στο pumproom και στο μηχανοστάσιο. Μετά την ολοκλήρωση της επιθεώρησης, ο επιθεωρητής ανακοινώνει τις παρατηρήσεις, δηλαδή τα σημεία της επιθεώρησης που τεκμηριωμένα δεν συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του VIQ. Οι παρατηρήσεις των επιθεωρήσεων προωθούνται και στα αρμόδια τμήματα της διαχειρίστριας εταιρείας, τα οποία κατόπιν οφείλουν να εφαρμόσουν διορθωτικές και προληπτικές ενέργειες για την κάθε παρατήρηση.
