Η γρίπη και το κοινό κρυολόγημα αποτελούν από τις πιο συνήθεις λοιμώξεις. Η λέξη «κρύωσα» είναι ιδιαίτερα δημοφιλής τον χειμώνα και η «γρίπη» και το «κρυολόγημα» ή «κρύωμα» είναι από τα πρώτα πράγματα που αναφέρονται όταν εμφανίζεται καταρροή ή ρινική συμφόρηση.
Τόσο η γρίπη όσο και το κρυολόγημα αποτελούν λοιμώξεις από ιό (ιώσεις) που προσβάλλουν το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα και είναι αυτοπεριοριζόμενες. Τα συμπτώματα παρουσιάζουν ομοιότητες και ορισμένες φορές η διάκρισή τους μπορεί να παρουσιάζει δυσκολία. Σε γενικές γραμμές, όμως, η γρίπη είναι ίωση μεγαλύτερης βαρύτητας, σε σύγκριση με το κρυολόγημα, και είναι δυνητικά επικίνδυνη εξαιτίας των επιπλοκών που μπορούν να εμφανιστούν. Η μετάδοση και στις δύο περιπτώσεις είναι παρόμοια: με τα σταγονίδια που προέρχονται από τον βήχα ή το φτέρνισμα, καθώς και με τα χέρια όταν αυτά έρχονται σε επαφή με τα μάτια, τη μύτη, το στόμα ή οποιαδήποτε άλλη μολυσμένη επιφάνεια. Γι’ αυτό και το σχολαστικό πλύσιμο των χεριών μπορεί να προλάβει την ασθένεια.
Οι κυριότερες διαφορές της γρίπης και του κρυολογήματος εστιάζονται στη βαρύτητα της νόσου και στον τρόπο εμφάνισής της. Το κρυολόγημα συνήθως έχει πιο σταδιακή έναρξη, με κυριότερα συμπτώματα τον πονόλαιμο, το φτέρνισμα και τη ρινική καταρροή και συμφόρηση (μπούκωμα). Ο πυρετός και ο έντονος πονοκέφαλος εμφανίζονται πιο σπάνια, ενώ μπορεί να εμφανιστεί βήχας και μέτριας βαρύτητας μυϊκό άλγος. Η γρίπη, σε αντίθεση με το κρύωμα, έχει πιο απότομη έναρξη και εμφανίζεται συνήθως με υψηλό πυρετό που συνοδεύεται συχνά από ρίγη. Ο πονοκέφαλος, οι μυαλγίες και ο βήχας είναι πιο έντονα, ενώ τα συμπτώματα καταρροής, το φτέρνισμα και η ρινική συμφόρηση είναι λιγότερο συχνά έως και σπάνια.
Αν και στις δύο περιπτώσεις η νόσος διαρκεί λίγες ημέρες, η γρίπη μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα που θα διαρκέσουν ακόμα και εβδομάδες μετά την οξεία φάση. Παράλληλα μπορεί να παρουσιαστούν σοβαρές επιπλοκές (όπως πνευμονία), ιδιαίτερα σε ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως άτομα άνω των 65 ετών ή παιδιά. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα απαιτηθεί νοσηλεία.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για εμφάνιση γρίπης είναι τις περιόδους ψύχους στα εύκρατα κλίματα, επομένως δύο φορές τον χρόνο (Οκτώβριο έως Μάρτιο στο βόρειο και Μάρτιο έως Οκτώβριο στο νότιο ημισφαίριο της Γης). Αντίθετα, στα τροπικά και υποτροπικά κλίματα, ο ιός της γρίπης «κυκλοφορεί» με μεγαλύτερη επικινδυνότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Επομένως, τα μέτρα πρόληψης της γρίπης είναι μείζονος σημασίας, ιδίως για άτομα που βρίσκονται σε κλειστούς και συνωστισμένους χώρους, όπως στα πλοία ή στα αεροπλάνα: εμβολιασμός για τη γρίπη μία φορά τον χρόνο, συστηματικό και σχολαστικό πλύσιμο χεριών, αποφυγή αγγίγματος στόματος, μύτης και ματιών για αποφυγή τυχόν εισόδου του ιού, αποφυγή ατόμων που νοσούν και καθαρισμός και απολύμανση μολυσμένων επιφανειών, ειδικά όταν αγγίζονται από πολλά άτομα.
