Με ιδιαίτερη επιτυχία και με μεγάλη συμμετοχή εκπροσώπων της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας και φοιτητών/-τριών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 19 Οκτωβρίου, στο Ίδρυμα Ευγενίδου, το συνέδριο «New technologies for Greener Shipping».
To συνέδριο, πρωτοβουλία του Ναυτιλιακού Πρεσβευτή Καλής Θελήσεως του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) και προέδρου του Ιδρύματος Ευγενίδου, κ. Λεωνίδα Δημητριάδη-Ευγενίδη, διοργανώθηκε από την Isalos.net με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ναυτιλίας του ΙΜΟ. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τη Βρετανική Πρεσβεία στην Αθήνα, την Πρεσβεία της Νορβηγίας στην Αθήνα και τέλεσε υπό την αιγίδα του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος. Χορηγός της εκδήλωσης ήταν η Jotun Hellas.
Στο πλαίσιο του συνεδρίου, χαιρετισμούς απηύθυναν οι κ. Λεωνίδας Δημητριάδης-Ευγενίδης, η Α.Ε. ο Βρετανός πρέσβης στην Ελλάδα Matthew Lodge και η Α.Ε. η πρέσβης της Νορβηγίας στην Ελλάδα Lajla Brandt Jakhelln.
«Παρά τις όποιες προκλήσεις αναδύονται για την παγκόσμια οικονομία μετά την πανδημία, η ναυτιλία θα πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειές της στον δρόμο προς την απανθρακοποίηση, ακολουθώντας μια ολιστική και ρεαλιστική προσέγγιση», τόνισε κατά τον χαιρετισμό του ο κ. Δημητριάδης-Ευγενίδης. «Κάθε μέρος του ναυτιλιακού cluster πρέπει να αναλάβει μέρος της ευθύνης για τη μετάβαση (της ναυτιλίας) με μια προσέγγιση ολιστική, με έμφαση να δίνεται επίσης και στην ξηρά», σχολίασε χαρακτηριστικά. Ο Ναυτιλιακός Πρεσβευτής Καλής Θελήσεως του IMO στην Ελλάδα υπογράμμισε ακόμα ότι η βιομηχανία είναι σε θέση να εφαρμόσει εναλλακτικές τεχνολογίες και καύσιμα για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, με την προϋπόθεση ωστόσο ότι είναι εμπορικά διαθέσιμα και ασφαλή και υποστήριξε με ιδιαίτερη έμφαση την αρχή της ουδετερότητας στην τεχνολογία, όπως και την ανάγκη της εκπόνησης σωστών impact studies.
«Ως χώρες που πρωτοστατούμε στην παγκόσμια ναυτιλία, η Νορβηγία και η Ελλάδα είμαστε φυσικοί εταίροι. Και τα δύο έθνη έχουμε αξιοποιήσει τους πόρους που τόσο γενναιόδωρα μας παρέχουν οι θάλασσες και οι ωκεανοί. Διαθέτουμε την τεχνογνωσία, μοιραζόμαστε το επιχειρηματικό πνεύμα και τη θέληση να εκμεταλλευτούμε τους ωκεανούς προς όφελός μας. Στόχος της Νορβηγίας είναι να πρωταγωνιστήσει στις καινοτόμες τεχνολογίες για τη ναυτιλιακή βιομηχανία. Θέλουμε να καταστήσουμε τη ναυτιλία πιο αποτελεσματική, πιο κερδοφόρα, πιο ασφαλή και πιο πράσινη. Με την ανάπτυξη νέων λύσεων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών για τις θαλάσσιες μεταφορές, η Νορβηγία μπορεί και θα συμβάλει σημαντικά στην παγκόσμια προσπάθεια μείωσης των εκπομπών ρύπων που επηρεάζουν το κλίμα. Η δημιουργία ισχυρών συνεργασιών είναι ο καλύτερος τρόπος για να βρούμε τις λύσεις, να ελαχιστοποιήσουμε τους κινδύνους και να αποκομίσουμε οφέλη σε συνθήκες αστάθειας», επισήμανε η Α.Ε. η πρέσβης της Νορβηγίας στην Ελλάδα, Lajla Brandt Jakhelln.
