του Καπτ. Γεώργιου Γεωργούλη
Η μη δήλωση των πλεοναζόντων καυσίμων ενώ υπάρχουν στο πλοίο, τις περισσότερες φορές για λόγους ασφάλειας του ταξιδιού, μπορεί να θεωρηθεί εγκληματική πράξη από τις τελωνειακές αρχές της Τουρκίας, με το πλήρωμα του πλοίου να βρίσκεται αντιμέτωπο με την κατηγορία της λαθρεμπορίας.
Σύμφωνα με αναφορά από τα P&I Clubs, πλοίο κρατήθηκε πρόσφατα σε τουρκικό λιμάνι όταν οι τελωνειακοί υπάλληλοι εντόπισαν διαφορά μεταξύ της δηλωθείσας και της πραγματικής ποσότητας των καυσίμων που υπήρχαν στο πλοίο (Remaining On Board – ROB). Κατά την άφιξη του πλοίου στο τουρκικό λιμάνι, οι τελωνειακοί αξιωματούχοι επιβιβάστηκαν στο πλοίο για τον τυπικό τελωνειακό έλεγχο. Ο έλεγχος των καυσίμων εμπίπτει στις αρμοδιότητες του τελωνείου, έτσι λοιπόν οι τουρκικές αρχές μέτρησαν τις δεξαμενές καυσίμων και στη συνέχεια έγινε σύγκριση των ποσοτήτων που μετρήθηκαν στις δεξαμενές με αυτές που αναγράφονταν στο δηλωτικό του πλοίου. Από τη σύγκριση προέκυψε η πιθανότητα να υπάρχει αδήλωτο πλεόνασμα και, για να διαπιστωθεί, διατάχθηκε ανεξάρτητη επιθεώρηση και μέτρηση των δεξαμενών.
Από την ανεξάρτητη επιθεώρηση προέκυψε διαφορά 85 τόνων fuel oil, η οποία δεν είχε δηλωθεί. Στη συνέχεια, οι τουρκικές αρχές προχώρησαν σε κατάσχεση και ζήτησαν από το πλοίο να εκφορτώσει το αδήλωτο πετρέλαιο, ενώ ο πλοίαρχος μεταφέρθηκε στην ξηρά για να δώσει εξηγήσεις για την αδήλωτη ποσότητα. Οι τουρκικές αρχές, βάσει του νόμου περί καταπολέμησης του λαθρεμπορίου, μπορούν να θεωρήσουν τη διαφορά μεταξύ των δηλωθέντων καυσίμων και αυτών που πραγματικά υπάρχουν στο πλοίο ως πράξη λαθρεμπορίου προϊόντων πετρελαίου, κατηγορία που μπορεί να οδηγήσει σε ποινική δίωξη του πλοιάρχου και των άλλων μελών του πληρώματος.
Είναι βέβαια συνηθισμένο οι πρώτοι μηχανικοί, βασισμένοι στην εμπειρία τους, να κρατούν μικρή ποσότητα των καυσίμων, πάνω από αυτή που δηλώνουν. Στο παραπάνω παράδειγμα, η ποσότητα των 85 τόνων, παρά το γεγονός ότι υπάρχει στο πλοίο, δεν είναι αντλήσιμη και κατ’ επέκταση διαθέσιμη για να χρησιμοποιηθεί στην κύρια μηχανή ως καύσιμο, με αποτέλεσμα η συνολική ποσότητα να είναι πράγματι μεγαλύτερη από αυτήν που δηλώνεται.
Η παραπάνω πρακτική, παρά την παρατυπία της, δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως πράξη λαθρεμπορίας καυσίμων. Aν και η συγκεκριμένη υπόθεση δεν έχει ακόμη διευθετηθεί, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην αύξηση των τελωνειακών ελέγχων στις επιθεωρήσεις των δεξαμενών καυσίμων των πλοίων που προσεγγίζουν τα λιμάνια της Τουρκίας. Οι πρώτοι μηχανικοί και στη συνέχεια οι πλοίαρχοι των πλοίων που προσεγγίζουν σε τουρκικά λιμάνια πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τη συμπλήρωση της φόρμας του δηλωτικού καυσίμων στο τελωνείο. Συγκεκριμένα, το fuel oil πρέπει με την άφιξη του πλοίου και το πέρας της πρόσδεσης (Finish With Engine – FEW) να υπολογίζεται με προσοχή, λαμβάνοντας σωστά τις μετρήσεις κενού (ullage) και θερμοκρασίας πριν δηλωθεί στα τουρκικά τελωνεία.
Οι συνηθισμένες «καβάτζες» στα τουρκικά λιμάνια πρέπει να αποφεύγονται, διότι μπορεί να κρατηθεί το πλοίο και να αναγκαστεί να εκφορτώσει το αδήλωτο πετρέλαιο, ενώ το δίκτυο καυσίμων είναι κατασκευασμένο για να δέχεται καύσιμα και όχι να εκφορτώνει. Τέλος, είναι πιθανό να ασκηθούν ποινικές διώξεις σε μέλη του πληρώματος που είναι υπεύθυνα για τις παραπάνω μετρήσεις και δηλώσεις.
Το συγκεκριμένο άρθρο με τίτλο “Αδήλωτα καύσιμα στην Τουρκία: Κράτηση πλοίου και ποινικές διώξεις” δημοσιεύθηκε στο τεύχος Σεπτεμβρίου 2020 των Ναυτικών Χρονικών. Μπορείτε να διαβάσετε το τεύχος των Ναυτικών Χρονικών εδώ.
