Του καπτ. Γ. Γεωργούλη
Τα ευρήματα της τελευταίας έκθεσης για την ευτυχία των ναυτικών στο πλοίο (Seafarers Happiness Index), που δημοσιεύτηκε από την Αποστολή για τους Ναυτικούς (Mission to Seafarers), δείχνουν θετικό πρόσημο για το 2024, με συνολική αύξηση της ευτυχίας των ναυτικών από 6,36 στα 10 το τέταρτο τρίμηνο του 2023 σε 6,94 στα 10 το πρώτο τρίμηνο του 2024. Αυτό οφείλεται σε ορθολογικότερη αντιμετώπιση όλων των ζητημάτων που αφορούν την ευτυχία των ναυτικών και καλύπτονται από την έρευνα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Ο Δείκτης Ευτυχίας των Ναυτικών (Seafarers Happiness Index – SHI) είναι μια τριμηνιαία έρευνα που πραγματοποιείται από την Αποστολή για Ναυτικούς (Mission to Seafarers), που παραδίδεται σε συνεργασία με την Idwal, τη μεγάλη εταιρεία ερευνών και επιθεωρήσεων, το North Standard P&I club και υποστηρίζεται από την Inmarsat. Η έρευνα προσφέρει ζωτικής σημασίας πληροφορίες για τα συναισθήματα και τις εμπειρίες των ανδρών και των γυναικών που υπηρετούν στη θάλασσα.
Σε αντίθεση με τη σταθερή πτώση που παρατηρήθηκε το 2023, η έκθεση SHI του πρώτου τριμήνου του 2024 απεικονίζει μια συγκρατημένα αισιόδοξη αύξηση της ικανοποίησης μεταξύ των ναυτικών, ρίχνοντας φως στις θετικές και αρνητικές πτυχές της ναυτικής ζωής.
Η θετική αλλαγή στην ευημερία των ναυτικών αντανακλά βελτιώσεις σε αρκετούς τομείς. Αυτές περιλαμβάνουν ενισχυμένη οικονομική ασφάλεια μέσω δίκαιων μισθών και έγκαιρων πληρωμών, ενίσχυση της ικανοποίησης από την εργασία και της συναδελφικότητας μέσω βελτίωσης σχέσεων μεταξύ του πληρώματος. Επίσης, η βελτίωση της συνδεσιμότητας (free internet) που διευκολύνει την καλύτερη επικοινωνία με τα αγαπημένα πρόσωπα των ναυτικών παίζει καθοριστικό ρόλο στη βελτίωση της ευτυχίας τους.
Επιπλέον, οι ναυτικοί ανέφεραν τα οφέλη των υποστηρικτικών πολιτικών της εταιρείας, που προάγουν την ευημερία του πληρώματος μέσω της πρόσβασης σε εγκαταστάσεις ψυχαγωγίας, της εξόδου στην ξηρά, της υψηλής ποιότητας πολιτιστικά προσαρμοσμένης τροφοδοσίας και της ιεράρχησης των πολιτικών για την υγεία και την ασφάλεια. Τα ολοκληρωμένα προγράμματα κατάρτισης ενίσχυσαν περαιτέρω τις ικανότητες και την επαγγελματική εξέλιξη των ναυτικών.
Στον αντίποδα, η έκθεση τονίζει επίσης τις προκλήσεις που θα πρέπει να οδηγήσουν σε συστημικές μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της ευημερίας των ναυτικών. Αυτές οι προκλήσεις περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση ζητημάτων ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, όπως οι εκτεταμένες συμβάσεις και ο περιορισμένος χρόνος παραμονής στην ξηρά (vacation), που οδηγούν σε υπερβολικό φόρτο εργασίας, άγχος και κόπωση. Οι υποτυπώδεις συνθήκες διαβίωσης, τα ζητήματα συνδεσιμότητας -αν και βελτιωμένα- εξακολουθούν να αποτελούν ζήτημα. Επιπλέον, οι κακές πρακτικές διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένης της ανεπαρκούς ηγεσίας και των διακρίσεων, παράλληλα με τις περιορισμένες ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης, συνεχίζουν να επηρεάζουν την ικανοποίηση των ναυτικών.
Ένα ζήτημα που φωτίστηκε επίσης στο πρώτο τρίμηνο του 2024 είναι οι επίμονες καταγγελίες για ψευδείς αναφορές των ωρών εργασίας, με αποτέλεσμα ανεπαρκείς περιόδους ανάπαυσης και κίνδυνο στην ασφάλεια του πλοίου. Οι ναυτικοί εκφράζουν ολοένα και περισσότερο τη δυσφορία και τον σκεπτικισμό ως προς την ακρίβεια των αναφερόμενων ωρών εργασίας και την ακεραιότητα των δεδομένων και την αποτελεσματικότητα στην αποτύπωση της διαφοροποιημένης πραγματικότητας της ναυτικής ζωής.
Μετά την καταθλιπτική πτώση της ευτυχίας των ναυτικών το 2023, είναι ενθαρρυντικό να εμφανίζεται μια πιο λαμπερή αρχή για το 2024. Η Αποστολή, σε συνεργασία με εταίρους του κλάδου, αντιμετωπίζει ενεργά τις συνεχιζόμενες προκλήσεις που επηρεάζουν την ευημερία των ναυτικών, παρέχοντας άμεση υποστήριξη μέσω ενός παγκόσμιου δικτύου κέντρων ναυτικών και επισκέψεων σε πλοία, προσωπικό, εθελοντές και ψηφιακές λύσεις, όπως η εφαρμογή «Happy at Sea» για ναυτικούς.
Σημαντική ήταν και η δέσμευση των ναυτιλιακών εταιρειών που ενθάρρυναν τα πληρώματα να συμμετάσχουν στην έρευνα, καθώς και οι ναυτικοί που αφιέρωσαν χρόνο για να ολοκληρωθεί η έρευνα. Χρειάζεται όμως να δοθούν κίνητρα σε περισσότερους ναυτικούς να συμμετάσχουν στην έρευνα και να μοιραστούν τις εμπειρίες τους, καθώς η συμβολή τους είναι θεμελιώδης για τη δημιουργία θετικών αλλαγών στον κλάδο.
Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύθηκε στο Τεύχος Ιουνίου 2024 των Ναυτικών Χρονικών.
Μπορείτε να αποκτήσετε το Τεύχος Ιουνίου πατώντας εδώ.
