Μία από τις σημαντικότερες αποφάσεις που καλείται να λάβει κάθε ναυτιλιακή επιχείρηση αφορά την επιλογή σημαίας για τα πλοία της. Η επιλογή σημαίας συνεπάγεται την επιλογή θεσμικού πλαισίου που θα διέπει τη λειτουργία των πλοίων της. Οι εθνικές σημαίες αποτελούν τη μία εκ των επιλογών.
Οι εθνικές σημαίες είναι οι σημαίες των κρατών στα νηολόγια των οποίων εγγράφονται πλοία που ανήκουν, κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους, σε συμφέροντα πολιτών τους. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα νηολόγια των παραδοσιακών ναυτιλιακών κρατών (π.χ. Βρετανία, Ελλάδα, Νορβηγία, Ιαπωνία, Ολλανδία κ.ά.).
Το βασικό χαρακτηριστικό των εθνικών σημαιών είναι ο γνήσιος δεσμός μεταξύ κράτους και πλοίου. Ανάμεσα στα στοιχεία που καθορίζουν αυτόν τον «γνήσιο δεσμό» περιλαμβάνονται η συνεισφορά του πλοίου στην εθνική οικονομία της χώρας, η ένταξη των εσόδων και των εξόδων στο ισοζύγιο πληρωμών, η απασχόληση ναυτικών από τη χώρα και η ιδιοκτησία του πλοίου.
Σύμφωνα με τη διεθνώς αποδεκτή προσέγγιση του θέματος, τα εθνικά νηολόγια αντιμετωπίζουν τη ναυτιλιακή επιχείρηση όπως κάθε άλλη επιχείρηση που λειτουργεί στη χώρα. Είναι πιθανό να δίνονται κάποιες ιδιαίτερες ενισχύσεις ή επιχορηγήσεις, όμως η ναυτιλιακή επιχείρηση είναι υποκείμενη στο πλήρες πλέγμα της εθνικής νομοθεσίας όσον αφορά τη φορολογία και την απασχόληση.
*Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο αντλήθηκαν από το βιβλίο «Οργάνωση και διοίκηση ναυτιλιακών επιχειρήσεων» του Καθ. Ιωάννη Θεοτοκά (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 3η έκδοση, Σεπτέμβριος 2019, σ. 106).
