Του Δρος Κωνσταντίνου Γ. Γκόνη,
Γενικού Γραμματέα της INTERCARGO
Μέχρι στιγμής στο 2017 ο αριθμός των εγγεγραμμένων πλοίων στην INTΕRCARGO έχει αυξηθεί κατά τουλάχιστον 30%, ξεπερνώντας σε σύνολο τα 1350 πλοία, με αντίστοιχη σημαντική αύξηση του αριθμού των μελών, που ανέρχονται πλέον σε πάνω από 90 Πλήρη Μέλη και 60 Συνεργαζόμενα Μέλη. Αυτό αποτελεί μία ένδειξη της έντονης δραστηριότητας της Ένωσής μας στο τρέχον έτος, σε ένα περιβάλλον γρήγορων εξελίξεων στο ρυθμιστικό πλαίσιο και στις αγορές της ναυτιλίας ξηρού φορτίου.
Η INTΕRCARGO παρακολουθεί και επηρεάζει, στο πλαίσιο του θεσμικού της ρόλου, την πορεία των εξελίξεων της ναυτιλιακής βιομηχανίας, και ειδικότερα της ναυτιλίας ξηρού φορτίου η οποία αντιμετωπίζει τις δικές της προκλήσεις, είτε αυτές είναι άμεσες είτε μεσο-/μακροπρόθεσμες.
Άμεσες προκλήσεις
Σε ό,τι αφορά τις άμεσες και βραχυπρόθεσμες προκλήσεις, σε κυρίαρχη θέση βρίσκεται η Διεθνής Σύμβαση του ΙΜΟ (Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός) για τη Διαχείριση του Θαλασσίου Έρματος (Ballast Water Management Convention), η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή τον Σεπτέμβριο του 2017. Τα μέλη μας επιθυμούν τα συστήματα επεξεργασίας θαλάσσιου έρματος να ικανοποιούν τις ιδιαιτερότητες των πλοίων και να χαίρουν έγκρισης παγκοσμίως, ώστε η εγκατάστασή τους να γίνει μία φορά και να μην απαιτούνται μελλοντικά εκ νέου επενδύσεις, οι οποίες μάλιστα είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Επίσης, θα πρέπει η αποδοτική λειτουργία των συστημάτων να έχει διαπιστωθεί στην πράξη και όχι μόνο στο εργαστήριο (δείτε σχετικό άρθρο).
Ο κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση των εκπομπών CO2 (EU MRV – Monitoring, Reporting, and Verification) ξεκινά τις απαιτήσεις του τον Αύγουστο του 2017 και η ΙΝΤΕRCARGO, μαζί με άλλους οργανισμούς, έχει εκ νέου εκφραστεί στην σχετική διαβούλευση πρόσφατα (τον Ιούλιο) για την ανάγκη εναρμόνισης με τις διαδικασίες του ΙΜΟ.
Μία ακόμα πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει βραχυπρόθεσμα η αγορά είναι η μείωση στην περιεκτικότητα σε θείο (με ανώτατο όριο το 0,5%) των ναυτιλιακών καυσίμων, η οποία θα τεθεί σε ισχύ από το 2020. Η INTERCARGO προωθεί στον IMO την ομαλή εφαρμογή της ριζικής αυτής αλλαγής με προσεκτική εξέταση των μεταβατικών προκλήσεων. Αυτές αφορούν για παράδειγμα πιθανές επιπτώσεις στις μηχανές και τα συστήματα των πλοίων, τους μηχανισμούς επίβλεψης και συμμόρφωσής τους, και τις σχετικές ρυθμιστικές και άλλες οδηγίες που πιθανόν απαιτούνται.
Επίσης, άλλα μέτωπα παραμένουν ανοικτά, όπως αυτό της διαφθοράς (corruption). Για να έχουμε αποδοτική αντιμετώπισή της, απαιτούνται ελεγκτικοί και διορθωτικοί μηχανισμοί σε επίπεδο Post State Control, και εξακολουθούμε να επιδιώκουμε την ανάπτυξή τους μέσω των περιφερειακών συμφωνιών ΜοUs.
Παράλληλα, για την ΙΝΤΕRCARGO σημαντικό κεφάλαιο είναι η ασφάλεια στη μεταφορά των φορτίων και η εξέλιξη των γνώσεων και των μέτρων για την αντιμετώπιση της «υγροποίησης» στα χύδην ξηρά φορτία, με τελικό στόχο τη μεγιστοποίηση της ασφάλειας ναυτικών και πλοίων (δείτε σχετικό άρθρο).
Μεσο-/μακροπρόθεσμες προκλήσεις
Στο κοντινό μέλλον, οι προκλήσεις συνεχίζονται για τη ναυτιλία ξηρού φορτίου. O Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (IMO) έχει ήδη ξεκινήσει την ανάπτυξη του οδικού χάρτη για τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου (Greenhouse Gas Emissions Roadmap) με την ενεργό συμμετοχή της ΙΝΤΕRCARGO η οποία θεωρεί ότι ο IMO είναι ο αρμόδιος φορέας για να διαχειριστεί το θέμα σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην διαδικασία αυτή, αγορακεντρικά μέτρα (Market Based Measures) πιθανόν να χρειαστεί να αποτελέσουν μία μεσοπρόθεσμη λύση, και η Ένωσή μας θα εκφραστεί προτείνοντας βέλτιστες λύσεις για τον κλάδο και για την επίτευξη της ενεργειακής και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.
Συγχρόνως, ο δείκτης EEDI (Energy Efficiency Design Index) θα περάσει στην επόμενη φάση, ενώ νέα πρότυπα σχεδιασμού και ναυπήγησης πλοίων θα εισαχθούν σταδιακά στην ναυτιλιακή βιομηχανία. Οι εξελίξεις στα eco-designs παρουσιάζει προφανώς ενδιαφέρον και για τα πλοία ξηρού χύδην φορτίου, καθώς και η χρήση νέων εναλλακτικών καυσίμων, νέων συστημάτων πρόωσης, καινοτόμων υλικών κατασκευής, κ.λπ.
Στο προσεχές μέλλον πρόκειται να υιοθετηθούν νέες τεχνολογίες, όπως η ψηφιοποίηση, ο εξ αποστάσεως έλεγχος των συστημάτων, η εισαγωγή της ρομποτικής και τελικά η δημιουργία του λεγόμενου «Smart Ship», ενώ επίσης δρομολογείται η μελλοντική ναυπήγηση αυτόνομων πλοίων και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να αξιολογηθούν τα σχετικά ρίσκα και να αναπτυχθούν μέτρα για την αντιμετώπιση των κυβερνο-κινδύνων.
Τα ανωτέρω θα διαμορφώσουν τους όρους της προσφοράς απέναντι σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον ζήτησης, καθώς για παράδειγμα το τωρινό μεταβατικό στάδιο και την οικονομική αναμόρφωση της Κίνας ενδέχεται να ακολουθήσει μία νέα οικονομική ώθηση μέσα από νέες πρωτοβουλίες όπως το OBOR (One Belt One Road) για τη σύνδεση της Ανατολής με τη Δύση.
Οι παραπάνω προκλήσεις βρίσκονται στο επίκεντρο ενδιαφέροντος της INTERCARGO, καθώς αφορούν την ασφάλεια, την αποδοτική διαχείριση των πλοίων και την προστασία του περιβάλλοντος, και συμβαδίζουν με ένα συνεχώς εξελισσόμενο ρυθμιστικό πλαίσιο, αλλά και παράλληλες εμπορικές εξελίξεις και αναμορφώσεις της αγοράς.
Απόσπασμα από τη συνέντευξη του Δρος Κωνσταντίνου Γ. Γκόνη, Γενικού Γραμματέα της INTERCARGO, με τίτλο «H INTERCARGO και οι προκλήσεις της ναυτιλίας ξηρού φορτίου», Ναυτικά Χρονικά, Αύγουστος – Σεπτέμβριος 2017, 84.
Φωτο: ΑΠΕ- ΜΠΕ
