Του Δρoς Κωνσταντίνου Γιαννακόπουλου
Η κρίση πανικού αποτελεί ένα εξαιρετικά δυσάρεστο και αιφνίδιο επεισόδιο φόβου αλλά και άγχους, το οποίο συνδυάζεται και με την εμφάνιση σωματικών εκδηλώσεων. Ο φόβος μπορεί να μην οφείλεται πάντα σε αληθινό ή άμεσο κίνδυνο, αλλά να πυροδοτείται από ψυχοπιεστικά γεγονότα και καταστάσεις. Επομένως, άτομα που βιώνουν έντονο στρες, όπως για παράδειγμα οι ναυτικοί λόγω της επικινδυνότητας του επαγγέλματος τους, μπορεί να έχουν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης κάποιας κρίσης πανικού κάποια στιγμή τη ζωή τους.
Κατά την διάρκεια μιας κρίσης πανικού, ο ασθενής μπορεί να βιώσει πληθώρα συμπτωμάτων, όπως είναι η ταχυκαρδία, τάση προς λιποθυμία, εφίδρωση, ζάλη , ναυτία, δυσκολία στην αναπνοή, αίσθηση πνιγμού, μουδιάσματα στα άκρα ή στο πρόσωπο, ακόμα και πόνο στο στήθος. Ωστόσο, πέρα από τα σωματικά συμπτώματα, μπορεί να εμφανιστούν και ψυχολογικά, όπως φόβος ότι θα χαθεί ο έλεγχος ή επερχόμενης τρέλας, ακόμα και φόβος επικείμενου θανάτου. Θα πρέπει ωστόσο να ξεκαθαριστεί, ότι αν και τα συμπτώματα ακούγονται σοβαρά, είναι παροδικά, χωρίς να αφήνουν σωματικά προβλήματα. Η κρίση πανικού δεν είναι απειλητική για τη ζωή. Οι περισσότερες κρίσεις πανικού έχουν διάρκεια 5 έως 20 λεπτά, αν και υπάρχουν αναφορές για ακόμα μεγαλύτερη διάρκεια που μπορεί να φτάσει την 1 ώρα.
Δυστυχώς, δεν υπάρχει καμία θεραπεία για την ύφεση μιας μεμονωμένης κρίσης πανικού. Ωστόσο υπάρχουν ορισμένοι τρόποι διαχείρισης ενός τέτοιου επεισοδίου, προκείμενου να γίνει ανεκτό και να υφεθεί γρηγορότερα. Η λογική πίσω από την διαχείριση μιας κρίσης είναι η μείωση των προσλαμβανόμενων ερεθισμάτων, με στόχο την επίτευξη ηρεμίας. Σε αυτό μπορεί να βοηθήσουν τα εξής:
• η σωματική ηρεμία, δηλαδή να μην είμαστε σε κίνηση
• οι ήρεμες βαθιές εισπνοές από τη μύτη και εκπνοές από το στόμα
• το κλείσιμο των ματιών
• η συγκέντρωση στην αναπνοή, καθώς βοηθά στον καλύτερο αποκλεισμό των περιβαλλοντικών ερεθισμάτων.
Αν κάποιος παρουσιάζει επαναλαμβανόμενα επεισόδια πανικού, τότε θα πρέπει να γίνει περεταίρω διερεύνηση της αιτίας που τα προκαλεί. Αρχικά θα πρέπει να αποκλειστεί κάποια σωματική νόσο, όπως για παράδειγμα κάποια δυσλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα. Στη συνέχεια, να βεβαιωθεί κανείς ότι τα επεισόδια δεν αποδίδονται σε κάποιο φάρμακο ή ουσία. Τέλος, εφόσον αποκλειστούν τα παραπάνω, πρέπει να γίνει μία ψυχιατρική εκτίμηση, η οποία μπορεί να αναδείξει κάποια πρωτοπαθή αγχώδη διαταραχή, όπως για παράδειγμα η διαταραχή πανικού.
Λίγα λόγια για την Διαταραχή Πανικού
Η διαταραχή πανικού (ΔΠ) αποτελεί μία αγχώδη διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από αιφνίδιες και επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού, από τις οποίες μία τουλάχιστον και για διάστημα 1 μηνός ή και περισσότερο, δημιουργεί στον πάσχοντα επίμονη ανησυχία για τυχόν άλλες προσβολές πανικού που μπορεί να ακολουθήσουν. Ο αριθμός των προσβολών μπορεί να κυμαίνεται από λίγες προσβολές κατά τη διάρκεια ενός έτους, μέχρι πολλές προσβολές κατά τη διάρκεια μια μέρας. Στην περίπτωση που κάποιος διαγνωστεί με ΔΠ, υπάρχουν 2 είδη θεραπείας, η φαρμακευτική αγωγή και οι γνωσιακού-συμπεριφορικού τύπου ψυχοθεραπείες.