Του Καπτ. Εμμανουήλ Τσικαλάκη, Προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού
Η ποντοπόρος ναυτιλία είναι ένας από τους σημαντικότερους κλάδους διακίνησης προϊόντων παγκοσμίως. Μεταφέρει το παγκόσμιο εμπόριο σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της υδρογείου με μικρό σχετικά κόστος και, το σημαντικότερο, εκπέμπει το χαμηλότερο επίπεδο ρύπων σε σύγκριση με άλλα μεταφορικά μέσα.
Στις αρχές του 2018 είχαν καταγραφεί κάποιες απαισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον της ναυτιλίας, οι οποίες ευτυχώς δεν επιβεβαιώθηκαν. Γνώμη μου είναι ότι και το 2019 θα είναι αισιόδοξο για την ποντοπόρο ναυτιλία και θα αποφέρει σεβαστά κέρδη στις εταιρείες που ασχολούνται με αυτό το μεταφορικό έργο.
Σε ό,τι αφορά τη ναυλαγορά των πλοίων χύδην ξηρού φορτίου, αναλυτές, οργανισμοί και πάρα πολλοί παγκόσμιοι χρηματοοικονομικοί οίκοι με αισιοδοξία προβλέπουν ακόμα μεγαλύτερη άνοδο του συγκεκριμένου κλάδου και των αξιών των πλοίων που τον υποστηρίζουν για το 2019. Σε αυτή την αισιοδοξία έρχονται να προστεθούν οι συνεχείς νέες επενδύσεις των Ελλήνων εφοπλιστών, που θα αντικαταστήσουν στην αγορά μεγάλης ηλικίας πλοία, ενώ με ενδιαφέρον καταγράφεται ικανοποιητική αύξηση συναλλαγών στο ξηρό φορτίο. Αυτές οι εξελίξεις θεωρώ ότι είναι στον σωστό δρόμο για τη διατήρηση της θετικής εικόνας της ναυλαγοράς στα πλοία χύδην ξηρού φορτίου, εφόσον βέβαια δεν διαταραχτούν οι αγορές από τις παγκόσμιες ανακατατάξεις και διατηρηθούν τα ανοιχτά σύνορα και το ανοιχτό εμπόριο.
Ως προς την αγορά των δεξαμενόπλοιων, θεωρώ πως με τις εξελίξεις που υπάρχουν μέχρι στιγμής και τις εκατέρωθεν ανακοινώσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, το παγκόσμιο πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον θα παραμείνει ρευστό για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμη. Με δεδομένο ότι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ξεκαθαρίσει πως θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους προς τις ΗΠΑ, είναι απίθανο να μην επηρεαστεί η αγορά των δεξαμενόπλοιων, όχι μόνο στο μεταφορικό τους έργο, αφού είναι πολύ πιθανή η περαιτέρω πτώση της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου λόγω των αμερικανικών κυρώσεων στον κλάδο ενέργειας, αλλά και από τις τιμές του πετρελαίου, που έχουν ήδη αναρριχηθεί στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών, αν και κάποιες φορές, διορθωτικά, σημειώνουν πτώση.
Ένα σημαντικό, επίσης, ζήτημα είναι η υποχρέωση του παγκόσμιου εμπορικού στόλου να εναρμονιστεί με την Cap 2020. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι με τη συμμόρφωση αυτή θα μειωθεί σημαντικά το ποσοστό του οξειδίου του θείου που εκπέμπεται από τα πλοία, που, όπως προανέφερα, ούτως ή άλλως εκπέμπουν το χαμηλότερο επίπεδο ρύπων σε σύγκριση με άλλα μέσα μεταφοράς. Με την απόφασή του αυτή ο ΙΜΟ δίνει το δικό του στίγμα στην προσπάθεια που όλοι πρέπει να καταβάλουμε για την προστασία και την «υγεία» του περιβάλλοντος, βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση και τα οφέλη θα φανούν σύντομα στον κόσμο, ιδιαίτερα στους πληθυσμούς που ζουν κοντά σε λιμάνια και ακτές. Παράλληλα, όμως, θα πρέπει να υπάρξει μια παγκόσμια συσπείρωση γύρω από αυτό το θέμα και να συνδυαστεί με σοβαρές αποφάσεις και ενέργειες από όλους τους κλάδους της βαριάς βιομηχανίας και των ρυπογόνων εργοστασίων.
Σημαντικό ζήτημα είναι και η εφαρμογή πολιτικών εμπορικού προστατευτισμού. Πρόκειται για ένα παιχνίδι για γερούς παίκτες και δυνατές επιχειρήσεις, τίποτε δεν προεξοφλείται και τίποτε δεν είναι δεδομένο. Σαφέστατα θα επηρεαστεί και η ναυτιλία, άλλοι τομείς περισσότερο και κάποιοι λιγότερο. Δυστυχώς, τα πράγματα στην παγκόσμια πολιτική και εμπορική σκακιέρα των συμφερόντων είναι πολύ ρευστά, καμία απόφαση δεν είναι οριστική και τα πάντα είναι μεταπλαστά. Δεν είναι τυχαίο πως έμπειροι αναλυτές εμφανίζονται εξαιρετικά επιφυλακτικοί για την πορεία που θα ακολουθήσει ο κλάδος το επόμενο χρονικό διάστημα, ενώ κάνουν προσπάθειες ώστε να αποκωδικοποιήσουν τις επιπτώσεις του Brexit και του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, στην παγκόσμια ναυτιλία, ωστόσο τα συμπεράσματα είναι ακόμη εξαιρετικά δύσκολα.
Τέλος, θα ήθελα να αναφέρω και το ζήτημα του ανθρώπινου παράγοντα. Πίστη μου εδώ και πάρα πολλά χρόνια, από την αρχή του εκπαιδευτικού μου βίου, ήταν και παραμένει η αναγκαιότητα σωστής μόρφωσης και εκπαίδευσης. Γι’ αυτό, θα είμαι πολύ λακωνικός και περιεκτικός: ναυτική παιδεία, μόρφωση, εκπαίδευση, επιμόρφωση, επαγγελματισμός, ήθος και βέβαια κρατική συμπαράσταση και μέριμνα είναι οι εγγυήσεις για τη διάπλαση των νέων που θα προσεγγίσουν το ναυτικό επάγγελμα.
Απόσπασμα από τo άρθρο του καπτ. Εμμανουήλ Τσικαλάκη με τίτλο «Για τη διάπλαση των νέων που θα προσεγγίσουν το ναυτικό επάγγελμα απαιτούνται σωστή ναυτική παιδεία, επαγγελματισμός, ήθος και κρατική συμπαράσταση», Ναυτικά Χρονικά, Ιανουάριος 2019, σ. 86
