Isalos.net & Ίδρυμα Ευγενίδου: Ο ρόλος της ηγεσίας στη Ναυτιλία

Τη Δευτέρα 17 Μαρτίου 2025 έλαβε χώρα η εκδήλωση με τίτλο «Ηγεσία και Διοικητικές Δεξιότητες στη Ναυτιλία», η οποία διοργανώθηκε από την Isalos.net σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ευγενίδου. Εν λόγω εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο του Ιδρύματος Ευγενίδου, στο πλαίσιο της παρουσίασης της νέας εκπαιδευτικής έκδοσης του Ιδρύματος με τίτλο: «Ηγεσία: Διοικητικές Δεξιότητες και Διαχείριση Ανθρωπίνου Δυναμικού».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη εκδήλωση αποτέλεσε την πρώτη από μία σειρά δράσεων που αφορούν την παρουσίαση της εκδοτικής δραστηριότητας του Ιδρύματος. Υπενθυμίζεται ότι εντός του 2024, το Ίδρυμα Ευγενίδου ολοκλήρωσε τη συγγραφή και έκδοση 5 νέων εκδόσεων, ενώ επικαιροποιήθηκαν ακόμη 6 εκδόσεις. Συνολικά, το πλούσιο υλικό της Βιβλιοθήκης του Ναυτικού, περιλαμβάνει πλέον 68 διαφορετικούς τίτλους που απευθύνονται στις σπουδάστριες και τους σπουδαστές των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού της χώρας.

Την έναρξη της εκδήλωσης χαιρέτισε ο Διοικητής του Ιδρύματος Ευγενίδου και Πρόεδρος της Επιτροπής Εκδόσεων του Ιδρύματος, καθ. Ιωάννης Γκόλιας.

Κατά τον χαιρετισμό του ο καθ. Γκόλιας ανέφερε πως:

«Από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του, το Ίδρυμα επέλεξε να στηρίξει τη ναυτιλία. Όχι με λόγια και θεωρίες , αλλά έμπρακτα. Με βιβλία, με δωρεές, με υποτροφίες. Με εκπαιδευτικό υλικό που απευθύνεται σε όσους δουλεύουν στη θάλασσα, στους μελλοντικούς αξιωματικούς του εμπορικού ναυτικού, στους τεχνικούς που κρατούν τα πλοία αξιόπλοα. Και σήμερα, 70 χρόνια μετά, συνεχίζουμε με την ίδια αφοσίωση.

Αυτά τα βιβλία επομένως δεν είναι ένα σύνολο συνηθισμένου εκπαιδευτικού υλικού. Είναι το εργαλείο που κρατά ζωντανή τη γνώση στη ναυτιλία. Είναι ένα από τα σημεία αναφοράς κάθε ναυτικού που θέλει να προχωρήσει, να βελτιωθεί, να εξελιχθεί. Ίσως σας ακούγεται υπερβολή, αλλά εμείς το εισπράττουμε καθημερινά με τις επιστολές που δεχόμαστε, από ανθρώπους της ναυτιλίας όλων των ηλικιών και των τομέων ναυτιλιακής απασχόλησης.

Με στόχο τα βιβλία να παραμένουν ενημερωμένα ως προς τα θέματα που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα σπουδών των ΑΕΝ αλλά και ως προς τα θέματα όπως εξελίσσονται με ταχύτητα στην πράξη, η Επιτροπή Εκδόσεων αξιολογεί κάθε χρόνο τους 68 διαφορετικούς τίτλους βιβλίων για Πλοιάρχους και Μηχανικούς. Η διαδικασία αυτή οδηγεί ετησίως σε επικαιροποιήσεις κάποιων βιβλίων ή στην συγγραφή εξ αρχής νέων. Έτσι κάθε  χρόνο, το Ίδρυμα Ευγενίδου προχωρά σε νέα έκδοση για πάνω από 10 κατά μέσο όρο τίτλους από τους 68 για τις ΑΕΝ. Ενδεικτικά να αναφέρω εδώ ότι τα τελευταία πέντε χρόνια, σε 53 από τους συνολικά 68 τίτλους πραγματοποιήθηκε ή είναι υπό παράδοση νέα έκδοση, δηλαδή στο 80% των τίτλων, και μάλιστα 17 βιβλία  γραμμένα εξ αρχής».

Στη συνέχεια, τον λόγο πήραν οι συγγραφείς της έκδοσης, καπτ. Δημήτριος Ασλάνογλου – Πλοίαρχος Α’ και Training Manager στην Eletson Corporation, κ. Δημήτριος Βιντζηλαίος-CEO της PPP Learn, και Δρ. Λίνα Ιακωβάκη-Επίκουρη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών. Οι συγγραφείς αναφέρθηκαν στις προκλήσεις που αντιμετώπισαν κατά τη δημιουργία της έκδοσης, ενώ υπογράμμισαν τη σημασία του θέματος της ηγεσίας για την εκπαίδευση των νέων που ενδιαφέρονται να σταδιοδρομήσουν στο ναυτικό επάγγελμα.

Τις εισαγωγικές τοποθετήσεις ολοκλήρωσε ο επιστημονικός σύμβουλος της έκδοσης, καπτ. Γεώργιος Γεωργούλης, μέλος Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού-Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

Τις τοποθετήσεις των συγγραφέων, ακολούθησε μία συζήτηση στρογγυλής τραπέζης στην οποία συμμετείχαν οι:

• κ. Ιωάννης Ζαφειράκης, Co-CFO/CSO – Diana Shipping Services S.A.
• καθ. Μαρία Μποϊλέ, Καθηγήτρια στο Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών – Πανεπιστήμιο Πειραιά.
• κ. Χάρις Πλακαντωνάκη, CSO – Star Bulk.
• κ. Βασίλης Τερζής, Διευθύνων Σύμβουλος –  Queensway Navigation.
• καπτ. Νίκος Τσούλης, Διευθυντής Σχολής Πλοιάρχων – Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού Μακεδονίας.

Τον συντονισμό της συζήτησης ανέλαβε η κ. Ανδριάνα Παρασκευοπούλου, Πρέσβειρα Επικοινωνίας του Ιδρύματος Ευγενίδου.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, οι συμμετέχοντες και συμμετέχουσες ομιλητές/τριες, τοποθετήθηκαν σε μία σειρά από θέματα που άπτονται της έννοιας της ηγεσίας, απαντώντας τόσο στις ερωτήσεις της συντονίστριας, όσο και του κοινού. Πιο συγκεκριμένα, οι ομιλητές/τριες παρουσίασαν τις απόψεις τους σχετικά με τα στοιχεία που συγκεντρώνει μία προσωπικότητα που μπορεί να χαρακτηριστεί ως ηγέτης. Παράλληλα, έγινε λόγος και για τις πρακτικές και διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσει μία εταιρεία που επιθυμεί να δημιουργήσει ένα περιβάλλον εντός του οποίου μπορεί να καλλιεργηθεί μια κουλτούρα ηγεσίας.

Την ίδια στιγμή, οι συμμετέχοντες/ουσες του πάνελ αναφέρθηκαν -μεταξύ άλλων- και σε προσωπικά τους βιώματα από τη σταδιοδρομία τους στη ναυτιλιακή βιομηχανία, τα οποία θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως παραδείγματα προς μίμηση ή και αποφυγή σε ό,τι αφορά την ηγεσία. Το ενδιαφέρον της συζήτησης συγκέντρωσαν οι απόψεις που ακούστηκαν σχετικά με το αν τελικώς τα ηγετικά χαρακτηριστικά είναι ένα χάρισμα που αποτελεί κτήση κάποιου ή πρόκειται για μία δεξιότητα που μπορεί να καλλιεργηθεί μέσω της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής εμπειρίας.

Με την ολοκλήρωση της συζήτησης του πάνελ, τα συμπεράσματα της εκδήλωσης ανέλαβε να παρουσιάσει ο Δρ. Ηλίας Γ. Μπίσιας, εκδότης των Ναυτικών Χρονικών.

Κατά την τοποθέτησή του, ο Δρ. Μπίσιας, αναφέρθηκε στις διακριτές διαφορές μεταξύ των εννοιών της ηγεσίας, της αρχηγίας αλλά και της διοίκησης, ομολογώντας ότι η βασικότερη δυσκολία στην προσέγγιση της ηγεσίας είναι η σημασία της ίδιας της έννοιας. Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στις προσεγγίσεις που έχουν γίνει για την καλύτερη κατανόηση του προφίλ ενός ηγέτη. Πέρα από την θρησκευτική προσέγγιση της έννοιας, ο ηγέτης έχει ερμηνευθεί επίσης και μέσω των πολιτικών επιστημών και πιο πρόσφατα μέσω των γνωστικών αντικειμένων της ψυχολογίας, της κοινωνικής ανθρωπολογίας και πλέον της διοίκησης των επιχειρήσεων.

Παρά τις επιστημονικές αυτές προσεγγίσεις και ερμηνείες, ο Δρ. Μπίσιας υποστήριξε πως ακόμη και σήμερα δεν είναι εύκολο να διακρίνει κανείς τις ειδοποιούς διαφορές μεταξύ ηγεσίας, διοίκησης και αρχηγίας. Σύμφωνα με τον ίδιο, η σημαντικότερη διαφορά μεταξύ των εννοιών αυτών, είναι ότι ο ηγέτης προσδιορίζεται από τους γύρω του και αποτελεί μέρος ενός συστήματος. Άλλωστε, όπως υπογράμμισε ο ίδιος, το γνωστικό αντικείμενο της ηγεσίας επηρεάζεται από την βιολογία. Στο ζωικό βασίλειο για παράδειγμα υπάρχουν ηγέτες, όχι αρχηγοί, γιατί το σύστημα τους ορίζει ως τέτοιους.

Ολοκληρώνοντας την τοποθέτηση του, ο εκδότης των Ναυτικών Χρονικών, υπογράμμισε τη σημασία της έκδοσης του Ιδρύματος Ευγενίδου που έρχεται να καλύψει τις επιστημονικές γνώσεις που απαιτούνται στον τομέα αυτό. Ταυτόχρονα, έθεσε το ερώτημα για το κατά πόσο ένας πλοίαρχος είναι de facto ηγέτης. Μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι σίγουρα επιτελεί αρχηγία, αλλά σε κάθε περίπτωση οφείλει να έχει ένα ηγετικό προφίλ.

Οι εκδηλώσεις της Isalos.net πραγματοποιούνται με την αρωγή και υποστήριξη: