Το κρουαζιερόπλοιο «Ιάσων» αποτέλεσε ένα από τα πολυτελέστερα κρουαζιερόπλοια της ελληνόκτητης ναυτιλίας κατά τη δεκαετία του 1960 και συνέβαλε σημαντικά στην ανάπτυξη του κλάδου και στην ενίσχυση της τουριστικής κίνησης στη χώρα μας. Η ιστορία του πλοίου, που αρχικά έλαβε την ονομασία «Έρως», συνιστά χαρακτηριστικό παράδειγμα των προσπαθειών για ανάπτυξη του κλάδου της κρουαζιέρας στην Ελλάδα κατά τη δεκαετία του 1960.
Το «Έρως» είχε παραγγελθεί από τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού ως μέρος των ιταλικών επανορθώσεων προς το ελληνικό κράτος για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με σκοπό την ενίσχυση του ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου. Ταυτόχρονα με το «Έρως» είχαν παραγγελθεί επίσης τα επιβατηγά-οχηματαγωγά «Αφροδίτη» και «Άδωνις», για λογαριασμό του ΕΟΤ.
Σημειώνεται ότι, εκείνη την περίοδο, ο ΕΟΤ επιδίωκε την ανάδειξη των ελληνικών νησιών σε δημοφιλή τουριστικό προορισμό παγκοσμίου επιπέδου. Απαραίτητη προϋπόθεση ήταν η αντικατάσταση των μεγαλύτερης ηλικίας επιβατηγών πλοίων με σύγχρονα, υπερπολυτελή σκάφη τουριστικής αναψυχής. Η ναυπήγηση των τριών νεότευκτων στην Ιταλία υπήρξε σημαντική για την ευόδωση αυτής της προσπάθειας. Μετά την παραλαβή των πλοίων από το ελληνικό κράτος, αυτά προορίζονταν να διατεθούν ‒μέσω πλειστηριασμού‒ σε μέλη της ελληνικής εφοπλιστικής κοινότητας, με στόχο την καλύτερη δυνατή εκμετάλλευσή τους.
Το «Έρως» καθελκύστηκε στα ναυπηγεία Monfalcone της Τεργέστης στα τέλη του 1965. Το συγκεκριμένο πλοίο έλαβε εγκωμιαστικά σχόλια από τον διεθνή Τύπο της εποχής. Χαρακτηρίστηκε ως «το πλοίον του έτους», το οποίο είναι «ίντσαν προς ίντσαν το ακριβώτερον και πολυτελέστερον».
Παρά την ολοκλήρωση της κατασκευής του «Έρως» ήδη από το 1965, η διαδικασία της πλειοδότησης υπήρξε χρονοβόρα. Τελικώς η επενδυτική πρόταση του Αναστάσιου Ποταμιάνου ‒ύψους 4 εκατ. δολαρίων‒ έγινε δεκτή μόλις την άνοιξη του 1967, ύστερα από σειρά μακρών διαπραγματεύσεων της «Ηπειρωτικής» με το ελληνικό Δημόσιο. Όσον αφορά τα άλλα δύο πλοία, το «Άδωνις» εξαγοράστηκε από την Ατμοπλοΐα Καβουνίδη, έναντι 2 εκατ. δολαρίων, ενώ το «Αφροδίτη» πωλήθηκε στη ναυτιλιακή εταιρεία Κιοσέγλου, με αντίτιμο 4 εκατ. δολάρια.
Ο Οίκος Ποταμιάνου, ευθύς μετά την απόκτηση του «Έρως», αποφάσισε τη μετασκευή του, με σκοπό να δρομολογήσει το πλοίο στον κλάδο της κρουαζιέρας.
Οι βελτιωτικές εργασίες που ακολούθησαν έλαβαν χώρα στα «Ελληνικά Ναυπηγεία» του Σκαραμαγκά από την τεχνική εταιρεία Martechnica και υπό την προσωπική επίβλεψη του προέδρου του Οργανισμού Λιμένος Πειραιά και μηχανολόγου Χρήστου Σιδεράτου. Το συνολικό κόστος των μετασκευών ανήλθε στο εντυπωσιακό ‒για την εποχή‒ ποσό των 2 εκατ. δολαρίων. Μετά το πέρας αυτών, το νέο κρουαζιερόπλοιο της «Ηπειρωτικής» μετονομάστηκε σε «Ιάσων» και υποδέχτηκε τους πρώτους του επισκέπτες σε μια επίσημη τελετή στον Πειραιά, τον Μάιο του 1967, παρουσία κυβερνητικών εκπροσώπων και στελεχών της ναυτιλίας.
Άποψη της ευρύχωρης τραπεζαρία του «Ιάσων» όπως αποτυπώθηκε στο τεύχος της 15ης Μαΐου των Ναυτικών Χρονικών.
Το κρουαζιερόπλοιο «Ιάσων», από τους θερινούς μήνες του 1967, πραγματοποιούσε δρομολόγια στη Μεσόγειο, με προορισμούς όπως η Σαντορίνη, η Ρόδος, η Έφεσος και η Κωνσταντινούπολη. Κατά τους χειμερινούς μήνες, ακολουθώντας τα βήματα του «Αργοναύτης», του έτερου κρουαζιερόπλοιου της «Ηπειρωτικής», δραστηριοποιήθηκε σε δρομολόγια στα ύδατα της Καραϊβικής, από το Ακαπούλκο του Μεξικό μέχρι και το Λος Άντζελες των ΗΠΑ.
