Στον φιλόξενο χώρο του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη εγκαινιάστηκε την Πέμπτη 14 Νοεμβρίου ο κύκλος μηνιαίων διαλέξεων που διοργανώνει η Isalos.net για το ακαδημαϊκό έτος 2024-2025.
Στο επίκεντρο της πρώτης επιμορφωτικής συνάντησης βρέθηκαν οι μεταφορές φορτίων από πλοίο σε πλοίο (STS) καθώς και οι τελευταίες εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα με έμφαση στα bulk carriers.
Ομιλητές της διάλεξης ήταν οι:
• κ. Κωστής Αντωνόπουλος, Associate Director, Eastern Mediterranean Region, RightShip
• κ. Αλέξανδρος Γλύκας, CEO, DYNAMARINe
• καπτ. Κωνσταντίνος Μαρινάκης, HSQE Director, DPA/CSO, Century Bulk Carriers Management Co.
Συντονιστής της εκδήλωσης ήταν ο κ. Παναγιώτης Κόρακας, Head of Cultural Heritage and Blue Synergies των ΝαυτικώνΧρονικών και της Isalos.net.
Την πρώτη συνάντηση της Isalos.net για το τρέχον ακαδημαϊκό έτος στήριξαν με την παρουσία τους πληθώρα φοιτητών και φοιτητριών, επαγγελματίες της ναυτιλιακής βιομηχανίας αλλά και ευρύτερα μέλη της ναυτιλιακής κοινότητας.
Η διάλεξη εκκίνησε με μια εκτενή παρουσίαση του κ. Γλύκα, ο οποίος έδωσε έμφαση στις ιστορικές εξελίξεις του STS και των κανονισμών που το διέπουν, αλλά και στον ρόλο που έχουν διατελέσει οι κατευθυντήριες γραμμές του OCIMF με άξονα την ασφάλεια.
Μεταξύ άλλων, ο επικεφαλής της DYNAMARINe υπογράμμισε ότι το STS αντιμετωπίζει κάποιες σημαντικές προκλήσεις, όπως οι πολύπλοκες σχέσεις μεταξύ των διαφορετικών φορέων αλλά και η έλλειψη δεδομένων αναφορικά με την απόδοση μιας STS μεταφοράς.
Επιπλέον, τόνισε ότι η ευθύνη κατά την πραγματοποίηση μιας STS μεταφοράς πέφτει πάντοτε στον πλοιοκτήτη. Ακόμα, λίγοι λιμένες διεθνώς επιτρέπουν μεταφορές STS, με αποτέλεσμα αυτές να πραγματοποιούνται κατά κόρον εκτός λιμένων.
Στις εναρκτήριες τοποθετήσεις τους, ο κ. Αντωνόπουλος εστιάστηκε στα ατυχήματα που αποτέλεσαν αφορμή για τη δημιουργία της RightShip, ενώ ο κ. Μαρινάκης στις προκλήσεις των STS μεταφορών, αναφέροντας ότι πράγματι πρόκειται για περίπλοκες και επικίνδυνες επιχειρήσεις.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, οι τρεις ομιλητές προχώρησαν σε έναν εκτενή «διάλογο» με τους παρευρισκομένους, απαντώντας σε πληθώρα ερωτήσεων που τους τέθηκαν.
Επίβλεψη μεταφορών STS
Μία εκ των ερωτήσεων που τέθηκαν από το κοινό αφορούσε την επίβλεψη των μεταφορών STS. Οι ομιλητές υπογράμμισαν ότι δεν υπάρχει κάποιος φορέας που να ελέγχει τις μεταφορές και ότι οι δύο καπετάνιοι είναι εκείνοι που διασφαλίζουν την ασφάλεια της μεταφοράς.
Παράλληλα, τονίστηκε ότι οι μεταφορές STS σπανίως πραγματοποιούνται στον ωκεανό ή τουλάχιστον πολύ μακριά από την ακτή. Πρέπει τα πλοία να βρίσκονται κοντά στη στεριά, γιατί η διαδικασία απαιτεί εξειδικευμένο εξοπλισμό, τον οποίο τα πλοία προμηθεύονται από τη στεριά.