Με τη σειρά του, η Α.Ε. ο Βρετανός πρέσβης στην Ελλάδα, Matthew Lodge, σημείωσε: «Ως ένα κράτος με πλούσια ναυτιλιακή ιστορία, και οικοδεσπότης του COP26 στη Γλασκώβη τον περασμένο Νοέμβριο, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει πλήρη επίγνωση των επικείμενων προκλήσεων. Παράλληλα, είμαστε αποφασισμένοι να παραμείνουμε στην πρώτη γραμμή σε ό,τι αφορά την πράσινη μετάβαση του κλάδου, χαράσσοντας μια διεθνή πορεία για το μέλλον της “καθαρής” ναυτιλίας, σε στενή συνεργασία με τους Ευρωπαίους και διεθνείς εταίρους μας. Σε αυτό το πλαίσιο, προσμένουμε την περαιτέρω ενίσχυση και διεύρυνση της συνεργασίας μας με δύο κορυφαία ναυτιλιακά κράτη, με υπερήφανη ιστορία και παράδοση στον κλάδο της ναυτιλίας ‒την Ελλάδα και τη Νορβηγία‒ με στόχο την από κοινού αντιμετώπιση των τρεχουσών προκλήσεων στον κλάδο, την προώθηση της καινοτομίας και την ανάπτυξη και την ευημερία των οικονομιών μας».
Η κ. Μαρία Αγγελικούση παρούσα στην εκδήλωση του Ιδρύματος Ευγενίδου και της Isalos.net με θέμα “New technologies for Greener Shipping”, ανάμεσα στον πρόεδρο του Ιδρύματος Ευγενίδου, κ. Λεωνίδα Δημητριάδη Ευγενίδη και τον διευθυντή της Ιsalos.net, κ. Ηλία Μπίσια. Στα αριστερά του κ. Ευγενίδη στη φωτογραφία, με τη σειρά, η Α.Ε. ο Βρετανός Πρέσβης στην Ελλάδα Matthew Lodge και η Α.Ε. η πρέσβης της Νορβηγίας στην Ελλάδα Lajla Brandt Jakhelln
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες ήταν οι απόψεις των συμμετεχόντων στα δύο πάνελ που περιλάμβανε το συνέδριο. Η εκδήλωση αποτέλεσε πρόσφορο έδαφος για ανταλλαγή απόψεων, μεταξύ εκπροσώπων από κράτη με μεγάλη ναυτιλιακή παράδοση αλλά και με διαφορετικές προσεγγίσεις, σε ό,τι αφορά την πράσινη μετάβαση του κλάδου.
Ναυτιλιακά καύσιμα και τεχνολογίες: Θέτοντας τις βάσεις για μια πράσινη ναυτιλία
Στο πρώτο πάνελ με τίτλο «Maritime Fuels of the Future: From concept projects to large scale demonstrations» συμμετείχαν οι: Δρ. Γεώργιος Πατέρας, Πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και Deputy Chairman της Contships Management Inc., Ελένη Πολυχρονοπούλου, Πρόεδρος της HEMEXPO και Executive Vice President, EPE S.A., Χρήστος Χατζηγεωργίου, Managing Director της Almi Marine Management, Oskar Levander, Senior Vice President ‒ Business Concepts, Kongsberg και Jake Rigby, Research and Development Lead της BMT.
