Οι ναυτικοί ανέκαθεν αποτελούσαν μία ομάδα εργαζομένων με υψηλά ποσοστά καπνιστών σε σχέση με άλλα επαγγέλματα. Το κάπνισμα έχει χαρακτηριστεί από τον Π.Ο.Υ. ως η μεγαλύτερη επιδημία όλων των εποχών, καθώς περίπου (6) εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο από τη χρήση του καπνού, αριθμός ο οποίος προβλέπεται ότι θα αυξηθεί σε πάνω από (8) εκατομμύρια ετησίως έως το 2030. Επομένως, η ευαισθητοποίηση και η εκπαίδευση σχετικά με τις επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία αποτελούν κεντρικό άξονα των προσπαθειών για τη μείωση του καπνίσματος στους ναυτικούς.
Σύμφωνα με το UK P&I Club, ακολούθως δίνονται συμβουλές για τη διακοπή του καπνίσματος και παρουσιάζονται τα αντίστοιχα οφέλη της διακοπής.
Τι είναι ο καπνός και η νικοτίνη;
Ο καπνός (tobacco) είναι ένα φυτό που περιέχει νικοτίνη, μια εθιστική ουσία με διεγερτική αλλά και κατευναστική επίδραση. Τα φύλλα καπνού χρησιμοποιούνται για την παρασκευή προϊόντων που μπορούν να καταναλωθούν με διάφορους τρόπους, όπως καπνός μάσησης, καπνός για μύζηση ή εισπνοή, πούρα και καπνός για στρίψιμο ή πίπες.
Η νικοτίνη είναι η χημική ουσία που κάνει το κάπνισμα τόσο εθιστικό. Παρόλο που είναι εθιστική, είναι σχετικά ακίνδυνη για την υγεία. Είναι οι υπόλοιπες τοξικές χημικές ουσίες που περιέχονται στον καπνό του τσιγάρου που είναι βλαβερές για την υγεία του ανθρώπου. Το κάψιμο του καπνού, το οποίο απελευθερώνει τη νικοτίνη, δημιουργεί πολλές βλαβερές τοξίνες, που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ασθένειες, όπως καρκίνο, πνευμονοπάθεια, καρδιοπάθεια και εγκεφαλικό επεισόδιο.
Ποια είναι τα οφέλη της διακοπής;
Η διακοπή του καπνίσματος έχει πολλά οφέλη, συμπεριλαμβανομένων αυτών στη σωματική και ψυχική υγεία, καθώς και της εξοικονόμησης χρημάτων.
- Μειώνετε τον κίνδυνο καρκίνου. Η διακοπή του καπνίσματος μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα και τουλάχιστον δεκατεσσάρων ακόμα ειδών καρκίνου.
- Μειώνετε τον κίνδυνο πνευμονικών και καρδιακών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων της καρδιακής προσβολής, του εγκεφαλικού επεισοδίου και της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ).
- Νιώθετε πιο υγιείς. Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να σας βοηθήσει να νιώθετε καλύτερα στην καθημερινότητά σας. Πολλοί πρώην καπνιστές αναφέρουν ότι μετά τη διακοπή αναπνέουν πιο εύκολα και έχουν περισσότερη ενέργεια.
- Βελτιώνετε την ψυχική σας υγεία. Τα πιθανά θετικά συναισθήματα που σας προσφέρει το κάπνισμα είναι προσωρινά. Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να μειώσει το άγχος και το στρες, καθώς και το αίσθημα κατάθλιψης σε βάθος χρόνου.
- Προστατεύετε τους φίλους και την οικογένειά σας. Δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα, το οποίο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για παιδιά και εγκύους.
- Υγιής εξωτερική εμφάνιση. Το κάπνισμα μπορεί να βλάψει το δέρμα και να του προσδώσει μια χλωμή όψη. Η διακοπή του μπορεί να ανατρέψει αυτή τη βλάβη, καθώς και το κιτρίνισμα των δοντιών.
- Εξοικονομείτε χρήματα. Το κάπνισμα μπορεί να σας κοστίσει έως και χιλιάδες ευρώ τον χρόνο.
Πώς να καταφέρετε να κόψετε το κάπνισμα
Πολύς κόσμος προσπαθεί να κόψει το κάπνισμα μόνο με τη δύναμη της θέλησης, είναι όμως πιο εύκολο να απαλλαγείτε από το κάπνισμα με τη σωστή βοήθεια. Ο καλύτερος τρόπος να το καταφέρετε είναι να συνδυάσετε τη χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων για την καταπολέμηση της σωματικής εξάρτησης και των συμπτωμάτων στέρησης με την εξειδικευμένη βοήθεια από υπηρεσίες διακοπής του καπνίσματος.
