του καπτ. Γεώργιου Γεωργούλη
Το bulk carrier ταξίδευε νύχτα σε παράκτια νερά. Ο καιρός και η ορατότητα, σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν, ήταν καλός. Ο αξιωματικός φυλακής στη γέφυρα του πλοίου είχε μαζί του και τον ναύτη της βάρδιας σε καθήκοντα οπτήρα, ενώ το πηδάλιο ήταν στον αυτόματο πιλότο. Ο οπτήρας ανέφερε την παρατήρηση ενός πλοίου στη δεξιά μάσκα και ο αξιωματικός το εγκλώβισε στο ARPA. Από τα στοιχεία του ARPA διαπιστώθηκε ότι ο στόχος βρισκόταν σε απόσταση 5 μιλίων από το πλοίο, είχε σταθερή διόπτευση με το πλοίο και συνεπώς πορεία σύγκρουσης.
Δεδομένου ότι ο στόχος ήταν μικρό πλοίο και έντονα φωτεινό, ο αξιωματικός φυλακής το αναγνώρισε ως αλιευτικό σκάφος, παρόλο που τα φώτα ναυσιπλοΐας δεν ήταν ευδιάκριτα. Όταν η απόσταση των δύο πλοίων έφτασε στο 1,5 μίλι, άλλαξε την πορεία του πλοίου κατά 22 μοίρες προς τα δεξιά και χρησιμοποίησε τον άλτη της γέφυρας (φορητός προβολέας) για να ειδοποιήσει το πλήρωμα του αλιευτικού σκάφους. Λίγο μετά την ολοκλήρωση του ελιγμού, το αλιευτικό σκάφος άλλαξε την πορεία του προς τα αριστερά για να περάσει από τη δεξιά πλευρά του bulk carrier και ο αξιωματικός στη γέφυρα του bulk carrier έφερε το πλοίο στην αρχική του πορεία. Ευρισκόμενο πολύ κοντά στη δεξιά μάσκα, το αλιευτικό άλλαξε και πάλι πορεία και τελικά συγκρούστηκε με τη δεξιά πλευρά bulk carrier.
Παρά το γεγονός ότι το αλιευτικό σκάφος εντοπίστηκε εγκαίρως, ο αξιωματικός φυλακής δεν έλαβε τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να αποφευχθεί η σύγκρουση. Η αλλαγή της πορείας ήταν πολύ μικρή και η εκτέλεσή της πολύ αργή για να αποφευχθεί η σύγκρουση. Παρόλο που άλλα σκάφη που ασχολούνταν με την αλιεία στην περιοχή ανέφεραν περιορισμό στους χειρισμούς τους λόγω των διχτυών, θα έπρεπε να είχε γίνει η αλλαγή πορείας εγκαίρως και καθαρά από το bulk carrier, ώστε να μην εμπλακεί σε συνωστισμό με τα αλιευτικά, ενώ μια μείωση της ταχύτητας θα του έδινε περισσότερο χρόνο για τη λήψη απόφασης. Τα αλιευτικά σκάφη δεν έχουν τη φήμη της συμμόρφωσής τους με τους κανόνες αποφυγής σύγκρουσης (COLREGS) προκειμένου να προστατεύσουν τα εργαλεία ή τα αλιεύματά τους. Επίσης, το bulk carrier δεν χρησιμοποίησε ηχητικά σήματα για να ειδοποιήσει το πλήρωμα του αλιευτικού σκάφους.
Από την ανάλυση του παραπάνω περιστατικού, καλό θα ήταν να κρατήσουμε τα ακόλουθα:
– Όπου επιβεβαιώνεται ο κίνδυνος σύγκρουσης, θα πρέπει ο χειρισμός αποφυγής να εκτελείται εγκαίρως και καθαρά μέχρι να εξουδετερωθεί η απειλή.
– Υψηλή κατάσταση επαγρύπνησης απαιτείται όταν το πλοίο ταξιδεύει σε περιοχές όπου δραστηριοποιούνται αλιευτικά σκάφη.
– Κατά τη ναυσιπλοΐα σε περιοχές με υψηλή πυκνότητα κυκλοφορίας, στις επιλογές του αξιωματικού φυλακής θα πρέπει να είναι η μείωση της ταχύτητας του πλοίου και η χειροκίνητη πηδαλιουχία.
– Να χρησιμοποιούνται τα ηχητικά σήματα, όπως απαιτείται από τους COLREGS.
– Τέλος, ο αξιωματικός δεν πρέπει να λησμονεί ότι, σε περίπτωση που οι συνθήκες τον ξεπερνούν, πρέπει να ειδοποιείται εγκαίρως ο πλοίαρχος.
Απόσπασμα από τo άρθρο, με τίτλο «Μελέτη περίπτωσης: σύγκρουση bulk carrier με αλιευτικό σκάφος», Ναυτικά Χρονικά, Ιούνιος 2018, σ. 92
