Του καπτ. Κωνσταντίνου Μπέκου
Κάτι που θεωρείται δεδομένο για τους ανθρώπους που ζουν στη στεριά είναι η άμεση πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες και η φροντίδα από εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας σε περίπτωση ανάγκης. Για εμάς τους ναυτικούς, όμως, το ίδιο αυτονόητο αγαθό της στεριάς αποτελεί μια πολυτέλεια της θάλασσας. Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στο πλοίο, το αγαθό της ιατρικής περίθαλψης δεν μας είναι άμεσα εύκαιρο.
Όλοι γνωρίζουμε ότι το ναυτικό επάγγελμα ανήκει στα πιο επικίνδυνα, καθώς οι συνθήκες εργασίας στη θάλασσα είναι δύσκολες και απρόβλεπτες. Ένα απλό λάθος, μια μικρή αμέλεια, η αστοχία ενός εξαρτήματος… Αυτές και πολλές ακόμα ‒κυρίως απρόβλεπτες‒ συνιστώσες μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρούς τραυματισμούς, ακόμα και στην απώλεια ανθρώπινης ζωής.
Οι ναυτικοί, ειδικά στην ποντοπόρο ναυτιλία, όπου το πλοίο βρίσκεται μακριά από τη στεριά για μεγάλο χρονικό διάστημα, θα πρέπει να αρκεστούν στις πρώτες βοήθειες που θα τους παράσχει ο γραμματικός του πλοίου. Το κάθε διάστημα, ωστόσο, είτε μικρό είτε μεγάλο, μπορεί να αποβεί μοιραίο. Ταυτόχρονα, ο γραμματικός, παρ’ όλες τις καλές προθέσεις και την εκπαίδευση που έχει λάβει, δεν είναι γιατρός. Υπάρχει η εξοικείωση, απουσιάζει όμως η εξειδίκευση. Η φροντίδα ενός σοβαρού τραυματισμού σε τέτοιες περιπτώσεις είναι περιορισμένη, καθώς η απουσία ενός εξειδικευμένου γιατρού στο πλοίο μάς αφήνει ευάλωτους. Αυτός είναι ένας από τους μεγαλύτερους φόβους κάθε ναυτικού, καθώς η απομόνωση στη θάλασσα δεν προσφέρει το επίπεδο ασφάλειας και προστασίας που είναι αυτονόητο αγαθό στη στεριά.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ανωτέρω, η βιομηχανία έχει επιβάλει σε όλα τα πλοία να διαθέτουν πλήρως εξοπλισμένα και καλά συντηρημένα νοσοκομεία, τα οποία οι αξιωματικοί επιβλέπουν τακτικά για τη διατήρησή τους σε άριστη κατάσταση. Μάλιστα, κάποιες σημαίες απαιτούν στην ελάχιστη σύνθεση πληρώματος να υπάρχει ιατρικό/νοσηλευτικό προσωπικό για την επάνδρωση των ανωτέρω.
Επίσης, η βιομηχανία έχει επιβάλει στις ναυτιλιακές εταιρείες να εισαγάγουν πολλούς μηχανισμούς και διαδικασίες ασφαλείας, που πλέον αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας κάθε ναυτικού. Μία από τις σημαντικότερες διαδικασίες που εφαρμόζονται είναι η αξιολόγηση κινδύνου (Risk Assessment), η οποία έχει σχεδιαστεί για να αποτρέπει ή έστω να μειώνει τα ατυχήματα.
Επιπρόσθετα, μερικές ναυτιλιακές εταιρείες, με ιδιωτική πρωτοβουλία, έχουν υιοθετήσει ένα σύστημα αντιμετώπισης επειγόντων ιατρικών περιστατικών, με μόνιμα εργαζόμενους γιατρούς εντός των κεντρικών γραφείων τους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Συνδυάζοντας και τη χρήση του τεχνολογικού εξοπλισμού, το ιατρικό δυναμικό της εταιρείας σχεδόν «έρχεται» μέσα στο πλοίο.
Όλες αυτές οι προσπάθειες, διόλου ευκαταφρόνητες και αμελητέες, δεν είναι ικανές να προσομοιώσουν το επίπεδο αντιμετώπισης ενός επείγοντος περιστατικού στη στεριά με αυτό στο πλοίο.
Τέλος, να πούμε πως η ασφάλεια, συλλογική αλλά και προσωπική, είναι ευθύνη όλων μας και πρέπει πάντα να προσέχουμε, για να γυρίσουμε σπίτια μας, στα αγαπημένα μας πρόσωπα, όπως ακριβώς φύγαμε.
