Ένας από τους βασικούς λόγους που οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις επενδύουν σε μεγαλύτερα πλοία και εκτενέστερες υπηρεσίες είναι οι οικονομίες κλίμακας. Τι είναι όμως οι οικονομίες κλίμακας και πώς εφαρμόζονται στη ναυτιλία;
Οι οικονομίες κλίμακας αναφέρονται στα πλεονεκτήματα κόστους που αποφέρει σε μια επιχείρηση η αύξηση της παραγωγής. Στο πεδίο των μεταφορών, είναι προφανές ότι όσο αυξάνεται το μέγεθος μιας μεταφορικής υπηρεσίας, τόσο μειώνεται το κόστος.
Στις θαλάσσιες μεταφορές, καθώς αυξάνεται το μέγεθος ενός πλοίου, αυξάνεται η χωρητικότητα, ενώ παραμένουν σταθερά, ή τουλάχιστον αυξάνονται με πολύ μικρότερο ρυθμό, ο αριθμός των μελών του πληρώματος και το κόστος κίνησής του. Συνεπώς, κατά μέσο όρο, το μοναδιαίο κόστος μεταφοράς μειώνεται, κάνοντας τις υπηρεσίες πιο οικονομικές. Για τον λόγο αυτόν, οι οικονομίες κλίμακας θεωρούνται σημαντικό εργαλείο για τη μείωση του λειτουργικού κόστους στις θαλάσσιες μεταφορές.
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν κάποια όρια σε αυτές τις οικονομίες κλίμακας. Έτσι, η αύξηση του μεγέθους μιας ναυτιλιακής επιχείρησης (Ν.Ε.) πέραν κάποιου σημείου μπορεί να δημιουργήσει αρνητικές οικονομίες κλίμακας. Επομένως, το κόστος λειτουργίας της Ν.Ε. είναι δυνατόν να αυξάνεται με την αύξηση του μεγέθους της από κάποιο σημείο και ύστερα.
* Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο αντλήθηκαν από το βιβλίο «Ναυτιλιακή Οικονομική», Α΄ Έκδοση 2021, των καθ. Ευάγγελου Α. Σαμπράκου και Ιωάννη Γ. Γιαννόπουλου (Έκδοση Ιδρύματος Ευγενίδου), σελ. 63.
Τα αρχείο διδακτικών βιβλίων του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι διαθέσιμο εδώ.
