Συνέντευξη της Παρασκευής Ντάμπου, Υποπλοιάρχου ΕΝ, Andriaki Shipping Co. Ltd.
Όσο περνούν τα χρόνια, η ναυτιλία αποκτά όλο και περισσότερο άρωμα γυναίκας και το άλλοτε αποκαλούμενο «ασθενές» φύλο αφήνει πλέον το δυναμικό αποτύπωμά του στον απαιτητικό χώρο της ποντοπόρου εμπορικής ναυτιλίας. Η κ. Παρασκευή Ντάμπου, στα 29 της χρόνια, υπηρετεί ως υποπλοίαρχος στο υπό ελληνική σημαία Suezmax δεξαμενόπλοιο «Βιολάντω». Η υποπλοίαρχος, που ξεκίνησε την καριέρα της ως δόκιμος με την Andriaki Shipping το 2008 παρουσιάζει τις προκλήσεις του ναυτικού επαγγέλματος, τις χαρές και τις δυσκολίες του, αλλά και το για το πόσο απαιτητικό είναι για μια γυναίκα να ακολουθήσει το ναυτικό επάγγελμα
E: Το ναυτικό επάγγελμα είναι το κατεξοχήν επάγγελμα όπου παρατηρείται διεθνώς υποεκπροσώπηση των γυναικών. Σε ποιους λόγους οφείλεται αυτή η πραγματικότητα και τι μπορεί να γίνει σε διεθνές αλλά και εθνικό επίπεδο για τη μεγαλύτερη προβολή του ναυτικού επαγγέλματος προς το γυναικείο φύλο;
A: Αυτή η υποεκπροσώπηση των γυναικών οφείλεται στο γεγονός πως το ναυτικό επάγγελμα, για πολλές δεκαετίες, είχε πολύ μικρό αριθμό γυναικών στο δυναμικό του. Ιδιαίτερα σε θέσεις αξιωματικών οι γυναίκες ήταν από ελάχιστες έως ανύπαρκτες. Το ξαφνικό ενδιαφέρον των γυναικών για το ναυτικό επάγγελμα και ‒πλέον‒ η κάλυψη όλων των θέσεων από γυναίκες παρατηρούνται κυρίως την τελευταία δεκαετία, όποτε απαιτείται κάποιος χρόνος ώστε να το αποδεχτούν όλοι. Ήδη τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να προβάλουν τις γυναίκες που ασχολούνται με το συγκεκριμένο επάγγελμα, και αυτό δείχνει να έχει απήχηση στον κόσμο. Κάποτε δεν υπήρχε καν ενημέρωση προς τις γυναίκες για το αν και πώς μπορούν να επιλέξουν και να εργαστούν στον ναυτιλιακό τομέα.
E: Συχνά ακούγεται η άποψη πως οι γυναίκες που επιλέγουν να σταδιοδρομήσουν στις τάξεις του Εμπορικού Ναυτικού εγκαταλείπουν σε σύντομο χρονικό διάστημα το επάγγελμα. Κατά τη γνώμη σας, είναι βάσιμη αυτή η άποψη;
A: Δυστυχώς, έχει μια μικρή δόση αλήθειας. Κατά τη γνώμη μου, ο μοναδικός λόγος που συμβαίνει αυτό είναι διότι οι γυναίκες κάποια στιγμή έρχονται αντιμέτωπες με το δίλημμα της δημιουργίας οικογένειας. Και πρέπει να σημειωθεί ότι στο επάγγελμά μας είναι σχεδόν απαγορευτικό για μια γυναίκα να έχει οικογένεια και να ταξιδεύει παράλληλα. Και, συνήθως, κερδίζει η επιθυμία για οικογένεια. Οι γυναίκες έχουν αποδείξει ότι δεν υστερούν σε κανέναν βαθμό και ότι μπορούν να αντεπεξέλθουν σε όλες τις απαιτήσεις που προκύπτουν στην εργασία τους. Είναι καθαρά θέμα επιλογής το αν θα συνεχίσουν ή όχι στον χώρο.
E: Θεωρείτε ότι πλέον έχουμε φτάσει στο σημείο να παρέχονται ίσες ευκαιρίες στο στελεχιακό δυναμικό των ναυτιλιακών εταιρειών, ανεξαρτήτως φύλου, ή χρειάζεται να γίνουν κι άλλα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, και ποια είναι αυτά;
A: Θεωρώ πως, στον μεγαλύτερο βαθμό, το οχυρό για ίσες ευκαιρίες το έχουμε κατακτήσει. Πλέον οι γυναίκες που πραγματικά αξίζουν και έχουν θέληση παίρνουν στον χώρο μας αυτό που τους αξίζει. Έχουν γίνει μεγάλα βήματα τα τελευταία χρόνια για την επίτευξη ισότητας, και αυτό οφείλεται και σε κάποιες σπουδαίες γυναίκες που πέρασαν στο παρελθόν από τον χώρο, διέπρεψαν και άνοιξαν τον δρόμο και για εμάς τις νεότερες. Αλλά οφείλεται επίσης σε πολλούς ανθρώπους που με τις γνώσεις τους και τις εμπειρίες τους στήριξαν το γυναικείο φύλο και προσπάθησαν να υπάρχουν ίσες ευκαιρίες σε όλους τους τομείς για γυναίκες και άντρες.
E: Θα προτρέπατε μια γυναίκα να ακολουθήσει το ναυτικό επάγγελμα και, αν ναι, ποιες συμβουλές θα δίνατε σε μια γυναίκα που σκέφτεται να εισέλθει σε Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού;
A: Εγώ προσωπικά θα πρότεινα σε όλα τα νέα κορίτσια που πραγματικά αγαπούν τη θάλασσα και το ναυτικό επάγγελμα να το επιλέξουν και να αγωνιστούν για να πετύχουν σε αυτό. Είναι βασικό ωστόσο, προηγουμένως, να έχουν ενημερωθεί σωστά, να είναι έτοιμες για πολύ σκληρή δουλειά και αρκετές θυσίες, γιατί είναι ένα δύσκολο αλλά πολύ όμορφο ταξίδι, που πραγματικά αξίζει τον κόπο. Το κυριότερο, να είναι προετοιμασμένες ότι πρόκειται για έναν καθαρά ανδροκρατούμενο χώρο, όπου κάθε κοπέλα πρέπει να είναι σίγουρη για την επιλογή της και να ξέρει τι ακριβώς θα συναντήσει. Και πάντα να θυμούνται πως δεν υπάρχει απολύτως τίποτα που δεν μπορεί να κάνει μια γυναίκα, και μάλιστα με επιτυχία, με βασική προϋπόθεση να το επιθυμεί και να το αγαπάει.
E: Πόσο εύκολο πιστεύετε ότι είναι για μια γυναίκα που επιλέγει να ακολουθήσει το ναυτικό επάγγελμα να συνδυάσει και τη δημιουργία οικογένειας;
A: Σχετικά με τη δημιουργία οικογένειας, εγώ προσωπικά θεωρώ πως είναι ιδιαίτερα δύσκολο για μια γυναίκα ναυτικό να συνδυάσει το επάγγελμά μας με την οικογένεια. Είναι σχεδόν απαγορευτικό, απλώς η κάθε γυναίκα πρέπει να αποφασίσει τι θέλει και να επιλέξει. Είναι καθαρά προσωπική επιλογή και, όπως όλα τα πράγματα στη ζωή απαιτούν θυσίες, το ίδιο συμβαίνει και με το δικό μας επάγγελμα. Είναι πολλά τα όμορφα πράγματα που σου προσφέρει και η εξέλιξη που έχεις. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, είναι λογικό να απαιτεί και το ναυτικό επάγγελμα αυτές τις θυσίες.
Απόσπασμα από τη συνέντευξη, με τίτλο «Θα πρότεινα σε όλα τα νέα κορίτσια που αγαπούν τη θάλασσα να επιλέξουν το ναυτικό επάγγελμα», Ναυτικά Χρονικά, Οκτώβριος 2018, σ. 38