Η στέρηση από τη νικοτίνη μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά βοηθητική μπορεί να είναι η σκέψη ότι τα συμπτώματα στέρησης είναι ένδειξη ότι το σώμα σας αναρρώνει. Κοινά συμπτώματα αποτελούν: έντονη επιθυμία για τσιγάρο, νευρικότητα, δυσκολία στον ύπνο ή στη συγκέντρωση, ευερεθιστότητα, άγχος, αυξημένη όρεξη για φαγητό και αύξηση βάρους. Τα συμπτώματα στέρησης εξαφανίζονται τελείως για τους περισσότερους ανθρώπους μετά από 2-4 εβδομάδες.
Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να χρειαστεί αρκετές προσπάθειες και διαφορετικές μεθόδους. Ο κάθε άνθρωπος διαλέγει τον τρόπο που του ταιριάζει περισσότερο. Εάν έχετε προσπαθήσει ξανά να το κόψετε και δεν τα έχετε καταφέρει, σκεφτείτε τις μεθόδους που λειτούργησαν για εσάς στο παρελθόν και τι θα θέλατε να κάνετε διαφορετικά αυτή τη φορά.
Συμβουλές διακοπής καπνίσματος
- Διαλέξτε μια ημερομηνία μέχρι την οποία θα θέλατε να κόψετε το κάπνισμα και προσθέστε τη στο ημερολόγιό σας. Εάν φτάσετε τις 28 ημέρες χωρίς τσιγάρο, έχετε τις πενταπλάσιες πιθανότητες να κόψετε το κάπνισμα μια για πάντα!
- Φτιάξτε μια λίστα με τους λόγους για τους οποίους θέλετε να κόψετε το κάπνισμα.
- Πείτε στους φίλους και στην οικογένειά σας ότι το κόβετε.
- Εάν έχετε προσπαθήσει ξανά στο παρελθόν να σταματήσετε, θυμηθείτε τι είχε λειτουργήσει τότε.
- Να έχετε μια εναλλακτική λύση εάν θελήσετε να καπνίσετε.
- Φτιάξτε μια λίστα με τις καταστάσεις που σας προκαλούν την ανάγκη για κάπνισμα και αποφύγετέ τες.
- Προσπαθήστε να είστε απασχολημένος μέσα στην ημέρα έτσι ώστε να μη σκέφτεστε το τσιγάρο.
- Πετάξτε όλα σας τα τσιγάρα και τα προϊόντα καπνού πριν ξεκινήσετε την προσπάθεια διακοπής.
- Υπάρχουν διάφορες εφαρμογές που μπορείτε να κατεβάσετε στο κινητό σας, οι οποίες μπορούν να σας βοηθήσουν να παρακολουθείτε την πρόοδό σας.
Ηλεκτρονικά τσιγάρα και άτμισμα (vaping)
Το vaping δεν είναι εντελώς ακίνδυνο, αλλά είναι σίγουρα λιγότερο επιβλαβές από το κάπνισμα. Το vaping απευθύνεται μόνο σε ενήλικες καπνιστές για να υποστηρίξει τη διακοπή του καπνίσματος. Εάν δεν έχετε καπνίσει ποτέ, δεν θα έπρεπε να χρησιμοποιείτε ηλεκτρονικά τσιγάρα.
Αν και χρειάζονται περισσότερες έρευνες για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους, οι μέχρι τώρα μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι τα νόμιμα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι λιγότερο επιβλαβή από το κάπνισμα, καθώς δεν περιέχουν καπνό. Το vaping παρέχει νικοτίνη με τη θέρμανση ενός ηλεκτρονικού υγρού, το οποίο περιέχει ορισμένες δυνητικά επιβλαβείς χημικές ουσίες, που βρίσκονται και στον καπνό του τσιγάρου, αλλά σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα.
Εάν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα έχουν χρησιμοποιηθεί για τη διακοπή του καπνίσματος, τότε, όταν είστε έτοιμοι και νιώθετε σίγουροι ότι δεν θα επιστρέψετε στο κάπνισμα, μπορείτε να μειώσετε σταδιακά την ισχύ νικοτίνης στο ηλεκτρονικό τσιγάρο σας, καθώς και τη συχνότητα ατμίσματος, μέχρι να σταματήσετε πλήρως και να απαλλαγείτε από τη νικοτίνη.
Με πληροφορίες από το UK P&I Club.