Ο κίτρινος πυρετός αποτελεί ένα ιογενές λοιμώδες νόσημα που μεταδίδεται στον άνθρωπο από τα τσιμπήματα των κουνουπιών. Συναντάται στις τροπικές περιοχές της νότιας Αμερικής και της Αφρικής, ενώ απουσιάζει από τις χώρες της Ασίας.
Τα συμπτώματα εμφανίζονται (στις περισσότερες περιπτώσεις) με ξαφνική ρίγη και πυρετό. Ακολουθεί κεφαλαλγία, πόνος στην πλάτη, πόνοι σε όλο το σώμα, ναυτία, εμετός και κοκκίνισμα των ματιών. Ακολουθούν τρεις ημέρες μέσα στις οποίες τα κλινικά συμπτώματα παρουσιάζουν ύφεση αλλά τα συμπτώματα επιστρέφουν και η πορεία του νοσήματος περνά στην δεύτερη φάση. Ο πυρετός επανέρχεται, εμφανίζεται ίκτερος, αιμορραγίες, κυρίως αιματέμεση, υπνηλία, αδυναμία λειτουργίας της ουροδόχου κύστεως και βραδυκαρδία. Ακολουθούν παραλήρημα, καταπληξία, κώμα, τα οποία οδηγούν το 50% των ασθενών που θα νοσήσουν στον θάνατο.
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τον κίτρινο πυρετό, ωστόσο η έγκαιρη και εντατική υποστήριξη που παρέχεται στα νοσοκομεία και η ειδική φροντίδα για την καταπολέμηση της αφυδάτωσης, της νεφρικής ανεπάρκειας και βακτηριακών λοιμώξεων, αυξάνει τις πιθανότητες επιβίωσης.
Λόγω των υψηλών επιπέδων ιαιμίας, θεωρητικά, η μετάδοση μπορεί να γίνει και μέσω μετάγγισης ή χρήσης μολυσμένης βελόνας, ωστόσο τα μολυσμένα κουνούπια αποτελούν βασικό παράγοντα μετάδοσης και για αυτό η αποφυγή των τσιμπημάτων αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προληπτικά μέτρα που πρέπει κανείς να ακολουθεί. Ορισμένα προστατευτικά μέτρα είναι η χρήση ιματισμού που να καλύπτει το δέρμα, εντομοαπωθητικά και η χρήση προστατευτικών διχτυών.
Γενικές πληροφορίες:
• Το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό μετά από δέκα ημέρες και παρέχει προστασία για όλη τη ζωή
• Το πιστοποιητικό γίνεται αποδεκτό δέκα ημέρες μετά την ημερομηνία του εμβολιασμού
• Ο εμβολισμός θα πρέπει να αποφεύγεται κατά την κυοφορία και τον θηλασμό
• Η χορήγηση του εμβολίου αντενδείκνυται σε άτομα που έχουν ευαισθησία σε αυγά ή προϊόντα που περιέχουν αυγά, άτομα άνω των 60 ετών, βρέφη κάτω των 6 μηνών, άτομα που είχαν αλλεργική αντίδραση σε προηγούμενη δόση εμβολίου και άτομα που έχουν ανοσοκατασταλμένο οργανισμό λόγω φαρμάκων
Ο εμβολιασμός στην Ελλάδα γίνεται στις Διευθύνσεις Υγείας των Περιφερειών και σε ιδιωτικά ναυτικά ιατρικά κέντρα. Σε περίπτωση που δεν επιτρέπεται ο εμβολιασμός, θα χορηγηθεί επιστολή, γνωστή και ως medical waiver, στην οποία θα αναφέρεται ότι στην συγκεκριμένη περίπτωση αντενδείκνυται ο εμβολιασμός. Το συγκεκριμένο πιστοποιητικό καλύπτει την απαίτηση για την ύπαρξη πιστοποιητικού εμβολιασμού.
• Αντιδράσεις από το εμβόλιο του κίτρινου πυρετού δεν είναι συνηθισμένες και γενικά όποιες εκδηλώνονται είναι ήπιας μορφής. Λιγότερο από 10% των εμβολιαζόμενων εμφανίζουν ελαφιά κεφαλαλγία, μυαλγίες και ήπιο πυρετό για ένα χρονικό διάστημα 5-10 ημερών μετά από τον εμβολιασμό.
• Εάν τα άτομα που ταξιδεύουν στις προαναφερθείσες περιοχές δεν εμβολιαστούν, κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν δυσκολίες κατά την διέλευσή τους από διάφορες χώρες (έστω και transit) και όταν επιστρέψουν στη χώρα που κατοικούν να μην τους επιτραπεί η είσοδος. Μερικές χώρες απαιτούν πιστοποιητικά εμβολιασμού για τον κίτρινο πυρετό από όλους τους ταξιδιώτες που επιστρέφουν από περιοχές οι οποίες θεωρούνται «μολυσμένες» από κίτρινο πυρετό. Το συγκεκριμένο πιστοποιητικό αποτελεί μια από τις προϋποθέσεις για την ναυτολόγηση σε ποντοπόρα πλοία. Για τους παραπάνω λόγους τα ταξίδια σε χώρες όπου συναντάται ο κίτρινος πυρετός θα πρέπει να αποφεύγονται εάν ο ταξιδιώτης δεν μπορεί ή δεν έχει εμβολιαστεί κατάλληλα.
• Τα πιστοποιητικά εμβολιασμού που έχουν εκδοθεί πριν από τον Ιούλιο του 2016 θα πρέπει να αναγράφουν ως ημερομηνία λήξης του εμβολίου 10 χρόνια μετά την ημέρα του εμβολιασμού. Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας (Αρ. Πρωτ. Γ1α/Γ.Π.οικ.78713) το εμβόλιο του κίτρινου πυρετού έχει πλέον ισχύ εφ’ όρου ζωής. Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί πως σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε αλλαγή στην ημερομηνία του πιστοποιητικού, η οποία μπορεί οδηγήσει σε κυρώσεις από την εκάστοτε λιμενική αρχή. Συνιστάται να έχετε μαζί σας το amendment του World Health Organisation για αποφυγή τυχόν προβλημάτων.