Τα Ναυτικά Χρονικά, παρακολουθώντας με αμείωτο ενδιαφέρον τις εξελίξεις γύρω από τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής ακτοπλοΐας και τις επενδυτικές κινήσεις στον χώρο της κρουαζιέρας από τους Έλληνες εφοπλιστές, θα πραγματοποιούσαν συστηματικά αφιερώματα για το νέο απόκτημα της «Ηπειρωτικής».
Ειδικότερα, στο τεύχος της 15ης Μαΐου 1967 παρουσιάζεται το εκτενέστερο εξ αυτών με τίτλο: «Εκ των πολυτελέστερων μονάδων του τουριστικού μας στόλου ‒ Το κρουαζιερόπλοιο “Ιάσων” της Ηπειρωτικής». Σε αυτό το τρισέλιδο ρεπορτάζ παρουσιάστηκαν τα τεχνικά χαρακτηριστικά και η εσωτερική διακόσμηση του «Ιάσων», καθώς και οι βελτιωτικές εργασίες που είχαν επιτελεστεί.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα του περιοδικού, το «Ιάσων» είχε μήκος 101 μ., πλάτος 65 μ. και βύθισμα 4,4 μ., ενώ διέθετε δύο μηχανές τύπου Σούλτζερ, συνολικής ισχύος 5.500 ίππων. Η ταχύτητά του έφτανε τα 18 μίλια. Το πλήθος των βοηθητικών μηχανών και οι εγκαταστάσεις κλιματισμού, διαιρεμένες σε ανεξάρτητους υποσταθμούς, εγγυόνταν την επαυξημένη ασφάλεια του πλοίου. Εκτός αυτού, υπήρχε σύστημα σταθεροποίησης τύπου Denny – Brawn, ηλεκτρονικό σύστημα ναυσιπλοΐας καθώς και «πρωραία έλιξ» (bow – thruster), χαρακτηριστικά τα οποία επέτρεπαν στο «Ιάσων» να ταξιδεύει με άνεση ακόμη και στις πιο αντίξοες καιρικές συνθήκες.
Τα παραπάνω τεχνικά χαρακτηριστικά, σε συνδυασμό με τον αυτόματο έλεγχο πυροστεγών θυρών και το σύστημα για την αυτόματη κατάσβεση σε περίπτωση πυρκαγιάς εντός του πλοίου, ήταν μέρος της ιδιαίτερης μέριμνας που είχε δοθεί, ώστε τα μέσα ασφαλείας να ανταποκρίνονται στη Σύμβαση SOLAS που είχε τεθεί σε ισχύ από τον Δεκέμβριο του 1960.
Σε ό,τι αφορά την εσωτερική διακόσμηση του πλοίου, σε μεγάλο βαθμό ακολούθησε τα χαρακτηριστικά του «Αργοναύτης», ενώ αναφέρεται ότι οι δαπάνες για το συγκεκριμένο τμήμα της μετασκευής ανήλθαν σε 250.000 δολάρια.
Το «Ιάσων» διέθετε συνολικά 150 πολυτελή διαμερίσματα 360 κλινών, με τη διαρρύθμισή τους να χαρακτηρίζεται εντυπωσιακή. Επιπροσθέτως, το κρουαζιερόπλοιο είχε μια πολυτελέστατη τραπεζαρία, εσωτερική βιβλιοθήκη-αναγνωστήριο χωρητικότητας 250 ατόμων, ευρύχωρη πίστα χορού, κολυμβητική δεξαμενή, καθώς και μπαρ, το οποίο κατά τις νυχτερινές ώρες μετατρεπόταν σε κέντρο διασκέδασης, υπό τις μουσικές ορχήστρας.
Σε αντιστοιχία με το «Αργοναύτης», η διακόσμηση του «Ιάσων» ήταν εμπνευσμένη από την Αργοναυτική Εκστρατεία. Όλοι ανεξαιρέτως οι κοινοί χώροι και αίθουσες του επιβατηγού διέθεταν στοιχεία από την ελληνική μυθολογία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πελώρια αίθουσα «Χρυσόμαλλο Δέρας», η οποία μπορούσε να μετατραπεί σε θέατρο 300 θέσεων.
Το πλήρωμα 150 ατόμων του σκάφους ήταν άρτια εκπαιδευμένο, μιλώντας άπταιστα την αγγλική, ούτως ώστε να μπορεί να αντεπεξέρχεται στις απαιτήσεις επιβατών όλων των εθνικοτήτων.
Απόκομμα από το τεύχος 15ης Μαΐου των Ναυτικών Χρονικών όπου απεικονίζεται το μπαρ του κρουαζιερόπλοιου «Ιάσων».
Η αγορά του «Ιάσων», παρά το αρχικά υψηλό κόστος για την απόκτηση και τη μετασκευή του, αποδείχθηκε μια σημαντική επενδυτική κίνηση για τον Οίκο Ποταμιάνου. Οι πλόες του νέου αποκτήματος της «Ηπειρωτικής» συνέβαλαν τα μέγιστα στην επιτυχημένη πορεία της εταιρείας στον χώρο της κρουαζιέρας. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι το 1973 ο στόλος επιβατηγών και κρουαζιερόπλοιων του Οίκου Ποταμιάνου ανερχόταν σε έντεκα πλοία συνολικής χωρητικότητας 59.000 τόνων, συνολικής μεταφορικής ικανότητας 4.000 επιβατών.
Μπορείτε να διαβάσετε το αφιέρωμα των Ναυτικών Χρονικών στο «Ιάσων» εδώ.
Η ψηφιοποίηση του αρχείου των τευχών από το 1931 έως το 1983 είναι μια ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Ευγενίδου, στη μνήμη της Μαριάνθης Σίμου.
Πηγή: Ναυτικά Χρονικά