Συντονιστής του πάνελ ήταν ο Θεοδόσης Σταματέλλος, Marine & Offshore Regional Manager του Lloyd’s Register.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος σε ό,τι αφορά τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος με βάση τα διαθέσιμα καύσιμα και τεχνολογίες αναλύθηκαν εκτενώς από τους εισηγητές. Κοινή διαπίστωση ήταν ότι, επί του παρόντος, οι περιβαλλοντικοί κανονισμοί που αφορούν τις θαλάσσιες μεταφορές δεν είναι ξεκάθαροι, δημιουργώντας στρεβλώσεις στο διεθνές εμπόριο. Ως εκ τούτου, καθίσταται δύσκολο για τις ναυτιλιακές εταιρείες να χαράξουν μια σαφή στρατηγική για τις μελλοντικές επενδύσεις τους. «Οι πλοιοκτήτες είναι έτοιμοι να επενδύσουν, ωστόσο οι κανονισμοί δεν είναι ξεκάθαροι. […] Για τη μετάβαση από το “ready” στο “usable” απαιτούνται επενδύσεις $10-15 εκατ.», σημείωσε ο Δρ. Γεώργιος Πατέρας.
Ακόμη τονίστηκε ότι, προς την επίτευξη των πράσινων στόχων, έμφαση θα πρέπει να δοθεί στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της αλυσίδας αξίας στο σύνολό της (παραγωγή καυσίμων, σχεδιασμός και κατασκευές εξοπλισμών, κ.λπ.), στην ασφάλεια αλλά και στις διαδικασίες, καθώς τα χρονικά περιθώρια στενεύουν. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η κ. Πολυχρονοπούλου, σχολιάζοντας ότι απαιτούνται γρήγορες διαδικασίες, οι οποίες όμως να αυξάνουν ταυτόχρονα την ασφάλεια στα πλοία. Ακόμη, κατά την πρόεδρο της ΗΕΜΕΧPO, η ανταλλαγή γνώσεων και η συνεργασία είναι απαραίτητα εργαλεία προκειμένου να σημειωθεί πρόοδος στον αγώνα της ενεργειακής μετάβασης. Στην εξίσωση μπήκαν και οι ναυτασφαλίσεις, με τον κ. Rigby να σημειώνει μεταξύ άλλων: «Δεν είναι εφικτό να υιοθετήσουμε ένα κοινό μοντέλο ασφάλισης για τα καύσιμα του μέλλοντος. Όμως, είναι εφικτό να υιοθετήσουμε ένα κοινό μοντέλο διαχείρισης κινδύνου. H ελάττωση του κινδύνου είναι εξαιρετικά σημαντική στον αγώνα της απανθρακοποίησης».
Κατά τη διάρκεια του πρώτου πάνελ, έλαβε χώρα ένας γόνιμος διάλογος για τα εναλλακτικά ναυτιλιακά καύσιμα, με τις απόψεις να διίστανται για το ποιο τελικά θα επικρατήσει στο μέλλον. Αμμωνία, υδρογόνο, LNG και μεθανόλη ήταν μερικές από τις προτάσεις των ομιλητών, οι οποίοι ωστόσο υπογράμμισαν ότι, με τις παρούσες συνθήκες (διαθεσιμότητα, τιμή, υποδομές), η υιοθέτηση των εν λόγω καυσίμων δεν μπορεί να λάβει χώρα άμεσα. «Αναφορικά με τον σχεδιασμό των πλοίων, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι τα καύσιμα στο μέλλον ενδέχεται να αλλάξουν», ανέφερε ο κ. Χατζηγεωργίου. Από την πλευρά του, ο κ. Levander παρέθεσε τις τεχνολογίες που παρουσιάζουν σήμερα μεγάλες προοπτικές για τη ναυτιλία, όπως είναι οι μπαταρίες, η αιολική πρόωση κ.ά. και σημείωσε ότι οι πολιτικοί θέτουν τους στόχους αλλά η ναυτιλιακή βιομηχανία θα χαράξει τον δρόμο.
Ιδιαίτερη μνεία έγινε όσον αφορά την πυρηνική ενέργεια ως μέσο πρόωσης των πλοίων. Οι εισηγητές φάνηκε να συμφωνούν ότι αποτελεί μια ρεαλιστική λύση, ωστόσο κρίσιμη είναι η εκπαίδευση των πληρωμάτων αλλά και η άμβλυνση των ανησυχιών της κοινής γνώμης. Τέλος, ομόφωνα οι συμμετέχοντες του πάνελ τόνισαν ότι, ανεξαρτήτως των προκλήσεων, η συνεργασία όλων των stakeholders του κλάδου αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα.
