Της Θεανούς Κρασσά,
Τα καλύμματα στομίων κυτών (hatch covers) αποτελούν ένα κρίσιμο στοιχείο κατά τον σχεδιασμό ενός πλοίου μεταφοράς εμπορεύματος (bulk carrier ή containership). Η κύρια χρήση τους είναι η κάλυψη του εμπορεύματος και συνεπώς η αποτελεσματική προστασία του από υγρασία και ζημιές. Επίσης, τα καλύμματα στομίων παρέχουν επιπρόσθετη σταθερότητα και βοηθούν στην αντιστάθμιση των δυνάμεων και φορτίων που ασκούνται στο πλοίο από το εξωτερικό περιβάλλον (για παράδειγμα φορτία από κυματισμούς της θάλασσας).
Ο σημαντικός ρόλος των καλυμμάτων, μας οδηγεί να συνειδητοποιήσουμε πόσο βαρυνούσης σημασίας είναι η συχνή επιθεώρησή τους και ο σωστός τρόπος συντήρησής τους. Αποτελεί γεγονός ότι σχεδόν ετησίως οι ασφαλιστές των πλοίων καταβάλουν σημαντικά χρηματικά ποσά για την αποζημίωση βρεγμένου φορτίου.
Ο κύριος σκοπός των επιθεωρήσεων είναι ο έλεγχος της καλής στεγανότητας των καλυμμάτων.
Σε αυτό το πλαίσιο το Britannia P&I Club δημοσίευσε μια συνοπτική λίστα για την ορθή συντήρηση των καλυμμάτων στομίων κύτους και των γενικών οδηγιών επιθεώρησης και αντιμετώπισής της φθοράς τους:
1. Προετοιμασία καλυμμάτων στομίων κυτών πριν από το κλείσιμο
Οι σανίδες των καλυμμάτων και τα διπλά κανάλια αποστράγγισης πρέπει να έχουν καθαριστεί πλήρως από κάθε απόβλητο φορτίου. Επίσης, η καλή λίπανση των τροχών, των αρθρώσεων και των ρουλεμάν κρίνεται απαραίτητη για να διατηρούνται σε καλή κατάσταση.
2.Έλεγχος φθοράς στις επιφάνειες επαφής των καλυμμάτων και των σανίδων
Κατά το κλείσιμο των σανίδων είναι σημαντικό οι μεταλλικές επιφάνειες και τα πλαίσια να βρίσκονται σε άριστη επαφή. Διαφορετικά απειλείται η σωστή σφράγιση των καλυμμάτων.
3. Συντήρηση των βάσεων στήριξης των καλυμμάτων στομίων
Η αντιμετώπιση οποιασδήποτε φθοράς τους λόγω διάβρωσης ή κακής λίπανσης των βάσεων στήριξης (landing pads) πρέπει να είναι άμεση.
Αντιμετώπιση: Με την συγκόλληση μπορούμε να επαναφέρουμε τις βάσεις στις αρχικές τους διαστάσεις και έπειτα να λειάνουμε τις επιφάνειές τους. Στην περίπτωση σοβαρότερης φθοράς, η αφαίρεση και η αντικατάστασή τους είναι η μοναδική λύση.
4. Έλεγχος φθοράς του λαστιχένιου μέρους κατά την σφράγιση των καλυμμάτων
Η παραμόρφωση του λαστιχένιου μέρους των καλυμμάτων δεν πρέπει να υπερβαίνει το 30% του πάχους της σφράγισης. Στην περίπτωση αντικατάστασής του συχνά κρίνεται απαραίτητη η ολοκληρωτική αντικατάστασή του, με το ελάχιστο μήκος να είναι το 1m.
5. Λεπτομερής έλεγχος των θυρών πρόσβασης αμπάρων και καλυμμάτων εξαερισμού
Η φθορά τους απειλεί την στεγανότητα του πλοίου βάζοντάς σε κίνδυνο όχι μόνο το φορτίο αλλά το πλοίο στο σύνολό του.
6. ‘Ελεγχος της σύσφιξης των Αγκυρών (Cleats) στα καλύμματα στομίων
Η λειτουργία των αγκυρών είναι να επιτυγχάνουν την σωστή συμπίεση των στοιχείων σφράγισης των καλυμμάτων και επομένως να διατηρούν τα καλύμματα σε σωστή θέση. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αποφεύγεται η υπερβολική σύσφιξη των αγκυρών. Γενική οδηγία είναι να σφίξετε πρώτα τα παξιμάδια με το χέρι κατά το μέγιστο δυνατό βαθμό και στη συνέχεια να το σφίξετε περαιτέρω κάνοντας μια πλήρη περιστροφή (360 μοίρες).
Οδηγίες για την συντήρηση και την επιθεώρηση των καλυμμάτων στομίων:
- Δοκιμές με σωλήνα νερού για τον εντοπισμό τυχόν διαρροών. Η δοκιμή αυτή αν και δεν εγγυάται την στεγανότητα των καλυμμάτων ωστόσο υποδεικνύει τα σημεία διαρροής.
- Υπερηχητικές δοκιμές. Στα σημεία διαρροής ή έλλειψης στεγανότητας εισέρχονται τα υπερηχητικά κύματα τα οποία εντοπίζονται από τον αισθητήρα. Η δοκιμή αυτή είναι πολύ πιο ακριβής από την δοκιμή με σωλήνα.
- Χρήση ταινίας σφραγίσματος ή αφρού: Μετά την εφαρμογή της ταινίας ή του αφρού στα σημεία διαρροής γίνεται δοκιμή για να επιβεβαιωθεί ότι τα καλύμματα παραμένουν αδιάβροχα.
Η επιθεώρηση και συντήρηση των καλυμμάτων πρέπει να αποτελεί τακτική ρουτίνα επιθεώρησης του πλοίου πριν από την αναχώρησή του από το λιμάνι αλλά και κατά την διάρκεια του ταξιδιού του. Για τον λόγο αυτό το προσωπικό πρέπει να είναι εξοικειωμένο με τις επιθεωρήσεις των καλυμμάτων και να υπάρχουν λεπτομερείς λίστες ελέγχου για κάθε στάδιο συντήρησης.
Πηγή: Britannia P&I Club
