Το εκτόπισμα είναι όρος αναφερόμενος σε πλοία και υπολογίζεται από τους υδροστατικούς πίνακες (hydrostatic tables) με το βύθισμα εκτοπίσματος του πλοίου και αντιστοιχεί στον όγκο του σκάφους κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Δίνεται σε μετρικούς τόνους (Metric Tons), επειδή το βάρος στην πράξη θεωρείται ίσο με τη μάζα.
Το εκτόπισμα πλοίου (έμφορτο/loaded) περιλαμβάνει το μόνιμο βάρος του πλοίου (lightweight) και το νεκρό βάρος του (deadweight). Το νεκρό βάρος αποτελεί το άθροισμα όλων των προστιθέμενων μεταβλητών βαρών, φορτωμένων στο τελείως κενό βάρος του κενού πλοίου. Το νεκρό βάρος υπολογίζεται αν από το έμφορτο εκτόπισμα του πλοίου αφαιρεθεί το άφορτο για παλιοσίδερα.
Τα σταθερά βάρη (constants) περιλαμβάνουν το συνολικό βάρος όλων των αναγκαίων εφοδίων του πλοίου, δηλαδή του μόνιμου εξοπλισμού επίστρωσης και έχμασης (permanent dunnage and ship’s lashing equipment), των αναλώσιμων τροφίμων και υλικών (consumable equipment), των εφοδίων/υλικών συντήρησης και τροφίμων (stores and provisions), των βαρέων αμοιβών (permanent spare parts), των κινητών φρακτών σιτηρών (grain bulk heads), το συνολικό βάρος των μελών του πληρώματος και των επιβαινόντων και των προσωπικών τους ειδών (crew and their effects), το συνολικό βάρος των υγρών στις μικρές δεξαμενές και των υγρών και στερεών αποβλήτων (liquid and solid wastes).
Το ωφέλιμο φορτίο υποδηλώνει το καθαρό φορτίο (net weight) που έχει τη δυνατότητα να φορτώσει το πλοίο για μεταφορά. Το ωφέλιμο φορτίο υπολογίζεται εάν από το νεκρό βάρος αφαιρεθεί το βάρος όλων τον υγρών και σταθερών βαρών αλλά και το βάρος των υλικών επίστρωσης και έχμασης του συγκεκριμένου ωφέλιμου φορτίου που δεν ανήκουν στον μόνιμο φορητό εξοπλισμό έχμασης και στη μόνιμη επίστρωση του πλοίου.
Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο αντλήθηκαν από το βιβλίο Μεταφορά Φορτίων του Ν. Ζυγομαλά, Γ’ έκδοση, Ίδρυμα Ευγενίδου, 2021, σελ. 45-48.
Το βιβλίο Μεταφορά Φορτίων του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
Τα αρχείο διδακτικών βιβλίων του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