Τεχνολογική πρόοδος: Εκπαίδευση και δεξιότητες του αύριο
Στο δεύτερο πάνελ με τίτλο «New Technology – New Skills: The importance of crewing and training» συμμετείχαν οι: Καθ. Ιωάννης Γκόλιας, Εκτελεστικός Διευθυντής του Ιδρύματος Ευγενίδου, Πάνος Κουρκουντής, Πρόεδρος της Martecma & Τεχνικός Διευθυντής της SEA Traders S.A., Sveinung Støhle, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Αγγελικούση, Γιώργος Ε. Πουλαράς, Διευθύνων Σύμβουλος της Enesel S.A. και Ευάγγελος Σφακιωτάκης, Chief Operating Officer της Diana Shipping Services S.A.
Συντονιστής του πάνελ ήταν ο κ. Γιώργος Τεριακίδης, Area Manager, East Mediterranean & Black sea του DNV.
Το δεύτερο πάνελ ομιλητών ξεκίνησε με μια συζήτηση αναφορικά με τις τεχνολογίες του μέλλοντος και τις προκλήσεις που αναμένεται να δημιουργήσουν στη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού. Οι ομιλητές εξέφρασαν διαφορετικές απόψεις, με κάποιους να θεωρούν την αυτοματοποίηση της ναυτιλίας τεχνολογικό επίτευγμα που θα αλλάξει άρδην τον τρόπο λειτουργίας της βιομηχανίας. Ο κ. Πουλαράς στάθηκε στην τεχνητή νοημοσύνη, η οποία συνδράμει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων των ναυτιλιακών επιχειρήσεων, όπως ανέφερε. Σημείωσε όμως, ότι οι νέες τεχνολογίες ενέχουν «παγίδες» για το ανθρώπινο δυναμικό. «Να είμαστε ξεκάθαροι με τις προσδοκίες μας», σχολίασε χαρακτηριστικά. Εκτός αυτού, οι ομιλητές υπογράμμισαν την αβεβαιότητα που περικλείει το μέλλον της πρόωσης, ενώ εκφράστηκε και η άποψη ότι βραχυπρόθεσμα δεν υπάρχει κάποια πρόκληση την οποία η ναυτιλιακή βιομηχανία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει.
Όσον αφορά την αυτοματοποίηση της ναυτιλίας, οι ομιλητές σημείωσαν ότι αυτή θα λάβει χώρα σταδιακά και πως ο ανθρώπινος παράγοντας δεν γίνεται να αντικατασταθεί πλήρως. Στο πλαίσιο αυτό, είναι κρίσιμο το ανθρώπινο δυναμικό να αποκτήσει τις απαραίτητες γνώσεις, προκειμένου οι διαδικασίες που ακολουθεί εν πλω να είναι ενεργειακά αποδοτικές.
