Η ατμοσφαιρική πίεση ή αλλιώς βαρομετρική πίεση αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές μετεωρολογικές παραμέτρους, γιατί συνδέεται με τη θερμοκρασία και τους ανέμους. Ορίζεται ως το βάρος της στήλης του ατμοσφαιρικού αέρα προς την επιφάνεια που τη δέχεται. Η ατμοσφαιρική πίεση δεν παραμένει σταθερή σε κάθε τόπο, αλλά μεταβάλλεται διαρκώς. Οι μεταβολές αυτές μπορεί να είναι είτε τυχαίες είτε περιοδικές, ωστόσο παρουσιάζουν μετεωρολογικό ενδιαφέρον, καθώς συνδέονται άμεσα με τις καιρικές μεταβολές. Η μονάδα μέτρησης της πίεσης στο Διεθνές Σύστημα Μονάδων S.I. είναι το 1 Νιούτον ανά τετραγωνικό μέτρο (N/m²). Στη ναυτική μετεωρολογία χρησιμοποιείται το υποπολλαπλάσιο της μονάδας μετρήσεως του bar, το mb.
Στους μετεωρολογικούς χάρτες, η ατμοσφαιρική πίεση απεικονίζεται στις ισοβαρείς καμπύλες (isobars), οι οποίες αποτελούν γραμμές που ενώνουν τους τόπους με την ίδια τιμή ατμοσφαιρικής πίεσης σε έναν χάρτη επιφάνειας και εκφράζονται συνήθως σε mb.
Από τις ισοβαρείς καμπύλες προκύπτει και η βαροβαθμίδα (pressure gradient), η οποία ορίζεται ως το πηλίκο της μεταβολής της πίεσης μεταξύ δύο ισοβαρών καμπυλών προς την απόστασή τους. Η βαροβαθμίδα έχει μεγάλη σημασία, από μετεωρολογική άποψη, γιατί συνδέεται άμεσα με την ένταση του ανέμου. Πιο συγκεκριμένα, όσο πιο πυκνές είναι οι ισοβαρείς καμπύλες, τόσο πιο μεγάλη θα είναι η τιμή της βαροβαθμίδας και επομένως τόσο πιο μεγάλη θα είναι η ένταση του ανέμου.
Με τα παραπάνω συνδέεται και η βαρομετρική τάση (barometric tendency), η οποία ορίζεται ως η μεταβολή της ατμοσφαιρικής πίεσης σε μια περιοχή σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Το χρονικό διάστημα αυτό συνήθως είναι τρεις ώρες, αλλά στο πλοίο έχει επικρατήσει η μέτρηση ανά τέσσερις ώρες, λόγω των βαρδιών των ναυτιλλομένων. Η βαρομετρική τάση είναι πολύ σημαντική για την εκτίμηση των συστημάτων πίεσης, επειδή ελαττώνεται όταν πλησιάζει βαρομετρικό χαμηλό και αυξάνεται όταν πλησιάζει βαρομετρικό υψηλό.
Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο αντλήθηκαν από το βιβλίο Ναυτική Μετεωρολογία (Γ’ Έκδοση), των Αικατερίνη Γ. Ψύχα και Μιχαήλ Π. Μηνογιάννη, Έκδοση Ιδρύματος Ευγενίδου 2020, σελ 50-51
Το βιβλίο Ναυτική Μετεωρολογία του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
Τα αρχείο διδακτικών βιβλίων του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
