Του καπτ. Γεώργιου Γεωργούλη
Η δέκατη συνεδρίαση της υποεπιτροπής (sub committee) για τον ανθρώπινο παράγοντα, την εκπαίδευση και την τήρηση φυλακής (Human Element, Training and Watchkeeping ‒ HTW 10) πραγματοποιήθηκε στις 4-9 Φεβρουαρίου 2024.
Με δεδομένο ότι η συνεδρίαση της Επιτροπής Ναυτικής Ασφάλειας 105 (MSC 105) είχε ζητήσει από όλα τα αρμόδια όργανα του ΙΜΟ, και φυσικά στην ανωτέρω υποεπιτροπή (HTW 10) για τον ανθρώπινο παράγοντα, να υποβάλουν έκθεση, η HTW κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τυχόν προτάσεις που μπορεί να έχουν.
Συμφωνήθηκε μια μεθοδολογία σε δύο στάδια. Το πρώτο στάδιο αφορά σε μια εις βάθος ανασκόπηση ολόκληρης της σύμβασης και του κώδικα, συμπεριλαμβανομένων θεμάτων που σχετίζονται με απαρχαιωμένες απαιτήσεις εκπαίδευσης, νέες τεχνολογίες, ψηφιοποίηση, ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και ψυχολογική ασφάλεια. Το επόμενο στάδιο θα είναι η αναθεώρηση της σύμβασης και του κώδικα, ως αποτέλεσμα των κενών που εντοπίστηκαν. Η HTW 10 συμφώνησε επίσης σε χρονοδιάγραμμα για το έργο, με στόχο την ολοκλήρωση στα τέλη του 2027.
Η HTW συμφώνησε να συμπεριλάβει τη λίστα συγκεκριμένων τομέων που θα ληφθούν υπόψη ως μέρος της συνολικής αναθεώρησης της Σύμβασης και του Κώδικα STCW:
- Νέες τεχνολογίες σε πλοία και στις λειτουργίες των πλοίων (Operational Technologies ‒ OT).
- Ψηφιοποίηση των εγγράφων, συμπεριλαμβανομένων των πιστοποιητικών που εκδίδονται βάσει της STCW.
- Νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση (e-learning, virtual reality, AI).
- Διευκόλυνση, ευελιξία και ποιότητα εκπαίδευσης δεξιοτήτων πάνω στο πλοίο στην ξηρά με τη μορφή εργαστηρίων, με χρήση προσομοιωτών.
- Ευελιξία και αποτελεσματικότητα στην εφαρμογή νέων προγραμμάτων κατάρτισης, χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια από τις σημαίες.
- Απαιτήσεις στην απόκτηση πρακτικής εμπειρίας πάνω στο πλοίο σε σχέση με νέες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης προσομοίωσης.
- Ψυχολογική στήριξη, εξουδετέρωση του εκφοβισμού της παρενόχλησης και αντιμετώπιση της διαφορετικότητας των φύλων.
- Ψυχική υγεία με έμφαση στην κοινωνικοποίηση των ναυτικών και στην ομαδική λειτουργία.
- Εικοστός πρώτος αιώνας και διαπροσωπικές δεξιότητες (επικοινωνία).
- Αντιμετώπιση ασυνεπειών.
- Αντιμετώπιση διαφορετικών ερμηνειών.
- Αντιμετώπιση ταξινόμησης και ορολογιών.
- Ευελιξία στην ανανέωση πιστοποιητικών και θεωρήσεων.
- Επισκόπηση της συμμόρφωσης στην εφαρμογή της σύμβασης, με προτεραιότητα την ενημέρωση της «Λευκής Λίστας» της STCW.
- Μαθήματα που πήραμε σχετικά με τις αδυναμίες εφαρμογής των διατάξεων της σύμβασης και αξιολόγηση των κινδύνων που απορρέουν από αυτές.
- Ευελιξία.
- Εναλλακτική πιστοποίηση σύμφωνα με το κεφάλαιο VII.
- Ρυθμίσεις και αρχές τήρησης φυλακών που πρέπει να τηρούνται (κεφάλαιο VIII).
- Ευθυγράμμιση της STCW με τις απαιτήσεις που τίθενται σε πλοία, ναυτικούς και πλοιοκτήτες από άλλα όργανα του ΙΜΟ και άλλα θεσμικά όργανα.
- Κυβερνοασφάλεια σε ό,τι αφορά τον ανθρώπινο παράγοντα.
- Διατάξεις εφαρμογής και μεταβατικές διατάξεις.