Το πάνελ εστιάστηκε σε σημαντικό βαθμό στον τομέα της εκπαίδευσης σε στεριά και θάλασσα. Πιο συγκεκριμένα, υπογραμμίστηκε ότι η συνεχής τεχνολογική πρόοδος μεταβάλλει τις απαραίτητες δεξιότητες με τις οποίες πρέπει να είναι εξοπλισμένοι οι αυριανοί πρωταγωνιστές του κλάδου. Το γεγονός αυτό απαιτεί τη μεταμόρφωση του συστήματος εκπαίδευσης, με επίκεντρο την ψηφιοποίηση, αλλά και την ανανέωση του διδακτικού υλικού. Ο καθ. Ιωάννης Γκόλιας υποστήριξε ότι ρόλος της ναυτικής εκπαίδευσης είναι να ετοιμάζει απόφοιτους που έχουν αφενός τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες και αφετέρου τη δυνατότητα να προσαρμόζονται στις νέες ανάγκες που η διαρκώς αναπτυσσόμενη τεχνολογία φέρνει στη ναυτιλία. Υπογράμμισε ότι η αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης περνά μέσα από τον ψηφιακό μετασχηματισμό της, που θα οδηγήσει σε νέα ψηφιακά εκπαιδευτικά εργαλεία και θα καταστήσει την εκπαιδευτική διαδικασία ελκυστικότερη με βάση την τεχνολογική κατατομή της νέας γενιάς. Σημείωσε τέλος ότι είναι απαραίτητο τα εκπαιδευτικά προγράμματα να οδηγούν σε γνώσεις και δεξιότητες πέραν των βασικών που προβλέπονται από τους διεθνείς κανονισμούς, σε μία προσπάθεια να ευθυγραμμίζονται με τις αυξημένες απαιτήσεις της αγοράς σήμερα και στο βραχυμεσοπρόθεσμο μέλλον.
Παράλληλα, οι ομιλητές υπογράμμισαν την ανάγκη βελτίωσης της εικόνας του ναυτικού επαγγέλματος, ως καταλύτη για την προσέλκυση περισσότερων νέων στη βιομηχανία. Επί του παρόντος, αναφέρθηκε, καταγράφεται ένα έλλειμμα ναυτικών στα πλοία με τις απαραίτητες δεξιότητες προκειμένου να ανταποκριθούν στις σημαντικές προκλήσεις. Μάλιστα, το έλλειμμα αυτό φαίνεται να εντάθηκε λόγω της πανδημίας και των σημαντικών αντιξοοτήτων με τις οποίες ήρθαν αντιμέτωποι οι ναυτικοί. Ο κ. Πάνος Κουρκουντής υπογράμμισε σχετικά: «Το ναυτικό επάγγελμα δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλές, εξέλιξη που συνιστά αποτυχία του συστήματος και η οποία ενισχύθηκε λόγω των σημαντικών προκλήσεων που αντιμετώπισαν οι ναυτικοί μέσα στην πανδημία. Πρέπει να αλλάξουμε την εικόνα του ναυτικού επαγγέλματος και να προσελκύσουμε τους νέους».
Οι ομιλητές έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση και στην ανάγκη αναβάθμισης της ναυτικής εκπαίδευσης. Επί του συγκεκριμένου θέματος, ο κ. Stohle αναγνώρισε το κομβικό έργο που επιτελούν οι Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού της χώρας, υπογραμμίζοντας το υψηλό επίπεδο γνώσεων και ικανοτήτων των Ελλήνων ναυτικών, παρά τη σημαντική δράση που θα πρέπει να αναληφθεί για τη βελτίωση και αναβάθμιση της ναυτική εκπαίδευσης. Πρόσθεσε ακόμη ότι οι ναυτικοί είναι το πιο σημαντικό στοιχείο σήμερα για μια ναυτιλιακή εταιρεία και ως εκ τούτου είναι απαραίτητη η διασφάλιση της συνεχούς βελτίωσης των δεξιοτήτων τους.
Τέλος, εν μέσω αλλεπάλληλων αλλαγών στη βιομηχανία, οι συμμετέχοντες προέτρεψαν τη νέα γενιά να διευρύνει συνεχώς τα γνωστικά της πεδία της και να μην επαναπαύεται με την απόκτηση μόνο των γνώσεων που προσφέρει το εκπαιδευτικό σύστημα. Ο κ. Σφακιωτάκης ανέφερε ότι οι νέοι σήμερα διαθέτουν πληθώρα ήπιων δεξιοτήτων (soft skills) συγκριτικά με τις παλαιότερες γενιές, καθώς έχουν γαλουχηθεί σε ένα περιβάλλον συνεχών αλλαγών και ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων.
Οι εκδηλώσεις της Isalos.net πραγματοποιούνται με την αρωγή και υποστήριξη:
