Μετά το τέλος της ναυπήγησης και πριν από την οριστική παραλαβή ενός πλοίου, γίνονται οι δοκιμές (sea trials), με σκοπό τον έλεγχο της καλής και αποδοτικής λειτουργίας όλων των συστημάτων του πλοίου. Πραγματοποιούνται τυποποιημένες δοκιμές ταχύτητας, ώστε να καθοριστεί η σχέση μεταξύ της ταχύτητας, της ιπποδύναμης και των στροφών της έλικας ανά λεπτό σε καθορισμένες καταστάσεις εκτοπίσματος και διαγωγής.
Μια ενδεικτική σειρά διενέργειας δοκιμών εν πλω περιλαμβάνει τα παρακάτω:
Απόπλου από το λιμάνι.
Ερματισμό με θάλασσα στο προβλεπόμενο βύθισμα.
Ρύθμιση μαγνητικών πυξίδων.
Ρύθμιση ραδιογωνιόμετρου.
Τυποποιημένες δοκιμές ταχύτητας.
Τετράωρη δοκιμή σε υπηρεσιακή ταχύτητα για να μετρηθεί η κατανάλωση καυσίμου.
Ωριαία δοκιμή ατμοπαραγωγής.
Ωριαία δοκιμή υπερφόρτωσης του λέβητα.
Δίωρη δοκιμή σε ταχύτητα μέγιστης ιπποδύναμης πρόσω, όπου πραγματοποιείται εκτέλεση κύκλων στροφής πηδαλίου, εκτέλεση ελιγμών zig-zag, δοκιμή πηδαλίου, απότομη κράτηση με κίνηση ανάποδα ολοταχώς και μέτρηση διάρματος.
Ωριαία δοκιμή πλήρους ισχύος αναπόδισης, όπου πραγματοποιείται εκτέλεση δοκιμής πηδαλίου, απότομη κράτηση με κίνηση πρόσω ολοταχώς και μέτρηση διάρματος (απόσταση από την εντολή κράτησης μέχρι το σημείο ακινητοποίησης του πλοίου).
Δίωρη δοκιμή σε ελαττωμένη ιπποδύναμη και ελάχιστο αριθμό στροφών πρόσω.
Δοκιμή αγκυρών.
Για προωστήριες ΜΕΚ (Μηχανές Εσωτερικής Καύσης), δοκιμές αριθμού χειρισμών με τις υπάρχουσες φιάλες πεπιεσμένου αέρα.
Απάντληση έρματος.
Επιστροφή στο λιμάνι.
Μετά το τέλος των δοκιμών, ένας αριθμός εξαρτημάτων των κύριων μηχανών, των βοηθητικών μηχανημάτων κ.λπ., που καθορίζονται από τη σύμβαση, εξαρμώνονται για να επιθεωρηθούν και να εξακριβωθεί η καλή κατάστασή τους μετά τις δοκιμές.
Οι δοκιμές ταχύτητας πρέπει, κατά προτίμηση, να γίνονται με τις καλύτερες δυνατές καιρικές συνθήκες και με καθαρή και λεία γάστρα του πλοίου.
Στις παραπάνω δοκιμές, το πλοίο εκτελεί σε σταθερή πορεία περισσότερες διαδρομές αντίθετης κατεύθυνσης ‒ εκτελούνται τουλάχιστον τρεις διαδρομές σε κάθε ταχύτητα. Με τις αντίθετες διαδρομές επιδιώκεται η εξουδετέρωση σφαλμάτων λόγω ανέμου και ρεύματος. Επίσης, καθ’ όλη τη διάρκεια των δοκιμών, το βάθος της θάλασσας θα πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον στο εικοσαπλάσιο του βυθίσματος, για να αποφεύγεται η επίδραση του βάθους στην ταχύτητα του πλοίου.
Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια των δοκιμών παρακολουθούνται και οι κραδασμοί οι οποίοι ενδεχομένως να εμφανίζονται σε διάφορα σημεία του πλοίου, στην προωστήρια μηχανή και στον άξονα, καθώς και ο θόρυβος που προέρχεται από τα μηχανήματα, και στην ανάγκη μετριέται η συχνότητα και ο θόρυβος κυρίως στο μηχανοστάσιο, στους χώρους επιβατών (για επιβατηγά) και στα διαμερίσματα του πληρώματος. Σε περίπτωση που η ένταση των κραδασμών και του θορύβου υπερβαίνει τα καθορισμένα συμβατικά όρια, το ναυπηγείο προβαίνει στις αναγκαίες τροποποιήσεις για να περιοριστούν.
Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο αντλήθηκαν από το βιβλίο Στοιχεία Ναυπηγίας, του Ε. Ζωγραφάκη, Ίδρυμα Ευγενίδου, Αθήνα 2021, σσ. 187-190.
Το βιβλίο Στοιχεία Ναυπηγίας, του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
Τα αρχείο διδακτικών βιβλίων του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
