Η αυτόματη πηδαλιουχία του πλοίου πραγματοποιείται μέσω του αυτόματου συστήματος πηδαλιουχίας (ΑΣΠ) και αποτελεί τη συνήθη μέθοδο πηδαλιουχίας κατά τον πλου σε ανοιχτή θάλασσα και απουσία ναυτιλιακής κινήσεως.
Για την εξασφάλιση της ακριβούς τήρησης της πορείας, ανάλογα με τις ιδιαίτερες καιρικές συνθήκες κάθε πλου, αλλά και για να περιορίζεται η καταπόνηση του συστήματος πηδαλιουχήσεως, διατίθενται ειδικοί ρυθμιστές. Οι ρυθμιστές ρυθμίζουν τη συμπεριφορά του ΑΣΠ ανάλογα με την κατάσταση θαλάσσης και τις ελικτικές ικανότητες κάθε πλοίου, κατά τρόπο ανάλογο με την τεχνική που εφαρμόζει ο πηδαλιούχος για να αντισταθμίσει την επίδραση του κυματισμού κατά την τήρηση της επιθυμητής πορείας.
Οι κυριότεροι ρυθμιστές ενός ΑΣΠ είναι οι ακόλουθοι:
Ρυθμιστής μόνιμης αντισταθμίσεως (Permanent helm): Ρυθμίζει το μέγεθος της γωνίας προς την οποία πρέπει να στραφεί το πτερύγιο του πηδαλίου, ώστε να αντισταθμιστεί η έκπτωση του πλοίου από την πορεία λόγω μιας διαρκούς εξωτερικής επιδράσεως.
1. Ρυθμιστής γωνίας πηδαλίου (Rudder ή rudder control): Ο ρυθμιστής αυτός οριοθετεί τη στροφή της πτέρυγας που θα μπορεί να διατάξει ο αυτόματος πηδαλιούχος. Γενικά, σε μικρές ταχύτητες επιτρέπεται η μεγαλύτερη γωνία πηδαλίου ενώ, όσο αυξάνεται η ταχύτητα, περιορίζεται.
2. Ρυθμιστής αντισταθμίσεως: Μετά την έναρξη της στροφής με τη γωνία πηδαλίου, η τομή του ρυθμιστή ορίζει τη μέγιστη αντίθετη γωνία πηδαλίου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε το πλοίο να μην ξεπεράσει την επιθυμητή πορεία.
3. Ρυθμιστής ορίου συναγερμού εκτός πορείας (rudder alarm limit): Αποτελεί ρύθμιση του οριακού αριθμού μοιρών πέρα από τον οποίο, εάν εκτραπεί το πλοίο από την πορεία του, είναι αδύνατη η επαναφορά του από το σύστημα και απαιτείται παρέμβαση του χειριστή.
4. Ρυθμιστής καταστάσεως καιρού ή παροιακίσεων (weather adjustment ή steering control): Η ρύθμιση γίνεται ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, ώστε, σε περίπτωση που οι επικρατούσες καιρικές συνθήκες εκτρέπουν το πλοίο από την πορεία, η επαναφορά να εκτελείται προοδευτικά και ομαλά.
5. Ρυθμιστής της νεκρής γωνίας στροφής του οιακοστροφίου (wheel dead band): Ρυθμίζει την ευαισθησία του πηδαλίου κατά τη χειροκίνητη λειτουργία, ώστε να μην προκύπτει άσκοπη διαταγή στροφής προς το πηδάλιο.
Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο αντλήθηκαν από το βιβλίο Ναυτικά ηλεκτρονικά όργανα και Συστήματα Ηλεκτρονικού Χάρτη ECDIS, Β΄ Έκδοση, των Α. Παλληκάρη κ.ά., Εκδόσεις Ιδρύματος Ευγενίδου, Αθήνα 2018, σσ. 70-71.
Το βιβλίο Ναυτικά ηλεκτρονικά όργανα και συστήματα ηλεκτρονικού χάρτη ECDIS, του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
Τα αρχείο διδακτικών βιβλίων του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