Ακόμα, οι περισσότερες χώρες δεν επιτρέπουν μεταφορές STS στα χωρικά τους ύδατα ή επιλέγουν να καθορίζουν μια συγκεκριμένη ζώνη στην οποία επιτρέπονται. Η Ελλάδα έχει προκαθορισμένες ζώνες STS εντός των χωρικών της υδάτων και εφόσον μια εταιρεία επιλέξει να πραγματοποιήσει μεταφορά από πλοίο σε πλοίο, θα επωμιστεί και κάποιο κόστος.
Πάντως, οι περισσότερες εταιρείες επιλέγουν να μην πραγματοποιούν STS εντός χωρικών υδάτων χωρών (ή ακόμα και εντός ΑΟΖ), διότι ενδέχεται να υποστούν τελωνειακούς δασμούς.
Σε ερώτηση του κοινού, υπογραμμίστηκε ότι οι πλοιοκτήτες δεν έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν κατά πόσο ή όχι θα πραγματοποιήσουν STS. Η απόφαση συνήθως είναι του ναυλωτή και ο πλοιοκτήτης δεσμεύεται από το ναυλοσύμφωνο να την ακολουθήσει.
Ο αντίκτυπος του ΕU ETS στο STS
Οι αλλαγές που επιφέρει το EU ETS στην παγκόσμια ναυτιλία επηρεάζουν σημαντικά τη στρατηγική που χαράσσουν εταιρείες των οποίων τα πλοία πραγματοποιούν δρομολόγια από και προς την Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, το EU ETS επιδρά και στις μεταφορές STS, με τους ομιλητές να υπογραμμίζουν ότι θα οδηγήσει στην άνοδό τους, επιτρέποντας στους μεταφορείς να αποφεύγουν τους ευρωπαϊκούς λιμένες.
Παράλληλα, ο κ. Γλύκας ανέφερε ότι η επόμενη γενιά επαγγελματιών της ναυτιλίας θα ζήσει σημαντικές αλλαγές, που έρχονται τόσο ευρύτερα για τον κλάδο όσο και συγκεκριμένα για τις μεταφορές φορτίων από πλοίο σε πλοίο.
Ο παράγοντας της ασφάλειας
Είναι απαραίτητο να προετοιμάζονται κατάλληλα τα πληρώματα για τις μεταφορές STS προκειμένου να είναι ασφαλείς. Το ελλιπές ρυθμιστικό πλαίσιο (ειδικά όσον αφορά τα bulk carriers) πρέπει να καλυφθεί, ενώ απαιτούνται και οδηγοί με κατευθυντήριες γραμμές και βέλτιστες πρακτικές.
Επιπλέον, οι ίδιες οι εταιρείες πρέπει να ορίσουν διαδικασίες για τις μεταφορές STS με έμφαση στην ασφάλεια.
Σε άλλη ερώτηση του κοινού, δόθηκε έμφαση στην πιθανότητα απώλειας φορτίου κατά τη μεταφορά από πλοίο σε πλοίο. Όπως ανέφεραν οι ομιλητές, η ποσότητα που μπορεί να χαθεί δεν είναι μεγάλη από εμπορικής πλευράς, όμως πάντοτε προκαλεί προβληματισμό από περιβαλλοντικής πλευράς, ακόμα και αν ο αντίκτυπος είναι αρκετά περιορισμένος.
Πάντως, υπογραμμίστηκε ότι δυνητικές απώλειες κατά τη μεταφορά είναι περίπου ίδιες με εκείνες που θα λάμβαναν χώρα κατά τη φόρτωση ή την εκφόρτωση του πλοίου σε έναν λιμένα.
Στις εναρκτήριες τοποθετήσεις τους, ο κ. Αντωνόπουλος εστιάστηκε στα ατυχήματα που αποτέλεσαν αφορμή για τη δημιουργία της RightShip, ενώ ο κ. Μαρινάκης στις προκλήσεις των STS μεταφορών, αναφέροντας ότι πράγματι πρόκειται για περίπλοκες και επικίνδυνες επιχειρήσεις.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, οι τρεις ομιλητές προχώρησαν σε έναν εκτενή «διάλογο» με τους παρευρισκομένους, απαντώντας σε πληθώρα ερωτήσεων που τους τέθηκαν.
Επίβλεψη μεταφορών STS
Μία εκ των ερωτήσεων που τέθηκαν από το κοινό αφορούσε την επίβλεψη των μεταφορών STS. Οι ομιλητές υπογράμμισαν ότι δεν υπάρχει κάποιος φορέας που να ελέγχει τις μεταφορές και ότι οι δύο καπετάνιοι είναι εκείνοι που διασφαλίζουν την ασφάλεια της μεταφοράς.
