Ανάλογα με το υλικό κατασκευής, τα σχοινιά διακρίνονται σε φυτικά και συνθετικά. Η καλή ποιότητα των σχοινιών είναι απαραίτητη, καθώς συχνά δέχονται μεγάλες δυνάμεις και βρίσκονται εκτεθειμένα για μεγάλο χρονικό διάστημα σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, όπως το φως του ήλιου, το θαλασσινό νερό και η βροχή.
Τα φυτικά σχοινιά διακρίνονται σε:
- Κανναβόσχοινο: Κατασκευάζεται από τις ίνες του φυτού κάνναβη και είναι το πιο ανθεκτικό από όλα τα φυτικά σχοινιά. Χρησιμοποιείται κυρίως στα ιστιοφόρα, λόγω της ιδιότητάς του να μη συστέλλεται όταν βρέχεται. Είναι ανθεκτικό στους μικροοργανισμούς και για την προστασία του από την υγρασία αλείφεται με χημικά παρασκευάσματα.
- Σχοινί Μανίλα: Κατασκευάζεται από τις ίνες της αγριομπανανιάς και αποτελεί ένα μαλακό, εύκαμπτο, με μεγάλη αντοχή σχοινί. Χρησιμοποιείται στην κατασκευή της σκάλας πιλότου, της καντηλίτσας, της σκαλωσιάς και γενικά στην κατασκευή όλων των lifelines.
- Σχοινί σιζάλ: Κατασκευάζεται από τις ίνες του φυτού σιζάλ (αγαύη). Χρησιμοποιείται κυρίως σε δευτερεύουσες εργασίες, καθώς απορροφά την υγρασία και έχει μικρή αντοχή.
- Καρυόσχοινο: Κατασκευάζεται από τις ίνες των φλουδών του κοκοφοίνικα. Αποτελεί ένα από τα ασθενέστερα σχοινιά, είναι αρκετά σκληρό και δύσκαμπτο. Επιλέγεται, ωστόσο, καθώς επιπλέει στη θάλασσα και έχει μεγάλη ελαστικότητα και αντοχή στην υγρασία.
- Βαμβακερό σχοινί: Κατασκευάζεται από βαμβάκι και είναι μαλακό, λεπτό και εύχρηστο. Πλέον δεν χρησιμοποιείται ιδιαίτερα, καθώς έχει αντικατασταθεί από τα συνθετικά σχοινιά (κυρίως το νάιλον).
- Σχοινί Γιούτα: Κατασκευάζεται από τις ίνες του φυτού γιούτα και χρησιμοποιείται συχνά ως μήτρα (εσωτερικά) για την κατασκευή συρματόσχοινων.
- Σχοινί από λινάρι: Το συγκεκριμένο σχοινί είναι πολύ λεπτό και χρησιμοποιείται για το ράψιμο μουσαμάδων και ιστίων.
Τα συνθετικά σχοινιά είναι περισσότερο ανθεκτικά σε σύγκριση με τα φυτικά στις καιρικές συνθήκες και στο θαλασσινό νερό. Επηρεάζονται ωστόσο ιδιαίτερα από τη ρύπανση, τις χημικές ουσίες και την υψηλή θερμοκρασία. Όπως όλα τα σχοινιά, είναι επιρρεπή στην καταστροφή από το θαλασσινό νερό και θα πρέπει να πλένονται με γλυκό νερό και να τυλίγονται εφόσον έχουν στεγνώσει.
Τα συνθετικά σχοινιά διακρίνονται στα παρακάτω είδη:
- Σχοινί από νάιλον: Αποτελεί ένα εύκαμπτο, με μεγάλη αντοχή και ελαστικότητα σχοινί και δεν επηρεάζεται από την υγρασία. Η διάρκεια ζωής του είναι πέντε με έξι φορές μεγαλύτερη από εκείνη των φυσικών σχοινιών και έχει την ιδιότητα να τεντώνεται μέχρι και το 25% του μήκους του. Το συγκεκριμένο σχοινί δεν επιπλέει στο νερό. Με αυτό κατασκευάζονται οι γούμενες των συρματόσχοινων (rope tails) και οι κάβοι μικρών σκαφών (yacht).
- Σχοινί από πολυαιθυλένιο: Έχει διπλάσια αντοχή σε σχέση με τα σχοινιά τύπου Μανίλα και είναι ανθεκτικό στις περισσότερες χημικές ουσίες, στον ήλιο και στις τριβές. Είναι ελαφρύ και γι’ αυτόν τον λόγο επιπλέει στο νερό και δεν επηρεάζεται από την υγρασία. Έχει την ιδιότητα να επιμηκύνεται στο 14% του μήκους του.
- Σχοινί από πολυπροπυλένιο: Το συγκεκριμένο σχοινί έχει πολύ μεγάλη αντοχή, σχεδόν διπλάσια από τα σχοινιά τύπου Μανίλα, και είναι πολύ πιο οικονομικό στην κατασκευή του σε σχέση με άλλα συνθετικά σχοινιά. Αποτελεί ένα ελαφρύ σχοινί και επιπλέει στο νερό. Η αντοχή του δεν επηρεάζεται από το νερό και την υγρασία, ενώ τεντώνεται στο 14% του μήκους του.
Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο αντλήθηκαν από το βιβλίο Ναυτιλιακές Γνώσεις των Γ. Δεμερούτη & Δ. Μυλωνόπουλου, Έκδοση Ιδρύματος Ευγενίδου 2010, σσ. 77-78.Το βιβλίο Ναυτιλιακές Γνώσεις του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
Τα αρχείο διδακτικών βιβλίων του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
Φωτό: David Mark/ Pixabay
