Η περίπτωση ανθρώπου στη θάλασσα (man overboard/MOB) αποτελεί μια έκτακτη κατάσταση που απαιτεί μια σειρά άμεσων ενεργειών. Πιο συγκεκριμένα, όποιος αντιληφθεί άνθρωπο να πέφτει στη θάλασσα θα πρέπει άμεσα να ειδοποιήσει και να φωνάξει «Άνθρωπος στη θάλασσα δεξιά (ή αριστερά)», ρίχνοντας στη θάλασσα το πλησιέστερο κυκλικό σωσίβιο που υπάρχει.
Ο αξιωματικός φυλακής θα πρέπει να προβεί στις ακόλουθες ενέργειες:
- Να επισημάνει το στίγμα που έπεσε ο άνθρωπος στη θάλασσα, πατώντας αμέσως το κομβίο MOB του δορυφορικού συστήματος στο GPS ή/και στο ECDIS.
- Να θέσει το πηδάλιο όλο προς την πλευρά όπου έπεσε ο άνθρωπος και ταυτόχρονα να ελευθερώσει ένα κυκλικό σωσίβιο MOB, το οποίο είναι εφοδιασμένο με φως που ενεργοποιείται μόλις πέσει στο νερό.
- Ο πλοίαρχος να ειδοποιηθεί πάραυτα και να σημανθεί το σήμα γενικού συναγερμού.
- Να ετοιμαστεί η λέμβος διάσωσης για καθαίρεση και περισυλλογή του ανθρώπου.
- Να διασφαλίσει πως οπτήρες από ψηλά σημεία του πλοίου διατηρούν συνεχή οπτική επαφή με τον άνθρωπο στη θάλασσα.
- Να εκπέμψει σήμα επείγοντος MOB στο σύστημα επικοινωνίας GMDSS και να επιδείξει το σήμα Ο, εφόσον στην περιοχή πλέουν άλλα πλοία.
Οι επόμενες ενέργειες εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες, όπως η ατομική πείρα του αξιωματικού, τα χαρακτηριστικά του πλοίου για τους επικείμενους χειρισμούς, η τεχνική περισυλλογής, η πλευρά όπου βρίσκεται η λέμβος διάσωσης, η ορατότητα, η διεύθυνση του ανέμου και η κατάσταση της θάλασσας, η ύπαρξη άλλων πλοίων στην περιοχή και η θέση του πλοίου σε σχέση με τυχόν ναυτιλιακούς κινδύνους.
Τα κυριότερα είδη χειρισμού/στροφών του πλοίου διακρίνονται στα παρακάτω:
- Στροφή Ουίλιαμσον: Αποσκοπεί στη μείωση κυρίως του κινδύνου να μην εντοπιστεί ο άνθρωπος στη θάλασσα στο ελάχιστο. Χρησιμοποιείται τη νύχτα ή σε περιορισμένη ορατότητα, γιατί εξασφαλίζει την επιστροφή του πλοίου όσο το δυνατόν πλησιέστερα στο αρχικό ίχνος όπου έπεσε ο άνθρωπος.
- Στροφή Άντερσον: Η συντομότερη μέθοδος περισυλλογής του ανθρώπου που έπεσε στη θάλασσα, κατάλληλη για πλοία με μεγάλη ισχύ μηχανών και πολύ καλά χαρακτηριστικά στροφής.
- Διπλή στροφή: Εκτελείται όταν η ορατότητα είναι καλή. Εξασφαλίζει τελική προσέγγιση στον άνθρωπο με ευθύγραμμη πλεύση, διευκολύνοντας τον χειρισμό και τη διαδικασία περισυλλογής του.
Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο αντλήθηκαν από το βιβλίο Ναυτική Τέχνη, του Γ. Φαμηλωνίδη, Β΄ έκδοση, Ίδρυμα Ευγενίδου, Αθήνα 2015, σσ. 218-220.
Το βιβλίο Ναυτική Τέχνη, του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
Τα αρχείο διδακτικών βιβλίων του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