Παράλληλα, τονίστηκε ότι οι μεταφορές STS σπανίως πραγματοποιούνται στον ωκεανό ή τουλάχιστον πολύ μακριά από την ακτή. Πρέπει τα πλοία να βρίσκονται κοντά στη στεριά, γιατί η διαδικασία απαιτεί εξειδικευμένο εξοπλισμό, τον οποίο τα πλοία προμηθεύονται από τη στεριά.
Ακόμα, οι περισσότερες χώρες δεν επιτρέπουν μεταφορές STS στα χωρικά τους ύδατα ή επιλέγουν να καθορίζουν μια συγκεκριμένη ζώνη στην οποία επιτρέπονται. Η Ελλάδα έχει προκαθορισμένες ζώνες STS εντός των χωρικών της υδάτων και εφόσον μια εταιρεία επιλέξει να πραγματοποιήσει μεταφορά από πλοίο σε πλοίο, θα επωμιστεί και κάποιο κόστος.
Πάντως, οι περισσότερες εταιρείες επιλέγουν να μην πραγματοποιούν STS εντός χωρικών υδάτων χωρών (ή ακόμα και εντός ΑΟΖ), διότι ενδέχεται να υποστούν τελωνειακούς δασμούς.
Σε ερώτηση του κοινού, υπογραμμίστηκε ότι οι πλοιοκτήτες δεν έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν κατά πόσο ή όχι θα πραγματοποιήσουν STS. Η απόφαση συνήθως είναι του ναυλωτή και ο πλοιοκτήτης δεσμεύεται από το ναυλοσύμφωνο να την ακολουθήσει.
Ο αντίκτυπος του ΕU ETS στο STS
Οι αλλαγές που επιφέρει το EU ETS στην παγκόσμια ναυτιλία επηρεάζουν σημαντικά τη στρατηγική που χαράσσουν εταιρείες των οποίων τα πλοία πραγματοποιούν δρομολόγια από και προς την Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, το EU ETS επιδρά και στις μεταφορές STS, με τους ομιλητές να υπογραμμίζουν ότι θα οδηγήσει στην άνοδό τους, επιτρέποντας στους μεταφορείς να αποφεύγουν τους ευρωπαϊκούς λιμένες.
Παράλληλα, ο κ. Γλύκας ανέφερε ότι η επόμενη γενιά επαγγελματιών της ναυτιλίας θα ζήσει σημαντικές αλλαγές, που έρχονται τόσο ευρύτερα για τον κλάδο όσο και συγκεκριμένα για τις μεταφορές φορτίων από πλοίο σε πλοίο.
Ο παράγοντας της ασφάλειας
Είναι απαραίτητο να προετοιμάζονται κατάλληλα τα πληρώματα για τις μεταφορές STS προκειμένου να είναι ασφαλείς. Το ελλιπές ρυθμιστικό πλαίσιο (ειδικά όσον αφορά τα bulk carriers) πρέπει να καλυφθεί, ενώ απαιτούνται και οδηγοί με κατευθυντήριες γραμμές και βέλτιστες πρακτικές.
Επιπλέον, οι ίδιες οι εταιρείες πρέπει να ορίσουν διαδικασίες για τις μεταφορές STS με έμφαση στην ασφάλεια.
Σε άλλη ερώτηση του κοινού, δόθηκε έμφαση στην πιθανότητα απώλειας φορτίου κατά τη μεταφορά από πλοίο σε πλοίο. Όπως ανέφεραν οι ομιλητές, η ποσότητα που μπορεί να χαθεί δεν είναι μεγάλη από εμπορικής πλευράς, όμως πάντοτε προκαλεί προβληματισμό από περιβαλλοντικής πλευράς, ακόμα και αν ο αντίκτυπος είναι αρκετά περιορισμένος.
Πάντως, υπογραμμίστηκε ότι δυνητικές απώλειες κατά τη μεταφορά είναι περίπου ίδιες με εκείνες που θα λάμβαναν χώρα κατά τη φόρτωση ή την εκφόρτωση του πλοίου σε έναν λιμένα.
Διοργανωτής:
Υπό την αιγίδα:
Οι εκδηλώσεις της Isalos.net πραγματοποιούνται με την αρωγή και την υποστήριξη:
