του καπτ. Γ. Γεωργούλη
Ο Δείκτης Ευτυχίας Ναυτικών (Seafarer Happiness Index) είναι το συνεχές βαρόμετρο της ναυτιλιακής βιομηχανίας στα βασικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν όσοι βρίσκονται στη θάλασσα σήμερα. Οι ναυτικοί καλούνται να απαντήσουν σε δέκα βασικές ερωτήσεις κάθε τρίμηνο του χρόνου, κοινοποιώντας τις σκέψεις τους για συγκεκριμένα θέματα που επηρεάζουν τη ζωή και την εργασία τους.
Η τελευταία έκθεση του Δείκτη Ευτυχίας Ναυτικών, για το πρώτο τρίμηνο του 2022, που δημοσιεύτηκε από τη ΜΚΟ «The Mission to Seafarers», η οποία έχει στόχο την υποστήριξη των ναυτικών σε παγκόσμια βάση, αποκαλύπτει τα χαμηλότερα επίπεδα ικανοποίησης ναυτικών εδώ και οκτώ χρόνια, με τη μέτρηση της συνολικής ευτυχίας του δείκτη να μειώνεται από 6,41 σε 5,85 και τα επίπεδα να πέφτουν σε όλες τις κατηγορίες.
Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Standard Club (P&I club) και της IDWAL (Marine Inspection Company), δείχνει ότι ένα ταραχώδες ξεκίνημα του 2022 σε πολλά μέτωπα έχει επηρεάσει σοβαρά την ευτυχία των ναυτικών. Από την παραλλαγή Όμικρον της Covid-19 έως τη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, οι ναυτικοί αντιμετώπισαν δύσκολους μήνες, ενώ το ηθικό επί του πλοίου είχε μειωθεί σημαντικά.
Δύο χρόνια μετά το ξέσπασμα του Covid-19, οι ναυτικοί εξακολουθούν να αισθάνονται τις επιπτώσεις. Νέες παραλλαγές του ιού συνεχίζουν να επηρεάζουν διαφορετικές χώρες, επηρεάζοντας συγχρόνως τους ναυτικούς που αντιμετωπίζουν έναν λαβύρινθο διαφορετικών κανονισμών, συνεχείς περιορισμούς στα λιμάνια και σε πολλές περιπτώσεις περιορισμένη ή καθόλου άδεια για έξοδο στα λιμάνια. Ακόμα και όταν οι ναυτικοί βγαίνουν στην ξηρά, πολλές εγκαταστάσεις είναι κλειστές λόγω εθνικών περιορισμών, αφήνοντάς τους χωρίς βασικές υπηρεσίες.
Οι ναυτικοί που συμμετείχαν στην έρευνα επηρεάστηκαν επίσης από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Πολλοί ανησυχούσαν για τις οικογένειές τους και για τις εντάσεις που μπορεί να προκύψουν στο πλοίο. Σε ορισμένα πλοία, μέλη του πληρώματος από τη Ρωσία και την Ουκρανία συνεργάζονται στην αποτελεσματική εκτέλεση των καθηκόντων τους και καταβάλλουν μεγάλη προσπάθεια για να μείνουν ανεπηρέαστοι, αλλά, καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται και η παραπληροφόρηση εξαπλώνεται, οι εντάσεις φαίνεται να αυξάνονται. Τα μέλη του πληρώματος με εθνικότητα από Ουκρανία, Πολωνία, Ρουμανία και Βουλγαρία εξέφρασαν ανησυχίες για εντάσεις, οι οποίες θα έχουν επιπτώσεις όχι μόνο στην κοινωνική συνοχή στο πλοίο, αλλά και στην ασφάλεια.
Η έρευνα υπογράμμισε ότι οι ναυτικοί εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προβλήματα σχετικά με τα εργασιακά τους δικαιώματα και τη συνεχή απαίτηση να αναγνωριστούν ως βασικοί εργαζόμενοι, τυπικά και ουσιαστικά. Το θέμα των παρατάσεων των συμβάσεων λόγω της πανδημίας αναφέρθηκε συχνά στις απαντήσεις των ναυτικών και φαίνεται να επηρεάζει σημαντικά την ψυχική υγεία των πληρωμάτων, που ουσιαστικά αναγκάζονται να παραμείνουν στο πλοίο. Πολλοί είναι απελπισμένοι και θέλουν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, ειδικά όταν η επικοινωνία για να μιλήσουν με αγαπημένα τους πρόσωπα παραμένει ακόμη μια τεράστια πρόκληση.
Παρά την ανησυχία που δημιουργούν για όλους τους εμπλεκομένους στη ναυτιλιακή βιομηχανία τα αποτελέσματα της έρευνας, ορισμένοι ναυτικοί βρήκαν επίσης την ευκαιρία να προτείνουν λύσεις ώστε να βελτιωθεί το σημερινό βαρύ κλίμα στην κατεύθυνση της ευημερίας και του ηθικού στο πλοίο. Υπήρξαν σχόλια από ναυτικούς που μίλησαν θετικά για τα αποτελέσματα που είχαν ορισμένες από τις προσπάθειες που έγιναν για να γίνει η ζωή στη θάλασσα πιο άνετη και ευχάριστη, παρά τις άλλες ανησυχίες.
Αυτές οι προσπάθειες αφορούν τη διάθεση πόρων για εκδηλώσεις και δραστηριότητες ευημερίας, με σεβασμό τη διαπολιτισμικότητα των μελών του πληρώματος, όπως εβδομαδιαίες συγκεντρώσεις πληρώματος, κουίζ, καραόκε, αθλήματα, δημιουργία βίντεο TikTok, βραδιές ταινιών και μπάρμπεκιου.
Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιουνίου 2022 των Ναυτικών Χρονικών.
Αποκτήστε το τεύχος Ιουνίου των Ναυτικών Χρονικών πατώντας εδώ.