- Αντιμετώπιση των παρωχημένων απαιτήσεων της σύμβασης σε ό,τι αφορά την κατάρτιση.
Αρκετές προτάσεις για τροποποιήσεις στη Σύμβαση και στον Κώδικα STCW υποβλήθηκαν προς εξέταση από την HTW, συμπεριλαμβανομένων:
- Τροποποιήσεων στην ενότητα B-VI/4 του Κώδικα STCW σχετικά τον ιατρικό οδηγό που έχει αναπτυχθεί για τα πλοία.
- Τροποποιήσεων στον Κώδικα STCW σχετικά με τη χρήση του Παγκόσμιου Δορυφορικού Συστήματος Πλοήγησης (Global Navigation Satellite System).
- Ανάπτυξης οδηγιών για την υποχρεωτική εκπαίδευση στο πλοίο (για την απόκτηση διπλώματος), που αφορούν σε συγκεκριμένο χρόνο εκπαίδευσης και στα κριτήρια της εγκεκριμένης θαλάσσιας υπηρεσίας.
- Οδηγιών για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων σύμφωνα με τον Polar Code.
- Η HTW ανέπτυξε μια λεπτομερή λίστα για τροποποιήσεις της σύμβασης και μια λίστα θεμάτων προς εξέταση για τυχόν αναθεώρηση της Σύμβασης και του Κώδικα STCW.
- Η HTW συμφώνησε ότι η ανάπτυξη προγραμμάτων εκπαίδευσης για ναυτικούς σε πλοία που χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα θα πρέπει να είναι ξεχωριστή από τις εργασίες για τη συνολική αναθεώρηση της Σύμβασης και του Κώδικα STCW και συμφώνησε να τη συμπεριλάβει ως θέμα ημερήσιας διάταξης στο HTW 11. Η HTW θα εξετάσει:
- Την ανάπτυξη προγραμμάτων για την εκπαίδευση των ναυτικών σε πλοία που χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα.
- Σχέδιο τροπολογιών στο μέρος Β του Κώδικα STCW σχετικά με προγράμματα εκπαίδευσης και τα προσόντα των ναυτικών σε πλοία που κινούνται με μπαταρίες.
- Αναθεώρηση της απαιτούμενης ελάχιστης ικανότητας σε πλοία του Κώδικα IGF (πίνακες A-V/3-1 και A-V/3-2 του Κώδικα STCW) και τα αντίστοιχα μαθήματα (IMO Module courses) 7.13 και 7.14 (για τα καύσιμα με πολύ χαμηλό σημείο ανάφλεξης).
Ο ΙΜΟ έχει αναπτύξει νέο πρότυπο: το παγκόσμιο Ενσωματωμένο Πληροφορικό Ναυτιλιακό Σύστημα (Global Integrated Shipping Information System – GISIS). Η HTW ζήτησε να ξεκινήσει για μια δοκιμαστική περίοδο δύο ετών. Η αναμενόμενη λειτουργικότητα του προτύπου περιλαμβάνει:
- Σημεία όπου εστιάζει η Σύμβαση STCW.
- Αρχική κοινοποίηση πληροφοριών (άρθρο IV παράγραφος 1 και VIII παράγραφος 3· και τμήμα A-I/7, παράγραφος 2).
- Μεταγενέστερες εκθέσεις (άρθρο IX παράγραφος 2 και τμήμα A-I/7, παράγραφοι 3 έως 6).
- Εκπτώσεις (άρθρο VIII παράγραφος 3).
- Πλαστά πιστοποιητικά για τα οποία κρίνεται απαραίτητη η χρήση της βάσης δεδομένων για τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων για την αντιμετώπισή τους.
- Προσομοιωτές (κανονισμός I/12).
Η εισήγηση της υποεπιτροπής HTW 10 βρίσκεται ακόμη σε επίπεδο συζήτησης των γενικών διατάξεων της σύμβασης και του κώδικα και στον χρονικό ορίζοντα της διετίας καλό είναι, πριν από την αναθεώρηση της σύμβασης, να ιεραρχήσει τα πεδία τα οποία πρόκειται να εξετάσει, ώστε να βελτιωθούν πεδία που χρήζουν άμεσης τροποποίησης, όπως τα πλαστά πιστοποιητικά, τα οποία θέτουν την παγκόσμια ναυτιλία στα χέρια ναυτικών με αμφίβολη κατάρτιση και κατ’ επέκταση δημιουργούν μεγάλο κίνδυνο για την ασφάλεια του πληρώματος του πλοίου και του φορτίου του.