Στο πλαίσιο του ναυτιλιακού επιχειρείν, η ανταγωνιστικότητα ενός πλοίου αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχία ενός πλοιοκτήτη ή μιας πλοιοκτήτριας. Ωστόσο, το πιο σύγχρονο ή το μεγαλύτερο πλοίο δεν είναι απαραίτητα το πιο ανταγωνιστικό. Αντίθετα, η αξία ενός πλοίου καθορίζεται από μια σειρά παραγόντων που επηρεάζουν τόσο τη δυνατότητα εκμετάλλευσής του όσο και την αποδοτικότητά του στη ναυλαγορά.
Όσον αφορά τους πλοιοκτήτες οι παράγοντες που καθιστούν ένα πλοίο ανταγωνιστικό για εκείνους είναι οι ακόλουθοι:
- Τιμή κτήσεως: Η τιμή στην οποία αγοράζεται το πλοίο, μαζί με την τιμή στην οποία το πλοίο τελικά μεταπωλείται, καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την επιτυχία ή την αποτυχία του επενδυτικού εγχειρήματος.
- Παράγοντες για συνεχή απασχόληση: Όλα τα πλοία δεν αρέσουν το ίδιο στους ναυλωτές. Για παράδειγμα, οι ναυλωτές προτιμούν μεγάλο κυβισμό των αμπαριών του πλοίου, ιδιαίτερα αν πρόκειται για ελαφρά φορτία, μικρό βύθισμα σε ρηχά λιμάνια, μικρή κατανάλωση σε δεδομένη ταχύτητα στις χρονοναυλώσεις, καθώς και μικρή καθαρή χωρητικότητα για χαμηλές χρεώσεις στα λιμάνια. Όλα τα παραπάνω αποτελούν παράγοντες που καθιστούν το πλοίο εκμεταλλεύσιμο, διότι επιδρούν θετικά επιπλέον των βασικών απαιτήσεων του ναυλωτή.
- Ημερήσια έξοδα: Τα ημερήσια έξοδα του πλοίου (running costs) δεσπόζουν στην προτίμηση των πλοιοκτητών, διότι αποτελούν το σημαντικότερο στοιχείο που λαμβάνεται υπόψη στον καθορισμό του ναύλου. Ένα πλοίο με χαμηλά ημερήσια έξοδα είναι ο καλύτερος «φίλος» των πλοιοκτητών, διότι τον βοηθά να πραγματοποιεί κέρδη σε επίπεδα ναύλων, όπου οι ανταγωνιστές του παρουσιάζουν ζημίες. Το γεγονός αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν η ναυλαγορά βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα.
- Ναύλος: Ο καθορισμός ναύλου στην προσφορά πλοίου για ναύλωση βασίζεται σε δύο παράγοντες: στα ημερήσια έξοδα του πλοίου και στην εκτίμηση για το ποσό που ο ναυλωτής είναι διατεθειμένος να πληρώσει για να μεταφέρει ένα συγκεκριμένο φορτίο στις επικρατούσες συνθήκες αγοράς.
- Ευχέρεια και τιμή μεταπώλησης: Η ευχέρεια μεταπώλησης έχει σχέση με τα χαρακτηριστικά του πλοίου και τη ζητούμενη τιμή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η έννοια της ανταγωνιστικότητας διαφέρει μεταξύ πλοιοκτήτη ή πλοιοκτήτριας και ναυλωτή, καθώς οι δύο πλευρές επιδιώκουν διαφορετικούς στόχους. Ο ναυλωτής επιζητά τη μεταφορά του φορτίου του με το χαμηλότερο δυνατό κόστος ‒με κάποιους περιοριστικούς παράγοντες‒, ενώ οι πλοιοκτήτες από την πλευρά τους επιθυμούν να εισπράξουν υψηλό ναύλο, έχοντας και εκείνοι κάποιους άλλους περιοριστικούς παράγοντες. Παρά τις διαφορές αυτές, η επιτυχής ναύλωση είναι αμοιβαία επωφελής και για τις δύο πλευρές, διότι άνευ αυτής κανείς δεν επιτυγχάνει τον στόχο του.
* Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο αντλήθηκαν από το βιβλίο «Ναυτιλιακή Θεωρία & Επιχειρηματικότητα στην Εποχή της Ποιότητας», των Άλκη Ι. Ε. Κορρέ και Γιάννη Ν. Θανόπουλου (Εκδοτικός Οίκος INTERBOOKS, σελ. 148).
