Διεθνής σύμβαση ναυτικής εργασίας

Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας από το έτος 1920 έως το 1996 συνέταξε 36 Διεθνείς Συμβάσεις Ναυτικής Εργασίας και ένα πρωτόκολλο (1996). Η χώρα μας έχει κυρώσει 13 Διεθνείς Συμβάσεις καθώς και το πρωτόκολλο του 1996. Οι λόγοι μη κύρωσης των υπόλοιπων συμβάσεων οφείλονται σε κλαδικά και άλλα συμφέροντα.

Στις 23/2/2006, η γενική συνδιάσκεψη της ΔΟΕ υιοθέτησε τη Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας 2006, όπου ενσωματώνονται 68 διεθνή πρότυπα των Συμβάσεων Ναυτικής Εργασίας που έχουν εκδοθεί από το 1920.

Η Ε.Ε. με την απόφαση 2007/431/ΕΚ του Συμβουλίου τής 7/7/2007 εξουσιοδότησε τα κράτη- μέλη να επικυρώσουν τη Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας του 2006 της ΔΟΕ.

Με το νόμο 4078/2012 (Α΄ 179) κυρώθηκε και από τη χώρα μας η Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, η οποία έχει χαρακτηριστεί ως η «χάρτα δικαιωμάτων των ναυτικών» και αποτελεί τον πρώτο διεθνή Κώδικα Ναυτικής Εργασίας.

Η Διεθνής Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας περιλαμβάνει δεκαέξι άρθρα, τους κανονισμούς και τον κώδικα προτύπων και κατευθυντηρίων οδηγιών, οι οποίοι είναι οργανωμένοι σε θεματικές ενότητες.

Τα άρθρα και οι κανονισμοί παραθέτουν τα κύρια δικαιώματα και τις βασικές υποχρεώσεις του μελών, που επικυρώνουν τη σύμβαση. Ο κώδικας περιλαμβάνει τις λεπτομέρειες για την εφαρμογή των κανονισμών και αποτελείται από το Μέρος Α («Πρότυπα» υποχρεωτικής εφαρμογής) και από το Μέρος Β («Κατευθυντήριες οδηγίες» μη υποχρεωτικής εφαρμογής).

Σύμφωνα δε με το άρθρο 6 του κυρ. νόμου, τυχόν τροποποιήσεις και συμπληρώσεις της διεθνούς σύμβασης Ν.Ε. κυρώνονται μόνο με νόμο κατά τα οριζόμενα στο άρθρο XIV αυτής, ενώ του κώδικα της σύμβασης, με προεδρικό διάταγμα σύμφωνα με το άρθρο XV.

 

Η Διεθνής Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας του 2006 επιδιώκει τον καθορισμό προτύπων που διέπουν τη ναυτική εργασία στο σύνολό της και ρυθμίζει θέματα:

(α) συνθηκών και όρων απασχόλησης σε πλοία, με ειδική μέριμνα για τους νέους,

(β) ενδιαίτησης και τροφοδοσίας,

(γ) ευημερίας και κοινωνικής ασφάλειας ,

(δ) ιατρικής περίθαλψης και προστασίας της υγείας των ναυτικών.

 

Επιπλέον, η Διεθνής Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας:

(α) προβλέπει την πιστοποίηση των πλοίων διεθνών πλόων χωρητικότητας άνω των 500 κοχ.,

(β) ενισχύει τους μηχανισμούς επιβολής σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβάνοντας διαχείριση αιτημάτων/παραπόνων των ναυτικών και επιθεώρηση των συνθηκών εργασίας επί του πλοίου από τους πλοιάρχους και τους πλοιοκτήτες.

(γ) αποτελεί όργανο ελέγχου των πλοίων στους λιμένες υπό τον όρο της «μη ευνοϊκότερης μεταχείρισης».

(δ) συμβάλλει στην προσέλκυση νέων στο ναυτικό επάγγελμα.

 

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι διατάξεις της Διεθνούς Συμβάσεως Ναυτικής Εργασίας παρέχουν στα συμβαλλόμενα κράτη-μέλη τη δυνατότητα ευελιξίας με κανονισμούς κατά την εφαρμογή των απαιτήσεων της, λαμβάνοντας υπόψη τα εθνικά δεδομένα. Σχετικό, επί του προκειμένου, είναι το άρθρο 3 του ελληνικού κυρωτικού νόμου, με το οποίο δίνεται η εξουσιοδότηση στον ΥΕΝ να εναρμονίσει τη νομοθεσία της χώρας μας προς το νομικό status της Διεθνούς Συμβάσεως Ναυτικής Εργασίας διά της εκδόσεως κανονισμών μέσω των οποίων θα είναι δυνατή η αναμόρφωση της ισχύουσας νομοθεσία στη βάση των απαιτήσεων και των όρων της σύμβασης. Οι εν λόγω κανονισμοί εγκρίνονται δοκιμαστικά αρχικά με υπουργικές αποφάσεις και μετά την πάροδο τουλάχιστον ενός έτους από την ισχύ τους κυρώνονται υποχρεωτικά με Π.Δ., με ή χωρίς τροποποιήσεις.

Το άρθρο 3 καθορίζει επίσης τους όρους και τα κριτήρια για την αναγνώριση οργανισμών προς παροχή υπηρεσιών σε πλοία υπό ελληνική σημαία κατά τα οριζόμενα στη Διεθνή Σύμβαση. και συγκεκριμένα αναφορικά με τη διαδικασία των επιθεωρήσεων, πιστοποίηση πλοίων, εποπτεία και τον έλεγχο των οργανισμών.

Τέλος με το άρθρο 9, του κυρωτικού νόμου, καθορίζονται οι όροι έναρξης ισχύος τόσο του ίδιο όσο κατ’ επέκταση και της Διεθνούς Συμβάσεως Ναυτικής Εργασίας 2006. Ειδικότερα, αναφορικά με τη θέση σε ισχύ διεθνώς της σύμβασης γίνεται επίκληση των όρων του άρθρου VIII αυτής, η εκπλήρωση των οποίων προσδιορίζεται σε 12 μήνες μετά την ημερομηνία κατά την οποία θα έχουν παγκόσμια ολική χωρητικότητα πλοίων τουλάχιστον 33%. Στη συνέχεια, η Δ.Σ. θα τεθεί σε ισχύ για οποιοδήποτε μέλος 12 μήνες μετά την ημερομηνία κατά την οποία έχει καταχωρισθεί η επικύρωσή του.

Επιμελημένο άρθρο του Μιχαήλ Μαλέρμπα, Υποναυάρχου Λ.Σ. (ε.α.), με τίτλο «Διεθνές Ναυτεργατικό Δίκαιο – Κύρωση της Σύμβασης Ναυτικής Εργασίας 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας – Κυρωτικός νόμος 4078/2012 (Α’179)», Ναυτικά Χρονικά, Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2013, 72-78