Του Καπτ. Γ. Γεωργούλη
To βασικότερο στοιχείο των κανονισμών MARPOL είναι η απαίτηση να καταγράφονται οι απορρίψεις ουσιών και απορριμμάτων στο πλοίο που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ρύπανση στο περιβάλλον. Παραδοσιακά, αυτά τα βιβλία αρχείων τηρούνται σε έντυπη μορφή.
Καθώς η ναυτιλιακή βιομηχανία γίνεται όλο και πιο ψηφιακή, από την 1η Οκτωβρίου 2020, η MARPOL επέτρεψε τη χρήση ηλεκτρονικών βιβλίων (Electronic Record Book – ERB) αντί των έντυπων βιβλίων τήρησης καταγραφών. Η ηλεκτρονική καταγραφή μπορεί να ωφελήσει τη διατήρηση αρχείων από εταιρείες/πλοία και να μειώσει τη γραφειοκρατία.
Οι τροποποιήσεις του Τεχνικού Κώδικα MARPOL και NOx έχουν τεθεί σε ισχύ την 1η Οκτωβρίου 2020. Οι κανονισμοί επιτρέπουν την ηλεκτoνική καταγραφή των ακόλουθων βιβλίων-αρχείων:
• Oil Record Book, part I (MARPOL Annex I)
• Oil Record Book, part II (MARPOL Annex I)
• Cargo Record Book (MARPOL Annex II)
• Garbage Record Book, part I and II (MARPOL Annex V)
• Ozone-depleting Substances Record Book (MARPOL Annex VI)
• Recording of the tier and on/off status of marine diesel engines (MARPOL Annex VI)
• Record of Fuel Oil Changeover (MARPOL Annex VI)
• Record Book of Engine Parameters (NOx Technical Code)
Πριν από την αντικατάσταση ενός έντυπου βιβλίου αρχείων, το ηλεκτρονικό βιβλίο αρχείων (ERB) θα υπόκειται σε έγκριση από το κράτος σημαίας του πλοίου. Ένα σύνολο γραπτών οδηγιών για τη χρήση των ERB στο πλαίσιο της MARPOL έχουν αναπτυχθεί και εκδοθεί από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) παρέχοντας τυποποιημένες πληροφορίες σχετικά με την έγκριση ERB από το κράτος σημαίας. Αυτό γίνεται για να διασφαλιστεί ότι τηρούνται οι διατάξεις της MARPOL και ότι υπάρχει συνεπής προσέγγιση στην έγκριση τέτοιων ηλεκτρονικών λογισμικών.
Υπάρχουν διαθέσιμα σχετικά προγράμματα που έχουν πάρει έγκριση (type approval) με βάση τις οδηγίες του ΙΜΟ από διάφορους Νηογνώμονες. Οι διαχειριστές των πλοίων θα πρέπει να ζητήσουν από τους κατασκευαστές τη σχετική πιστοποίηση.
Όταν εγκατασταθεί στο πλοίο η εφαρμογή και το λογισμικό θα εκδίδεται για το πλοίο η Δήλωση Ηλεκτρονικού Βιβλίου MARPOL (Declaration of MARPOL Electronic Book) από την Αρχή Σημαίας ή για λογαριασμό της Σημαίας από Αναγνωρισμένο Οργανισμό (Νηογνώμονα). Αυτή η δήλωση θα παρέχεται ως απόδειξη ότι πληρούνται οι απαιτήσεις της σύμβασης και θα φυλάσσεται επί του πλοίου για την επίδειξη σε τυχόν επιθεωρήσεις.
Παρά την εισαγωγή του ERB στην MARPOL, ενδέχεται να εξακολουθούν να υπάρχουν κράτη λιμένα που είναι διστακτικά στην αποδοχή των ERB. Ως εκ τούτου, πριν την εφαρμογή της ψηφιακής μορφής των αρχείων, θα πρέπει να εξεταστεί προσεκτικά η πλήρης αντικατάσταση των έντυπων βιβλίων με βάση την περιοχή δραστηριοποίησης των πλοίων και τα λιμάνια προσέγγισης. Πριν την επιλογή της χρήσης ενός MARPOL ERB ως επίσημο βιβλίο καταγραφής, θα πρέπει να επιβεβαιωθούν τα ακόλουθα:
• Αποδέχονται όλα κράτη λιμένα προσέγγισης του πλοίου τα MARPOL ERB;
• Το συγκεκριμένο MARPOL ERB είναι εγκεκριμένο από το κράτος Σημαίας του πλοίου;
• Έχει εκδοθεί στο πλοίο «Δήλωση ηλεκτρονικού βιβλίου αρχείων MARPOL» κατά την εγκατάσταση;
Τα ηλεκτρονικά βιβλία αρχείων (ERBs) υποστηρίζουν τον ευρύτερο στόχο για την αποτελεσματικότερη λειτουργία των πλοίων και την αποφυγή λανθασμένων καταγραφών ενώ παράλληλα συνιστάται στους πλοιοκτήτες να προχωρήσουν σε αντικατάσταση των έντυπων βιβλίων καταγραφής. Ωστόσο, έως ότου τα ERB αποκτήσουν πλήρη αποδοχή στον κλάδο, και – ειδικότερα – στα κράτη λιμένα, καλό είναι να αξιολογηθεί κατά περίπτωση η επιλογή αυτή και να διασφαλιστεί, ότι τα κράτη λιμένα προσέγγισης του πλοίου αποδέχονται τα MARPOL ERB. Φυσικά, όπως ήδη αναφέρθηκε παραπάνω, ένα τέτοιο ERB θα πρέπει να συνοδεύεται από πιστοποιητικό έγκρισης τύπου.
Για να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της MARPOL, ένα ERB θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να διατηρεί όλα τα αρχεία για την ελάχιστη περίοδο που καθορίζεται σε κάθε παράρτημα της MARPOL. Το ERB θα πρέπει επίσης να έχει τη δυνατότητα να παράγει ένα έντυπο αντίγραφο επαληθευμένων εγγραφών για να επικυρωθεί ως ακριβές αντίγραφο, κατόπιν αιτήματος από τις αρμόδιες αρχές. Επίσης, να επιτρέπει την αυτόματη δημιουργία αντιγράφων ασφαλείας των δεδομένων στο σύστημά του σε αποθήκευση εκτός σύνδεσης για λόγους ασφαλείας η ενδεχόμενης κυβερνοεπίθεσης.
