Του καπτ. Γεώργιου Γεωργούλη
Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ναυτιλίας (WSC) δημοσίευσε την ετήσια έκθεσή του για τα εμπορευματοκιβώτια που χάνονται στη θάλασσα, σύμφωνα με την οποία φαίνεται καθαρά η θετική εξέλιξη στην ασφάλεια των εμπορευματοκιβωτίων στον κλάδο της ναυτιλίας τακτικών γραμμών. Σύμφωνα λοιπόν με την έκθεση, το 2022, 661 εμπορευματοκιβώτια χάθηκαν στη θάλασσα. Αυτό αντιπροσωπεύει λιγότερο από το ένα χιλιοστό του 1% (0,00026%) των 250 εκατ. συσκευασμένων και κενών εμπορευματοκιβωτίων που μεταφέρονται κάθε χρόνο, με μεταφερόμενο φορτίο αξίας άνω των 7 τρισ. δολαρίων.
Κατά τη διάρκεια του 2022, οι περισσότεροι μεταφορείς-μέλη του WSC δεν είχαν ή είχαν μονοψήφιες απώλειες εμπορευματοκιβωτίων, με μόνο δύο εταιρείες να αναφέρουν απώλειες άνω των 100 μονάδων κατά το παραπάνω έτος. Εξετάζοντας τα αποτελέσματα της συνολικής δεκαπενταετίας (2008-2022) που ερευνήθηκε, το WSC εκτιμά ότι χάνονταν κατά μέσο όρο συνολικά 1.566 εμπορευματοκιβώτια στη θάλασσα κάθε χρόνο. Οι μέσες απώλειες για την τελευταία τριετία ήταν 2.301 εμπορευματοκιβώτια ετησίως (2020-2022).
Μπορεί επίσης να είναι χρήσιμο να γίνει σύγκριση των παραπάνω αποτελεσμάτων με την τάση των μέσων τριών ετών που αναφέρθηκαν σε καθεμία από τις προηγούμενες ενημερώσεις. Την πρώτη περίοδο (2008-2010), οι συνολικές απώλειες ήταν κατά μέσο όρο 675 ετησίως και στη συνέχεια τετραπλασιάστηκαν σε 2.683 κατά μέσο όρο ετησίως την επόμενη περίοδο (2011-2013). Η άνοδος αυτή οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στη βύθιση του «MOL Comfort» το 2013, που είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια 4.293 εμπορευματοκιβωτίων, αλλά και από την προσάραξη και την απώλεια του «M/V Rena» το 2011, με αποτέλεσμα την απώλεια περίπου 900 εμπορευματοκιβωτίων.
Γράφημα 1: Απώλειες εμπορευματοκιβωτίων στη θάλασσα
Πηγή: World Shipping Council
Την επόμενη περίοδο (2014-2016) βυθίστηκε ένα σκάφος, το «SS El Faro» (2015). Ακόμα και με αυτό, η μέση ετήσια απώλεια τριών ετών για την περίοδο ήταν 1.390, περίπου η μισή από εκείνη της προηγούμενης περιόδου. Η πτωτική τάση συνεχίστηκε το 2017-2019, οπότε η μέση ετήσια τιμή στις απώλειες της τριετίας σχεδόν μειώθηκε στο μισό, και πάλι σε 779. Επίσης, δεν υπήρξαν μεμονωμένες ζημίες τόσο σημαντικές όσο αυτές που σημειώθηκαν τις προηγούμενες περιόδους.
Η μέση ετήσια απώλεια για τη διετία 2020-2021 σημείωσε αύξηση σε 3.113, από 779 την προηγούμενη περίοδο, λόγω μεγάλων περιστατικών. Το 2020, το «ONE Opus» έχασε περισσότερα από 1.800 κοντέινερ σε κακές καιρικές συνθήκες. Το «Maersk Essen» επίσης αντιμετώπισε έντονα καιρικά φαινόμενα το 2021, που είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια περίπου 750 εμπορευματοκιβωτίων.
Συνολικά 661 κοντέινερ χάθηκαν στη θάλασσα το 2022, από τα 250 εκατ. που μεταφέρθηκαν. Αυτό αντιπροσωπεύει τις χαμηλότερες απώλειες επί τοις εκατό από την έναρξη της έρευνας το 2008. Οι βελτιωμένοι αριθμοί συνιστούν θετικά νέα, αλλά δεν υπάρχει χρόνος για εφησυχασμό και θα πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για να μειωθεί ο αριθμός των εμπορευματοκιβωτίων που χάνονται στη θάλασσα. Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί ότι η απώλεια των εμπορευματοκιβωτίων, εκτός από οικονομική ζημιά, αποτελεί και μεγάλο ναυτιλιακό κίνδυνο, αν ληφθεί υπόψη ότι είναι βυθισμένα κατά τα δύο τρίτα στο νερό, δεν έχουν ηχώ στις οθόνες ραντάρ των πλοίων, με αποτέλεσμα τη νύχτα μια πρόσκρουση πλοίου με το παρασυρόμενο εμπορευματοκιβώτιο να προκαλέσει αρκετά μεγάλη ζημιά στο πλοίο, και αν αυτό είναι αλιευτικό, μπορεί να είναι μοιραία.
Το Marin TopTier Joint Industry Project, ένα πρόγραμμα που στοχεύει στη μείωση των απωλειών των εμπορευματοκιβωτίων στη θάλασσα, έχει ήδη παραδώσει συγκεκριμένα αποτελέσματα σχετικά με τα αίτια των απωλειών των εμπορευματοκιβωτίων στη θάλασσα μαζί με συστάσεις και εκπαιδευτικό υλικό για τον τρόπο αποφυγής και διαχείρισης διαφορετικών ειδών επικίνδυνου διατοιχισμού (rolling) του πλοίου.
Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύθηκε στο Τεύχος Νοεμβρίου 2023 των Ναυτικών Χρονικών.
Το τεύχος Νοεμβρίου 2023 μπορείτε να το βρείτε εδώ.
